نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری جامعه شناسی فرهنگی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 استاد مطالعات زنان، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
3 استادگروه جامعه شناسی واحد علوم تحقیقات دانشگاه آزاداسلامی، تهران، ایران
چکیده
سیاست فرهنگی مفهومی مدرن و برآمده از گسترش مفهوم و ایده شهروندی اجتماعی است. دولت، بازار و نهادهای مدنی ازجمله شهرداری‌ها مهم‌ترین نهادهای ورودکننده به سیاست فرهنگی هستند. شهرداری نهادی عمومی و غیردولتی است. شهرداری تهران دارای جایگاه مهم و برجسته‌ای از منظر سیاسی و موقعیتی اثرگذار و نیز بازیگر مهمی در عرصه فرهنگ است که وظیفۀ آن اجرای سیاست‌های فرهنگی متمرکز بر زیست شهری است. این پژوهش به روش تحلیل گفتمان انتقادی فوکویی، با مطالعه سیاست فرهنگی دورۀ شهرداری کرباسچی (1377-1368) به این پرسش پاسخ می‌دهد که گفتمان سیاست فرهنگی در این دوره از شهرداری تهران چه ویژگی‌هایی و چه ارتباطی با زمینه اجتماعی جامعه ایرانی دارد؟ با شناخت سه خرده گفتمان سیاست فرهنگی دولتی و فقرزدایی در گفتمان انقلاب اسلامی، دور نمای شهر جهانی، تهاجم فرهنگی و مقابله با سیاست فرهنگی بازاری و سوم، هویت فرهنگی- ملی و سیاست فرهنگی مدنی-ارتباطی؛ مدیریت شهری شهرداری را هم‌زمان با پایان جنگ می‌توان متأثر از حاکمیت ایده مدرنیزاسیون، سازندگی و توسعه دانست. ویژگی این سبک از مدیریت بر اساس فرآیند نوسازی و مدیریت، فرآیندی از بالا به پایین یعنی بر پایۀ ارادۀ مدیران قوی و تکنوکرات و با حمایت ساختار و نیز کمترین توجه به زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی است. این شیوه از مدیریت و فهم از شهر نوعی از سیاست فرهنگی اقتدارگرا و یا بازاری را شکل می‌دهد که مهم‌ترین مشخصۀ آن تابعیت فرهنگ از سیاست و اقتصاد است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Discourse Analysis of the Cultural Policies of Tehran Municipality under Gholamhossein Karbaschi
نویسندگان [English]
- Seyedeh Maryam Mahmoudi 1
- Mohammadtaghi Karami 2
- Bagher Saroukhani 3
1 PhD Candidate of Cultural Sociology, Islamic Azad University Science and Research Branch, Tehran, Iran
2 Professor of Women Studies, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
3 Assistant Professor of Sociology, Islamic Azad University Science and Research Branch, Tehran, Iran
چکیده [English]
Cultural policy is a modern concept expanded from the idea of social citizenship. The state, market, and civil organizations such as municipalities are the main institutions that intervene in setting cultural policies. Municipalities in Iran are considered as state organizations. Tehran municipality has a distinctive political status that makes it an influential cultural force who carries the duty of implementing cultural policies within urban life. The current research applies Foucault’s critical discourse analysis for the study of the cultural policies under Gholamhossein Karbaschi (1368-1377/1990-1998) to answer the question of “what were the discursive characteristics of Tehran municipality’s cultural policies in this period and how did they reflect the social context of the time?”. Having distinguished three minor discourses of state cultural policies and poverty eradication as part of the revolutionary discourse, the prospect for the globalized city and confrontation with the market cultural policies referred to as ‘cultural invasion’, in addition to the national-cultural identity and civil-communicative cultural policies, the post-war Tehran municipality can be characterized by the ideas of modernization, construction, and development. Modernization defines management as a top-down process, mainly set in motion by the will-power of technocrats; powerful managers who are supported by the structure, pay the least attention to the socio-cultural contexts, and demonstrate restricted field management. Such a management method and understanding of the city ends in a type of authoritative or market-based cultural policy that is mainly defined with putting culture only in second place in relation to the market and politics.
کلیدواژه‌ها [English]
- cultural policies
- Tehran municipality
- Karbaschi
- life politics
- critical discourse analysis
)