محمد مهدی مولایی؛ سبحان یحیائی؛ مژگان حاجی‌زادگان؛ محمدحامد احسانبخش
چکیده
توجه به مشارکت شهروندان و تأثیر آنها در تصمیمات و بازاندیشی در برنامه‌ریزی‌های شهری، ضرورت مطالعۀ پیش رو را فراهم کرده است. لذا، پژوهش حاضر با هدف دستیابی به شناختی از جریان افکار عمومی در فضای مجازی و یافتن الگویی از تعاملات شهری در آن انجام شد. به این منظور، تعداد 18095 پست اینستاگرامی و 48300 پست توئیتری در سال‌های 1399 و 1400 جمع‌آوری ...
بیشتر
توجه به مشارکت شهروندان و تأثیر آنها در تصمیمات و بازاندیشی در برنامه‌ریزی‌های شهری، ضرورت مطالعۀ پیش رو را فراهم کرده است. لذا، پژوهش حاضر با هدف دستیابی به شناختی از جریان افکار عمومی در فضای مجازی و یافتن الگویی از تعاملات شهری در آن انجام شد. به این منظور، تعداد 18095 پست اینستاگرامی و 48300 پست توئیتری در سال‌های 1399 و 1400 جمع‌آوری شدند و دسته‌بندی کمّی و کیفی آنها با روش تحلیل محتوای کمّی و تحلیل مضمون انجام گرفت. سپس، بر مبنای اطلاعات به‌دست‌آمده مدلی از تعاملات شهری ترسیم شد. بر اساس یافته‌های این پژوهش، گروه‌های فعال حوزۀ شهری در توئیتر و اینستاگرام را می‌توان در پنج دستۀ «مدیریت شهری»، «بازیگران حاکمیتی مرتبط با مدیریت شهری»، «جریان‌های سیاسی»، «مردم» و «رسانه‌های جمعی» جای داد. نتایج نشان داد مضامینی از این دست در محتواهای تولیدشده توسط آنها مطرح میشود: «اشاره به شهرداری در مجادلات دیگران»، «انعکاس رسانه‌ای»، «تمجید و حمایت از مدیریت شهری»، «حمله به مدیریت شهری»، «روایت‌های رسانه‌ای»، «شوخی و مطایبات مردمی»، «گزارش مدیریت شهری به مردم»، «مدیریت شهری گذشته»، «مسائل درون مدیریت شهری»، «مطالبات شهروندی»، «هم‌رسانی تجربههای شهری» و «اظهارات بازیگران حاکمیتی». همچنین، مقایسۀ فضای اینستاگرام و توئیتر تفاوت قابل‌ملاحظه‌ای را در این زمینه نشان میدهد و می‌توان گفت تمرکز بر توئیتر، به‌دلیل تنوع و تکثر گروه‌های فعال در آن، بیشتر از اینستاگرام بیانگر وضعیت تعاملات شهری در رسانه‌های اجتماعی است. در توئیتر برخلاف اینستاگرام، غلبه با محتواهای دارای جهت‌گیری منفی نسبت به مدیریت شهری تهران است و تعاملات بین بازیگران گاهی رویکرد تخاصم‌آمیز هم پیدا می‌کند.
سید هادی حسینی
چکیده
درابتدای تشکیل حکومت خاندان قاجاروآغاز پایتختی شهرتهران، شاه ودرباریان، تجاروبازرگانان واتباع وسفرای خارجی، درمحلههای مرکزی شهر و در کنار مردم عادی ساکن بودند. باگذشت زمان وگسترش شهر،به مرورساخت قصرهای جدید پادشاهی دردستورکار قرارگرفت و شاه ودرباریان ابتدادرمحله دولت وسپس درشمال شهرساکن شده وبرای اولین بار، میان این دومنطقه ...
