TY - JOUR ID - 14683 TI - تحلیل تأثیر مکان‌گزینی سفرا و اتباع خارجی در تحول ساختار جدایی‌گزینی اجتماعی-فضایی شهر تهران در دوره قاجاریه JO - فصلنامه برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای JA - URDP LA - fa SN - 2476-6402 AU - حسینی, سید هادی AD - دانشجوی دکتری شهرسازی دانشگاه تهران کارشناس برنامه و بودجه شهرداری تهران، تهران، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 7 IS - 23 SP - 121 EP - 151 KW - اتباع خارجی KW - جدایی‌گزینی فضایی KW - سفرا KW - فاصله طبقاتی KW - سفارتخانه DO - 10.22054/urdp.2022.68623.1451 N2 - اقامت اتباع خارجی در شهر تهران و رفت‌وآمد آن‌ها در قالب جدید سفیر و مستشار و شکل قدیمی تاجر و سیاح و حرکت تدریجی به سمت مناطق شمالی شهر به همراه شاه و درباریان و تملک باغ‌ها و احداث خانه‌های بزرگ و مجلل، موجب بروز برخی تغییرات و تحولات در این مناطق و به‌مرور تمام شهر تهران می‌شود. هدف این پژوهش، برشماری تأثیرات اتباع خارجی و به‌ویژه سفرای کشورهای مختلف ساکن در شهر تهران و تحلیل تغییرات اجتماعی- فضایی ناشی از سکونت آنان در محلات شمالی شهر تهران در دوره قاجار است. برای تحلیل چگونگی رخداد تغییرات اجتماعی و فضایی در بستر تاریخی شهر تهران، از روش مطالعات تاریخی و روش توصیفی-تحلیلی بهره گرفتیم. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد اتباع خارجی و به‌ویژه سفرای کشورهای صاحب نفوذ در دوران قاجار، با بهره‌مندی از اختیارات پادشاه، تمکن مالی مناسب و تا حدودی مقبولیت اجتماعی، بهترین نقاط سکونتی شهر تهران را در برهه‌های مختلف در اختیار گرفته و سبب بسط و تقویت پدیده جدایی‌گزینی اجتماعی-فضایی در شهر تهران شدند. آن‌ها با سکونت در بهترین مناطق شهر (عموماً شمال شهر)، بسیاری از مناسبات اقتصادی-اجتماعی رایج را تغییر داده و زمینه‌ساز بروز تحولات سکونتی بودند که اثرات آن تا به امروز قابل مشاهده است. UR - https://urdp.atu.ac.ir/article_14683.html L1 - https://urdp.atu.ac.ir/article_14683_a5fad93a8a6f062a93c2ca0277a4a030.pdf ER -