برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای
مرجان گلی پور؛ پویان شهابیان؛ بهناز امین زاده گوهرریزی
چکیده
تحولات اخیر و سرعت ساختوساز در شهرها و متعاقب آن نابسامانی در سیمای فضاهای شهری مبین ضعفها و چالشهایی در سطوح مختلف است که نگاه موشکافانهتری به مسئله نمای شهری را میطلبد و کلیه ساختمانها را در برمیگیرد ولی ساختمانهای مسکونی بیشترین عناصر و تأثیرگذارترین عوامل منظر یک شهر میباشند. پژوهش حاضر با هدف دستیابی به راهکارهای ...
بیشتر
تحولات اخیر و سرعت ساختوساز در شهرها و متعاقب آن نابسامانی در سیمای فضاهای شهری مبین ضعفها و چالشهایی در سطوح مختلف است که نگاه موشکافانهتری به مسئله نمای شهری را میطلبد و کلیه ساختمانها را در برمیگیرد ولی ساختمانهای مسکونی بیشترین عناصر و تأثیرگذارترین عوامل منظر یک شهر میباشند. پژوهش حاضر با هدف دستیابی به راهکارهای ارتقاء کیفیت نمای بناهای مسکونی شهر تهران و با توجه به تجربه شکلگیری کمیتههای نما در یک دههی اخیر، به دنبال پاسخگویی به این سؤالات است که کنشگران و مؤلفههای مؤثر بر شکلگیری نماهای ساختمانی چگونه است؟ چالشهای مرتبط با نمای بناهای مسکونی و انتظارات مترتب آن چیست؟ فرایند مطلوب در خصوص ارتقاء نمای بناهای مسکونی چگونه است؟ برای پاسخگویی به پرسشهای مذکور، از روششناسی کیفی و راهبرد تحلیل محتوا از طریق مصاحبه عمیق نیمهساختاریافته با افراد تأثیرگذار استفاده شده است. راهکارهای ارتقاء کیفیت نما شامل یک ساختار سلسلهمراتبی و مجموعهای از عناصر تعریفشده ضمن درک ابعاد مختلف همه مداخلهکنندگان و سازمانهای ذینفع در شهر میباشد و بر روی دیدگاه گستردهای از معیارها تمرکز میشود. بنابر نتایج پژوهش،کنشگران مؤثر با توجه به سطح تاثیرگذاری و عملکردی در دو دستهی مدیریت شهری(تصمیمگیری، تصمیمسازی و اجرایی) و ذینفعان فراگیر(زمین، طراحی، ساخت و ساز، عمومی) دستهبندی شدند. عوامل مؤثر بر نمای ساختمانهای مسکونی به ترتیب اهمیت شامل « اسنادی»، « مدیریتی و حقوقی»، « اجتماعی»، « طراحی(طراحان) »، « فناوری »، « نظری »، « اقتصادی» و «اجرایی» میباشد و میتواند در برنامهریزی، طراحی، مدیریت و تصمیمگیری و ارزیابی کیفیت نمای بناهای مسکونی موردتوجه قرار گیرد.
برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای
سبحان یحیائی؛ محمد مهدی مولایی؛ ریحانه کشتکاران
چکیده
این مقاله به تحلیل بازیگران شهری در رسانههای اجتماعی و نقش این رسانهها در برساخت مفهوم شهر و تولید فضای شهری میپردازد. در این پژوهش، تحلیل تهران به عنوان یک کلانشهر پیچیده، با استفاده از «نظریهی فضا» هانری لوفور صورت گرفته است. به این منظور پس از تجزیه و تحلیل کمی و کیفی محتوای پستهای رسانههای اجتماعی (توییتر و اینستاگرام) ...