بیشتر
درابتدای تشکیل حکومت خاندان قاجاروآغاز پایتختی شهرتهران، شاه ودرباریان، تجاروبازرگانان واتباع وسفرای خارجی، درمحلههای مرکزی شهر و در کنار مردم عادی ساکن بودند. باگذشت زمان وگسترش شهر،به مرورساخت قصرهای جدید پادشاهی دردستورکار قرارگرفت و شاه ودرباریان ابتدادرمحله دولت وسپس درشمال شهرساکن شده وبرای اولین بار، میان این دومنطقه شمالی و مرکزی تهران، ییلاق و قشلاق کردند. دراین دوران رفت وآمد اتباع خارجی به شهر تهران درقالب جدیدسفیرومستشارو شکل قدیمی تاجروسیاح افزایش چشمگیری یافته بود. این افرادهم به دلیل مسائل سیاسی وهم برخورداری ازمواهب طبیعی ورفاهی، به همراه شاه ودرباریان به سمت مناطق شمالی شهر تغییر مکان داده، باغهای شمال شهررا تملک وخانههای بزرگ ومجللی احداث کردند. اقامت ورفت وآمد این گروه، موجب بروزبرخی تغییرات وتحولات د مناطق شمالی وبه تدریج تمام شهر تهران میشود.هدف این پژوهش،برشماری تاثیرات اتباع خارجی وبه ویژه سفرای کشورهای مختلف ساکن درشهر تهران وتحلیل تغییرات اجتماعی-فضایی ناشی از سکونت آنان در محلات شمالی شهرتهران است.برای تحلیل چگونگی رخداد تغییرات اجتماعی وفضایی دربستر تاریخی شهرتهران،ازروش مطالعات تاریخی وروش توصیفی-تحلیلی بهره گرفتیم. نتایج این پژوهش نشان میدهد اتباع خارجی وبه ویژه سفرای کشورهای صاحب نفوذ در دوران قاجار، با بهره‌مندی از اختیارات پادشاه، تمکن مالی مناسب و تا حدودی مقبولیت اجتماعی، بهترین نقاط سکونتی شهر تهران را در برهه‌های مختلف در اختیار گرفته و سبب بسط و تقویت پدیده جدایی‌گزینی اجتماعی-فضایی در شهر تهران شدند. آنها با سکونت در بهترین مناطق شهر (عموما شمال شهر)، بسیاری از مناسبات اقتصادی-اجتماعی رایج را تغییر داده و زمینه‌ساز بروز تحولات سکونتی بودند که اثرات آن تا به امروز قابل مشاهده است.
جمال الدین هنرور؛ مریم ازنب؛ محمد مهدی سروش؛ فائزه طاهری سرمد
چکیده
بدون شک، محرمیت یکی از معیارهای اصلی طراحی و ساخت شهرهای اسلامی بوده است. تأکید اسلام بر محرمیت، باعث شده که این مشخصه بر تمامی ابعاد اجتماعی و فرهنگی که معماری، یکی از نمودهای آن است اثر بگذارد. در حقیقت، معماری ساختمان ها برای پاسخ به نیازهای فرهنگی و محیطی افراد، طراحی شده است. از آنجا که الگوی خانه های معاصرکرمانشاه تا حدودی گواه ...
بیشتر
بدون شک، محرمیت یکی از معیارهای اصلی طراحی و ساخت شهرهای اسلامی بوده است. تأکید اسلام بر محرمیت، باعث شده که این مشخصه بر تمامی ابعاد اجتماعی و فرهنگی که معماری، یکی از نمودهای آن است اثر بگذارد. در حقیقت، معماری ساختمان ها برای پاسخ به نیازهای فرهنگی و محیطی افراد، طراحی شده است. از آنجا که الگوی خانه های معاصرکرمانشاه تا حدودی گواه بر بی توجهی به اصل محرمیت در معماری و فرهنگ ایران است، ارائه الگویی برای حفظ محرمیت در خانه های امروزی براساس گونه شناسی مسکن، یکی از ضروریات مهم به نظر می رسد. هدف از این پژوهش، شناخت سلسله مراتب فضایی در ایجاد محرمیت درگونه شناسی تاریخی خانه هاست. با بررسی سلسله مراتب فضایی در ایجاد محرمیت، سیر تحول این فضاها در خانه های سه دوره، مورد بررسی قرار گرفت. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی، با تاکید برروش استدلال منطقی است. یافته های تحقیق نشان میدهد که در خانه های تاریخی(دوره سنتی و انتقال) کرمانشاه، سلسله مراتب در ورود به خانه با نیازهای ساکنان متناسب بوده است که این تناسب، کمتر در اولویت توجه طراحان امروزی قرارگرفته است. از این رو، با ایجاد سلسله مراتب در فضای ورودی، علاوه بر ایجاد محرمیت، می توان به تعریف درستی از فضاهای خصوصی و نیمه خصوصی در خانه های معاصر(تجدد) دست یافت و از اختلال در کاربری و هویت دیگر فضاها جلوگیری به عمل آورد.
