برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای
علیرضا وزیری زاده؛ نسرین حق شناس
چکیده
در سه دهه گذشته، چیرگی کامل دینامیزهای بازار-محور بر نظام مسکن ایران به افول شدید استطاعتپذیری خصوصاً برای اقشار کمدرآمد منجر شده است. در نتیجه این امر نیازهای مسکن فراوان و رو به تزایدی، عمدتاً از طرف اقشار کمدرآمد جامعه، بیپاسخ مانده است. از طرف دیگر کاهش شدید استطاعتپذیری باعث گسترش پدیده جداییگزینی اجتماعی-فضایی ...
بیشتر
در سه دهه گذشته، چیرگی کامل دینامیزهای بازار-محور بر نظام مسکن ایران به افول شدید استطاعتپذیری خصوصاً برای اقشار کمدرآمد منجر شده است. در نتیجه این امر نیازهای مسکن فراوان و رو به تزایدی، عمدتاً از طرف اقشار کمدرآمد جامعه، بیپاسخ مانده است. از طرف دیگر کاهش شدید استطاعتپذیری باعث گسترش پدیده جداییگزینی اجتماعی-فضایی شده است. بروز این پدیده علاوه بر جداییگزینی فضایی طبقات جامعه از یکدیگر، باعث میشود تا تعاملات و کنشهای اجتماعی بین آنها نیز محدودتر شود. از طرف دیگر، جداییگزینی باعث محدود شدن بهرهمندی اقشار کمدرآمدتر به خدمات شهری و زیرساختهای اجتماعی ضروری برای بازتولید اجتماعی نیروی کار میشود. بر اساس برخی از تجارب جهانی، مداخله دولت در بازار مسکن باعث افزایش استطاعتپذیری و کاهش جداییگزینی میشود. بر همین اساس پروژه عظیم مسکن مهر طرحریزی شد تا با آنچه شکست بازار نامیده میشود مقابله کند؛ اما این مقاله آشکار میسازد که پروژه مسکن مهر علاوه بر آنکه تا حد زیادی نتوانست با دینامیزهای بازار مقابله کند، بلکه با تقویت این نیروها به گسترش پدیده جداییگزینی فضایی-اجتماعی شهرها سرعت بخشید. این مقاله با بررسی چگونگی شکلگیری پدیده افتراق فضایی-اجتماعی در مجموعه شهری تهران، اثرات اجرای پروژه مسکن مهر را بر گسترش این پدیده بررسی میکند.
باقر رضایی؛ محمدرضا پاکدل فرد؛ حسن ستاری ساربانقلی؛ شبنم اکبری نامدار
چکیده
مسکن مهر یکی از راه حلهای کمبود مسکن برای تأمین مسکن افراد کم درآمد جامعه میباشد؛ اما به لحاظ معماری از همه ابعاد فضایی، کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و رضایتمندی ساکنین دچار مشکلات بیشماری است. هدف پژوهش حاضر بررسی مسکن مهر از بعد عوامل کالبدی و اجتماعی میباشد. نتایج مطالعات نشان داد که آسایش و امنیت بیشترین تأثیر را در معماری ...
بیشتر
مسکن مهر یکی از راه حلهای کمبود مسکن برای تأمین مسکن افراد کم درآمد جامعه میباشد؛ اما به لحاظ معماری از همه ابعاد فضایی، کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و رضایتمندی ساکنین دچار مشکلات بیشماری است. هدف پژوهش حاضر بررسی مسکن مهر از بعد عوامل کالبدی و اجتماعی میباشد. نتایج مطالعات نشان داد که آسایش و امنیت بیشترین تأثیر را در معماری مسکن مهر شهر جدید سهند دارد. بین مؤلفههای کالبدی از قبیل از قبیل فرم فضا، اندازه فضا، آسایش بصری و محیطی، سازمان فضایی و مکانیابی و احساس امنیت رابطه معناداری قائل شدهاند که متأسفانه در طراحی مسکن مهر به این موضوع توجه نشده است. زیبایی منظر به عنوان معیار تأثیرگذار بر کیفیت اجتماعی زندگی ساکنین تا به امروز نتیجهای جز تولید فضاهای بیهویـت، بیشکل، فاقد قلمرو، بیروح، یکنواخت و فاقد سازمان مشخص فضایی، دربر نداشته است. همچنین عوامل استحکام بنا در مسکن مهر یکی از چالشهایی بوده است که در تحقیقات مختلف با بحثهای اجتماعی پیوند خورده است چنانکه با توجه به عدم اعتماد ساکنین مسکن مهر نسبت به این مجتمعها و با توجه به زلزلههای اخیر و نقشی که این مجتمعها در تلفات جانی و مالی شهروندان در پی داشته است، شهروندان مسکن مهر نیز اعتماد عمومی خود را نسبت به این مجتمعها سلب نمودند.