بیشتر
این مقاله به تحلیل بازیگران شهری در رسانههای اجتماعی و نقش این رسانهها در برساخت مفهوم شهر و تولید فضای شهری میپردازد. در این پژوهش، تحلیل تهران به عنوان یک کلانشهر پیچیده، با استفاده از «نظریهی فضا» هانری لوفور صورت گرفته است. به این منظور پس از تجزیه و تحلیل کمی و کیفی محتوای پستهای رسانههای اجتماعی (توییتر و اینستاگرام) مرتبط با شهر تهران، با استفاده از نرمافزار مکتور تحلیلی آیندهنگارانه درباره روابط بازیگران این میدان صورت گرفت. 10 گروه بازیگران شهری و چهار موضوع از اهداف و مناقشات شهری شناسایی شدند و در دو ماتریس بازیگر-بازیگر و بازیگر-هدف، روابط آنها مشخص شد. بر اساس یافتهها گروههای «شهروند و غیرسرشناس»، «رسانه جریان اصلی»، «حقیقی مدیریت شهری»، «فعال اجتماعی و سیاسی» و «حقوقی مدیریت شهری» بازیگران تقویتکننده و مسلط با بیشترین اثرگذاری در میان گروهها هستند. همچنین سه بازیگر اصلی حوزهی مدیریت شهری یعنی حسابهای «حقوقی مدیریت شهری»، «حقیقی مدیریت شهری» و «رسانهی مدیریت شهری» بیشترین همگرایی را با هم دارند و باتوجه به فاصلهی کم «شورایاران و نهادهای شهروندی» با گروههای مذکور، این گروه میتواند در آینده به عنوان یک متحد برای مجموعهی مدیریت شهری به حساب بیاید. در مقابل «فعالان اجتماعی و سیاسی» بیشترین واگرایی را در میان دیگر بازیگران دارند.
محمد مهدی مولایی؛ سبحان یحیائی؛ مژگان حاجیزادگان؛ محمدحامد احسانبخش
چکیده
این مقاله با عینک نظری برساخته از تلفیق «حکمرانی خوب شهری» و «شهروندی فرهنگی در عصر اطلاعات» به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که تعامل دوسویه شهروندان و مدیریت شهری در پرتو ابزارهای نوین فناوری اطلاعات و ارتباطات در چه الگویی قابلفهم است. لذا، پژوهش حاضر باهدف دستیابی به شناختی از جریان افکار عمومی در فضای مجازی و یافتن ...
بیشتر
این مقاله با عینک نظری برساخته از تلفیق «حکمرانی خوب شهری» و «شهروندی فرهنگی در عصر اطلاعات» به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که تعامل دوسویه شهروندان و مدیریت شهری در پرتو ابزارهای نوین فناوری اطلاعات و ارتباطات در چه الگویی قابلفهم است. لذا، پژوهش حاضر باهدف دستیابی به شناختی از جریان افکار عمومی در فضای مجازی و یافتن الگویی از تعاملات شهری در آن انجام شد. به این منظور، تعداد 18095 پست اینستاگرامی و 48300 پست توییتری جمعآوری شدند و دستهبندی کمّی و کیفی آنها با روش تحلیل محتوای کمّی و تحلیل مضمون انجام گرفت. سپس، بر مبنای اطلاعات بهدستآمده مدلی از تعاملات شهری ترسیم شد. بر اساس یافتهها گروههای فعال حوزة شهری در توییتر و اینستاگرام را میتوان در پنج دستة «مدیریت شهری»، «بازیگران حاکمیتی مرتبط با مدیریت شهری»، «جریانهای سیاسی»، «مردم» و «رسانههای جمعی» جای داد. همچنین، مقایسة فضای اینستاگرام و توییتر تفاوت قابلملاحظهای در این زمینه نشان میدهد و میتوان گفت تمرکز بر توییتر، بهدلیل تنوع و تکثر گروههای فعال در آن، بیشتر از اینستاگرام بیانگر وضعیت تعاملات شهری در رسانههای اجتماعی است. در توییتر برخلاف اینستاگرام، غلبه با محتواهای دارای جهتگیری منفی نسبت به مدیریت شهری تهران است و تعاملات بین بازیگران گاهی رویکرد تخاصمآمیز هم پیدا میکند.
محمد غفاری؛ سید علیرضا کیایی؛ احمد عباسی؛ مینا خوشرو
چکیده
یکی از مؤلفههای مؤثر بر رشد مقاصد گردشگری کیفیت ادراکشده از برند مقصد است که میتواند زمینه جذب گردشگران را فراهم آورد. لذا پژوهش حاضر به تدوین چارچوب جامعی برای سنجش ابعاد کیفیت ادراکشده و رتبهبندی آنها در مقاصد گردشگری پرداخته است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل ...