منا صبورجنتی؛ ایمان قلندریان
چکیده
توانمندسازی همواره به عنوان یکی از اصلی‌ترین جهت گیری ها برای بهبود کیفیت زندگی جوامع محلی مطرح بوده و می‌تواند باتوجه به زمینه موجود به شکل های متفاوتی انجام شود. برخی از بافت‌های شهری کم برخوردارکه نیاز به توانمندسازی در آن به صورت جدی وجود دارد، دارای پتانسیل های بکر طبیعی برای اکوتوریسم هستند. اکوتوریسم، در عین ایجاد کیفیت مناسب ...
بیشتر
توانمندسازی همواره به عنوان یکی از اصلی‌ترین جهت گیری ها برای بهبود کیفیت زندگی جوامع محلی مطرح بوده و می‌تواند باتوجه به زمینه موجود به شکل های متفاوتی انجام شود. برخی از بافت‌های شهری کم برخوردارکه نیاز به توانمندسازی در آن به صورت جدی وجود دارد، دارای پتانسیل های بکر طبیعی برای اکوتوریسم هستند. اکوتوریسم، در عین ایجاد کیفیت مناسب محیط برای گردشگران، بیشترین حفاظت را در زمینه های مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، زیست محیطی و کالبدی ازجامعه میزبان به عمل می آورد. این پژوهش با استفاده از روش فراترکیب مطالعات مرتبط، چارچوبی برای دو مفهوم توانمندسازی و اکوتوریسم ارائه نموده است و با تبیین ارتباط میان این دو چارچوب با بهره گیری از روش دلفی، فرآیند و معیارهایی برای اکوتوریسم توانمندساز، ارائه داده است.نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد اکوتوریسمِتوانمندساز دارای ابعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، ذهنی-ادراکی و زیست محیطی می باشد. این رویکرد در هر بعد به صورت گام به گام با توانمندسازی فردی، افزایش توان مشارکت پذیری، توسعه اجتماعی و اثر بخشی اجتماعی، توانمندسازی اجتماعی جوامع میزبان را دنبال می کند.
محمدعلی فاطمی نیا؛ علی خاکساری
چکیده
حمل و نقل بخش مهمی از توسعه پایدار شهری محسوب میشود. پایانه‌های مسافربری بین شهری تهران در طول سال میلیونها مسافر را جابه‌جا می‌کنند و از حین حیث سهم قابل توجهی در بخش حمل و نقل مدیریت شهری دارند. پایانه‌های شهر تهران علاوه بر فضای کالبدی خاصی که دارند فضای اجتماعی ویژه‌ای بر آنها حاکم است که منجر به جذب و حتی بازتولید آسیبها و ...
بیشتر
حمل و نقل بخش مهمی از توسعه پایدار شهری محسوب میشود. پایانه‌های مسافربری بین شهری تهران در طول سال میلیونها مسافر را جابه‌جا می‌کنند و از حین حیث سهم قابل توجهی در بخش حمل و نقل مدیریت شهری دارند. پایانه‌های شهر تهران علاوه بر فضای کالبدی خاصی که دارند فضای اجتماعی ویژه‌ای بر آنها حاکم است که منجر به جذب و حتی بازتولید آسیبها و ناپایداری‌های اجتماعی مختلف و متعددی شده است. این تحقیق در نظر دارد با رویکردی کیفی- اکتشافی و با استفاده تکنیک تحلیل مضمون مسائل، ناکارآمدیها و ناپایداری‌های اجتماعی پایانه‌های شهر تهران را شناسایی و الگوپردازی نماید. شیوه نمونهگیری از نوع هدفمند می‌باشد. یافته‌های این تحقیق نشان میدهد که پایانه‌های شهر تهران به دلیل ریسکفاکتورهایی چون ازدحام، ناپایداری عناصر و عوامل، گردش مالی زیاد، ورود و خروج شهری، خلاء قانونی در مدیریت و حتی مباحث اعتقادی به محلی برای آسیبهای اجتماعی تبدیل شده است. از سوی دیگر به دلیل ضعف نظارتها و فقدان مدیریت یکپارچه شهری موجب سرریز این آسیبها و ناپایداریها به محلات همجوار و حتی درون اتوبوس شده است که در نهایت موجب بازتولید چرخهی معیوب فضای ناپایدار و آسیب های اجتماعی پایانهها شده است.
