برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای
مرجان گلی پور؛ پویان شهابیان؛ بهناز امین زاده گوهرریزی
چکیده
تحولات اخیر و سرعت ساختوساز در شهرها و متعاقب آن نابسامانی در سیمای فضاهای شهری مبین ضعفها و چالشهایی در سطوح مختلف است که نگاه موشکافانهتری به مسئله نمای شهری را میطلبد و کلیه ساختمانها را در برمیگیرد ولی ساختمانهای مسکونی بیشترین عناصر و تأثیرگذارترین عوامل منظر یک شهر میباشند. پژوهش حاضر با هدف دستیابی به راهکارهای ...
بیشتر
تحولات اخیر و سرعت ساختوساز در شهرها و متعاقب آن نابسامانی در سیمای فضاهای شهری مبین ضعفها و چالشهایی در سطوح مختلف است که نگاه موشکافانهتری به مسئله نمای شهری را میطلبد و کلیه ساختمانها را در برمیگیرد ولی ساختمانهای مسکونی بیشترین عناصر و تأثیرگذارترین عوامل منظر یک شهر میباشند. پژوهش حاضر با هدف دستیابی به راهکارهای ارتقاء کیفیت نمای بناهای مسکونی شهر تهران و با توجه به تجربه شکلگیری کمیتههای نما در یک دههی اخیر، به دنبال پاسخگویی به این سؤالات است که کنشگران و مؤلفههای مؤثر بر شکلگیری نماهای ساختمانی چگونه است؟ چالشهای مرتبط با نمای بناهای مسکونی و انتظارات مترتب آن چیست؟ فرایند مطلوب در خصوص ارتقاء نمای بناهای مسکونی چگونه است؟ برای پاسخگویی به پرسشهای مذکور، از روششناسی کیفی و راهبرد تحلیل محتوا از طریق مصاحبه عمیق نیمهساختاریافته با افراد تأثیرگذار استفاده شده است. راهکارهای ارتقاء کیفیت نما شامل یک ساختار سلسلهمراتبی و مجموعهای از عناصر تعریفشده ضمن درک ابعاد مختلف همه مداخلهکنندگان و سازمانهای ذینفع در شهر میباشد و بر روی دیدگاه گستردهای از معیارها تمرکز میشود. بنابر نتایج پژوهش،کنشگران مؤثر با توجه به سطح تاثیرگذاری و عملکردی در دو دستهی مدیریت شهری(تصمیمگیری، تصمیمسازی و اجرایی) و ذینفعان فراگیر(زمین، طراحی، ساخت و ساز، عمومی) دستهبندی شدند. عوامل مؤثر بر نمای ساختمانهای مسکونی به ترتیب اهمیت شامل « اسنادی»، « مدیریتی و حقوقی»، « اجتماعی»، « طراحی(طراحان) »، « فناوری »، « نظری »، « اقتصادی» و «اجرایی» میباشد و میتواند در برنامهریزی، طراحی، مدیریت و تصمیمگیری و ارزیابی کیفیت نمای بناهای مسکونی موردتوجه قرار گیرد.
برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای
رقیه قنبری قادیکلایی؛ محمود ضیائی؛ وجه الله قربانی زاده؛ محمود جمعه پور
چکیده
تعارض مسئله مبتلابه مناطق حفاظتشده در ایران است و فائق آمدن بر آن چالشی بزرگ برای برنامه ریزان است. توسعه گردشگری میتواند یکی از عوامل اصلی تشدید این تعارضات باشد. ازاینرو هدف این مقاله شناسایی ماهیت و دلایل بروز تعارضات ناشی از توسعه گردشگری در مناطق حفاظتشده بهخصوص تالاب میانکاله در ایران و همچنین شناسایی شیوههای فائق ...