بیشتر
یکی از مؤلفههای مؤثر بر رشد مقاصد گردشگری کیفیت ادراکشده از برند مقصد است که میتواند زمینه جذب گردشگران را فراهم آورد. لذا پژوهش حاضر به تدوین چارچوب جامعی برای سنجش ابعاد کیفیت ادراکشده و رتبهبندی آنها در مقاصد گردشگری پرداخته است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل گردشگران خارجی سفرکرده به تهران در تابستان 1398 خورشیدی است که از این جامعه نمونهای به حجم 265 نفر به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب گردید. برای گردآوری دادههای پژوهش از پرسشنامهای محقق ساخته استفاده شد. برای تجزیهوتحلیل دادهها نیز از نرمافزار SPSS استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که مطابق تحلیل عاملی کیفیت ادراکشده از مقصد گردشگری از شش بعد تشکیل شده است که بر طبق آزمون رتبهبندی فریدمن به ترتیب عبارتند از: کیفیت ادراکشده از روابط انسانی، کیفیت ادراکشده از جاذبههای گردشگری، کیفیت ادراکشده از جاذبههای دیداری گردشگری، کیفیت ادراکشده از مدیریت مقصد گردشگری، کیفیت ادراکشده از تسهیلات فیزیکی و کیفیت ادراکشده از استانداردهای بهداشتی مقصد.
مرجان گلی پور؛ پویان شهابیان؛ بهناز امین زاده گوهرریزی
چکیده
نمای ساختمان، بهعنوان یکی از عناصر مؤثر بر کیفیت بصریِ فضاهای شهری، دچار اغتشاش است، چنانچه نابسامانی و آلودگی های بصری در اغلب ابنیه شهر تهران مشهود است. ساختمانهای مسکونی با بیشترین تعداد نقش تعیین کننده ای در شکل دهی به منظر شهری دارند. پژوهش حاضر درصدد است با ماهیتی کاربردی در کاوشی موشکافانه به خوانش عوامل مؤثر بر ارتقاء ...
بیشتر
نمای ساختمان، بهعنوان یکی از عناصر مؤثر بر کیفیت بصریِ فضاهای شهری، دچار اغتشاش است، چنانچه نابسامانی و آلودگی های بصری در اغلب ابنیه شهر تهران مشهود است. ساختمانهای مسکونی با بیشترین تعداد نقش تعیین کننده ای در شکل دهی به منظر شهری دارند. پژوهش حاضر درصدد است با ماهیتی کاربردی در کاوشی موشکافانه به خوانش عوامل مؤثر بر ارتقاء نماهای مسکونی شهر تهران با روش تحقیق ترکیبی و بهکارگیری ابزارهای کیفی و کمّی بپردازد. روش کیفی مورد استفاده، تحلیل محتوای مصاحبه با افراد تأثیرگذار بر نمای ساختمانهای مسکونی شهر تهران در بازه زمانی سالهای 1397 تا 1399 است. سپس با استفاده از روشهای کمّی جهت سنجش عوامل کلیدی، دادههای گردآوریشده از پرسشنامه پژوهش، در دو بخش به لحاظ آماری توصیف و تحلیل شدند: بخش اول- آمار توصیفی- کمیتها و نمودارهای توصیفی تجزیهوتحلیل شدند و بخش دوم -آمار استنباطی- مفروضههای؛ نرمال بودن متغیرها، همبسته بودن و صحت اعتبار تحلیل مسیر بررسی شد. در ادامه، دادهها با روش تحلیل عاملی[1] با رویکرد مدلسازی معادلات ساختاری[2] مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت و مشخص شد ابعاد اسنادی، حقوقی- مدیریتی، اجتماعی، طراحی، فنی- تکنولوژیکی، نظری، اقتصادی و اجرایی به ترتیب بیشترین تأثیر را در فرایند ارتقاء نماهای مسکونی شهر تهران دارند. [1]. Factor Analysis[2]. Structural Equation Modeling
مریم قربان پور؛ سعید صداقت نیا؛ سید عبدالهادی دانشپور
چکیده
شیوع ویروس کووید 19، شهرها را با چالشهای بسیاری مواجه کرده است که مهمترین آنها، به خطر انداختن پایداری و زیستپذیری محلههای شهری است. اقدامات توصیهشده از سوی سازمان بهداشت جهانی برای جلوگیری از شیوع این ویروس ازجمله فاصلهگذاری فیزیکی و قرنطینه خانگی سبب ایجاد سازوکارهای جدیدی شده که زیستپذیری محلهها را بهشدت تحت تأثیر ...