توحید علی نژاد؛ سیامک پناهی؛ حسن ابراهیمی اصل؛ اکبر عبدالله زاده طرف
چکیده
در نگرش نحو فضا و با استفاده از چهار شاخص به بررسی ویژگیهای اجتماعی نمونه‌ها پرداخته میشود که عبارتند از: ارتباط، هم پیوندی، کنترل، انتخاب، عمق. این پژوهش سعی در شناسایی الگوی پنهان و افزایش ارتقای بنیانهای نظری نحو فضا در راستای ایجاد حس رضایت ساکنین و به طبع آن مطلوبیت در مسکن معاصر را دارد. هدف از این پژوهش تحلیل تطبیقی روابط و ...
بیشتر
در نگرش نحو فضا و با استفاده از چهار شاخص به بررسی ویژگیهای اجتماعی نمونه‌ها پرداخته میشود که عبارتند از: ارتباط، هم پیوندی، کنترل، انتخاب، عمق. این پژوهش سعی در شناسایی الگوی پنهان و افزایش ارتقای بنیانهای نظری نحو فضا در راستای ایجاد حس رضایت ساکنین و به طبع آن مطلوبیت در مسکن معاصر را دارد. هدف از این پژوهش تحلیل تطبیقی روابط و چیدمان (نحو) فضا در ادراک پیکره بندی فضایی مسکن در خانه‌های ایرانی دوره پهلوی و معاصر شهر ارومیه می باشد.روش پژوهش حاضر، به دلیل استخراج معیارهای قابل اندازه گیری و کمی شدن، تلفیقی از راهبردهای کمی و کیفی می‌باشد که با تحلیل نحوی شش نمونه از پلانهای خانه‌های دوره پهلوی و پلانهای معاصر ارومیه صورت گرفته است. یافته‌های تحقیق نشان میدهد که عمق فضایی در پلانهای معاصر، بیشتر از عمق نسبی سه پلان دوره پهلوی می‌باشد. میزان هم پیوندی در پلانهای معاصر کم می‌باشد به این مفهوم که این بناها به صورت متراکم می‌باشند. فضاها در سه مجموعه دوره پهلوی دارای هم پیوندی بالاتری هستند و در سه نمونه پلان دوره معاصر، افتراق فضاها از سیستم بیشتر است.فضاها در سه مجموعه دوره پهلوی دارای هم پیوندی بالاتری هستند و در سه نمونه پلان دوره معاصر، افتراق فضاها از سیستم بیشتر است و میزان کنترل کل مجموعه در6 نمونه مطالعاتی تقریبا در یک تراز می‌باشند، بجز نمونه پلان 1 معاصر که از سطح کنترل بیشتری برخوردار است.
امیر صابری؛ طاهره عرفان منش؛ محمد رضا اکبری
چکیده
چکیده توسعه شهرها فرآیندی پویا ومداوم است که درطی آن محدوده‌های فیزیکی شهر وفضاهای کالبدی آن از حیث کمی افزایش وازحیث کیفی تغییر می‌یابد واگر این روند سریع و بی‌برنامه باشد به ترکیب فیزیکی مناسبی از فضاهای شهری نخواهد انجامید. در این راستا این تحقیق در شهر لامرد واقع در جنوب استان فارس انجام شده است که هدف از این پژوهش بهسازی و نوسازی ...
بیشتر
چکیده توسعه شهرها فرآیندی پویا ومداوم است که درطی آن محدوده‌های فیزیکی شهر وفضاهای کالبدی آن از حیث کمی افزایش وازحیث کیفی تغییر می‌یابد واگر این روند سریع و بی‌برنامه باشد به ترکیب فیزیکی مناسبی از فضاهای شهری نخواهد انجامید. در این راستا این تحقیق در شهر لامرد واقع در جنوب استان فارس انجام شده است که هدف از این پژوهش بهسازی و نوسازی و شناخت نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدها و بر طرف کردن ها . ارائه استراتژی با استفاده از مدل swot است. جهت انجام این پژوهش ار روش توصیفی ـ تحلیلی و نوع آن کاربردی می‌باشد. نتایج نشان میدهدکه روند رو به رشد در ساخت و ساز به عنوان اولین فرصت، قرار گیری شهر در پهنه بندی زلزله با خطر بالا به عنوان نخستین تهدید، پتانسیل استفاده از زمینهای بایر و بدون استفاده جهت ایجاد فضاهای مناسب جهت ارتقای کیفیت زیست محیط به عنوان نخستین قوت و پایین بودن تعداد ابنیه با کیفیت نوساز و استاندارد به عنوان نخستین ضعف محسوب می شود. و در نهایت با توجه به نقاط قوت، ضعف، تهدید و فرصت به تدوین استراتژیها اقدام شد.
)