بیشتر
تعارض مسئله مبتلابه مناطق حفاظتشده در ایران است و فائق آمدن بر آن چالشی بزرگ برای برنامه ریزان است. توسعه گردشگری میتواند یکی از عوامل اصلی تشدید این تعارضات باشد. ازاینرو هدف این مقاله شناسایی ماهیت و دلایل بروز تعارضات ناشی از توسعه گردشگری در مناطق حفاظتشده بهخصوص تالاب میانکاله در ایران و همچنین شناسایی شیوههای فائق آمدن بر آنها است. بدین منظور یافتههای کیفی مطالعات پیشین با استفاده از روش فراترکیب مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفتند. ابتدا مقالات، کتب و رسالههای منتشرشده در پایگاههای اطلاعاتی در بازه زمانی 2000 تا 2024 بر اساس روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. پس از تجزیهوتحلیل یافتهها، شبکه مضامین در سه بعد چیستی، چرایی و چگونگی مدیریت تعارض ارائه شد. بر اساس یافتهها، تعارض در مناطق حفاظتشده اغلب در سطح بین گروهی و بین سازمانی است. مهمترین دلایل بروز تعارض ارتباطات ضعیف و فقدان همکاری، بیعدالتی و سلطه قدرت، ساختار حکمرانی است. همچنین برای مدیریت تعارض نیاز به طی پنج مرحله مصالحه، اجماع، کنش جمعی، خودسازماندهی و اقدام مشارکتی است. نتایج پژوهش حاضر علاوه بر اینکه به گسترش دایره شناختی شیوههای کاهش تعارض در گردشگری کمک خواهد کرد، میتواند مبنایی برای پژوهشهای آتی در این حوزه مطالعاتی باشد.
برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای
محمدحسین شریف زادگان؛ محمدرضا رستمی
چکیده
بستر قانونی مداخله در فرآیند تأمین مسکن مناسب در شهرهای کشور، طرحهای توسعه است که در مقیاسهای مختلف ( از سطح ملی تا محلی) باید بهطور سیستماتیک و یکپارچه سیاستهای تأمین مسکن مناسب را در خود جای دهند و از طریق حاکمیت قانون ، ضمانت اجرایی آن را تضمین نمایند. در این پژوهش سعی شده تا با استفاده از مرور روایی، چیستی و چگونگی ارتباط میان ...
بیشتر
بستر قانونی مداخله در فرآیند تأمین مسکن مناسب در شهرهای کشور، طرحهای توسعه است که در مقیاسهای مختلف ( از سطح ملی تا محلی) باید بهطور سیستماتیک و یکپارچه سیاستهای تأمین مسکن مناسب را در خود جای دهند و از طریق حاکمیت قانون ، ضمانت اجرایی آن را تضمین نمایند. در این پژوهش سعی شده تا با استفاده از مرور روایی، چیستی و چگونگی ارتباط میان برنامهریزی و سیاستگذاری مسکن و طرحهای توسعه در پژوهشهای انجام شده در شهرهای ایران، مورد نقد و بررسی قرار گیرد. نتایج پس از بررسی 27 مقاله علمی- پژوهشی منتخب بیانگر آن است که در پژوهشهای انجام شده به ندرت درک درستی از مفهوم مسکن مناسب لحاظ شده است؛ روششناسی و شیوه سنجش صرفاً کمی و مبتنی بر نگاه تکنوکرات است و نمیتواند بیانگر وضعیت واقعی مسکن باشد؛ توجه به حیطه فضایی کلانشهرها به خصوص شهر تهران است و صرف توجه به ارتباط مسکن و طرحهای توسعه در یک دهه اخیر نشان از بی توجهی به سایر ابعاد فضایی و زمانی کشور است؛ و در نهایت عدم توجه به ساختارهای کلان تأثیرگذار بر امر مسکن از نگاه اقتصاد- سیاسی فضا در پژوهشها مشهود است.
امیر صابری؛ طاهره عرفان منش؛ محمد رضا اکبری
چکیده
چکیده توسعه شهرها فرآیندی پویا ومداوم است که درطی آن محدودههای فیزیکی شهر وفضاهای کالبدی آن از حیث کمی افزایش وازحیث کیفی تغییر مییابد واگر این روند سریع و بیبرنامه باشد به ترکیب فیزیکی مناسبی از فضاهای شهری نخواهد انجامید. در این راستا این تحقیق در شهر لامرد واقع در جنوب استان فارس انجام شده است که هدف از این پژوهش بهسازی و نوسازی ...