بیشتر
شیوع ویروس کووید 19، شهرها را با چالشهای بسیاری مواجه کرده است که مهمترین آنها، به خطر انداختن پایداری و زیستپذیری محلههای شهری است. اقدامات توصیهشده از سوی سازمان بهداشت جهانی برای جلوگیری از شیوع این ویروس ازجمله فاصلهگذاری فیزیکی و قرنطینه خانگی سبب ایجاد سازوکارهای جدیدی شده که زیستپذیری محلهها را بهشدت تحت تأثیر قرار داده است. هدف اصلی پژوهش، بررسی تأثیر شیوع کووید 19 بر شاخصها و عوامل زیستپذیری محلههای شهری از دیدگاه ساکنین میباشد. این پژوهش ازلحاظ روششناسی، کمی است. این پژوهش بر مبنای نظر ساکنین و با استفاده از ابزار پرسشنامه در محلههای منطقه 8 تهران انجام گردیده و با روش تحلیل عاملی اکتشافی، ده عامل بنیادی به ترتیب تبیینکنندگی موضوع، شامل سلامت و شادابی، تفریحات و سرگرمی، سکونت، حملونقل، بهداشت محیط، امنیت، اقتصاد و اشتغال، وضعیت فرهنگی، آموزش و هویت شناساییشده است. از دیدگاه ساکنین، شیوع کووید 19 بیشترین تأثیر را بر عامل سلامت و شادابی با درصد تبیینکنندگی 34/8 داشته است. در بین محلههای منطقه 8، محله مدائن در شرایط شیوع کووید 19، از دیدگاه ساکنین نیازهای زیستپذیری افراد را بهتر برآورده کرده است. این رتبهبندی به تفکیک عوامل در محلههای منطقه 8 انجامشده که بیانگر اولویت مداخله در شاخصها برای ارتقاء زیستپذیری محلهها بر اساس دیدگاه ساکنین است. درنهایت، بر مبنای اولویت هر یک از عوامل و مطابق با نظر ساکنین، پیشنهادهایی برای ارتقاء زیستپذیری محلهها در دوران شیوع کووید 19 ارائه شده است.
سروناز حسین رضوی؛ زهره داودپور؛ منوچهر طبیبیان؛ مریم معینی فر
چکیده
امروزه درک کامل شهر، نیازمند حرکت از میان جهان واقعی به دنیای مجازی و برعکس است. فضای شهری، بستری است که روابط اجتماعی و حیات مدنی در آن جریان مییابد. تکنولوژی بهعنوان جزء جداییناپذیر از زندگی، شهرها را تحت تأثیر تغییراتی بنیادین و کارکردی قرار داده و بهنوعی ویژگی نوین آنها در قرن بیست ویکم شناخته میشود. این دگرگونیها، دو ...
بیشتر
امروزه درک کامل شهر، نیازمند حرکت از میان جهان واقعی به دنیای مجازی و برعکس است. فضای شهری، بستری است که روابط اجتماعی و حیات مدنی در آن جریان مییابد. تکنولوژی بهعنوان جزء جداییناپذیر از زندگی، شهرها را تحت تأثیر تغییراتی بنیادین و کارکردی قرار داده و بهنوعی ویژگی نوین آنها در قرن بیست ویکم شناخته میشود. این دگرگونیها، دو فضایی شدن زندگی و بهتبع، شهروندانی با استحاله رفتاری را در پی داشته است. بهبیاندیگر فضای شهری هیبریدی، شهروندی با عملکرد دوگانه واقعی-مجازی را خلق کرده است. پژوهش حاضر از نظر ماهیت، کیفی و از نظر هدف، کاربردی است. جمعآوری دادهها علاوه بر مطالعات میدانی و اسنادی، از طریق پرسشنامه آنلاین بهصورت تصادفی ساده صورت گرفته است. ازآنجاکه جامعه موردمطالعه نامحدود بوده، تعداد نمونه بر اساس فرمول کوهن 559 تعیین که جهت اطمینان بیشتر 660 پرسشنامه آنلاین از 22 منطقه شهر تهران تکمیل شده است. روایی پرسشنامه از طریق پرسشنامه آزمون به تعداد 35 عدد و پایایی با آلفای کرونباخ سنجیده شده است. تحلیل یافتهها نشان میدهد که همبستگی و رابطه معنادار و متقابلی میان متغیرهای پژوهش شامل روابط اجتماعی، کالبد شهر و شهروندان وجود دارد و از برآیند این تعاملات فضای هیبریدی در تهران بهعنوان نماد شهر قرن بیستویکمی خلقشده و فناوری نقش تسهیلگر ارتباطی را در این بین بازی میکند؛ این تعاملات هر روز بیش از روز قبل تقویت شده و نووارگی اجتماعی در حال شکلگیری است.