بیشتر
چکیده توسعه شهرها فرآیندی پویا ومداوم است که درطی آن محدودههای فیزیکی شهر وفضاهای کالبدی آن از حیث کمی افزایش وازحیث کیفی تغییر مییابد واگر این روند سریع و بیبرنامه باشد به ترکیب فیزیکی مناسبی از فضاهای شهری نخواهد انجامید. در این راستا این تحقیق در شهر لامرد واقع در جنوب استان فارس انجام شده است که هدف از این پژوهش بهسازی و نوسازی و شناخت نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدها و بر طرف کردن ها . ارائه استراتژی با استفاده از مدل swot است. جهت انجام این پژوهش ار روش توصیفی ـ تحلیلی و نوع آن کاربردی میباشد. نتایج نشان میدهدکه روند رو به رشد در ساخت و ساز به عنوان اولین فرصت، قرار گیری شهر در پهنه بندی زلزله با خطر بالا به عنوان نخستین تهدید، پتانسیل استفاده از زمینهای بایر و بدون استفاده جهت ایجاد فضاهای مناسب جهت ارتقای کیفیت زیست محیط به عنوان نخستین قوت و پایین بودن تعداد ابنیه با کیفیت نوساز و استاندارد به عنوان نخستین ضعف محسوب می شود. و در نهایت با توجه به نقاط قوت، ضعف، تهدید و فرصت به تدوین استراتژیها اقدام شد.
برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای
سمانه نیازخانی؛ اسفندیار زبردست؛ آنگلا میلیون
چکیده
تبیین نتایج «برنامههای آمایشی» به عنوان محصول برنامهریزی فضایی در ارتباط با «پایداری سکونتگاهها» به عنوان محصول پایداری و توسعه پایدار در «مناطق کمتر توسعه یافته» در ساحتهای نظری و علمی با رویکردهای جدید یک مسئله جدی است. نظر به بسیط بودن مفهوم پایداری، در این پژوهش، محور اقتصاد با رویکرد RBM مورد نظر است. هدف اصلی، ...
بیشتر
تبیین نتایج «برنامههای آمایشی» به عنوان محصول برنامهریزی فضایی در ارتباط با «پایداری سکونتگاهها» به عنوان محصول پایداری و توسعه پایدار در «مناطق کمتر توسعه یافته» در ساحتهای نظری و علمی با رویکردهای جدید یک مسئله جدی است. نظر به بسیط بودن مفهوم پایداری، در این پژوهش، محور اقتصاد با رویکرد RBM مورد نظر است. هدف اصلی، قابلیت دستیابی به پایداری سکونتگاهها با تاکید بر رشد اقتصادی و اشتغال پایدار از طریق برنامههای آمایشی توسعه استانی در مناطق کمتر توسعه یافته است. طرح این پژوهش، ترکیبی متوالی(تبیینی-اکتشافی)است؛ و روش ترکیبی کیفی- کمی- کیفی در دو فاز انجام خواهد شد؛ در فاز اول با مرور نظام مند پژوهشهای پیشین و تحلیل محتوای کیفی جهت دار اسناد برنامههای آمایش استان های مناطق کمتر توسعه یافته منتخب پژوهش(چهار استان سیستان و بلوچستان، کرمان، ایلام و خوزستان) ، ارکان و عوامل پایداری سکونتگاه ها استخراج شد. در فاز بعدی اعتبار ارکان و عوامل و نیز رابطه متقابل آنها و بازتاب محتوایی و عملی آنها در اسناد برنامههای آمایش استان ه از طریق مصاحبه نیمهساختاریافته با خبرگان و تحلیل محتوای تلخیصی این مصاحبه واکاوی شد. برایند نتایج تحلیل، تناظری موجه میان سطوح فضایی و مولفه های مذکور پایداری سکونتگاهها، با ماهیت سطوح سه گانه خروجی، پیامد و اثر را نشان می دهد. با بزرگترشدن سطح فضایی سکونتگاهها ضریب نفوذ نتایج برنامههای توسعه در طول زمان کاهش می یابد و از «اثر» به «خروجی» میل میکند.