برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای
جمال الدین هنرور؛ مختار رستمی؛ مریم ازنب؛ فائزه طاهری سرمد
چکیده
فضاهای زیستی در هر منطقه، تحت تأثیر خاستگاههای فرهنگی، محیطی، اجتماعی، تاریخی و سیاسی آن منطقه شکل گرفته است. شهر پاوه در شمال استان کرمانشاه دارای خانههای ارزشمند تاریخی است که اکثراً به‌صورت پلکانی و با توجه به توپوگرافی و شیب زمین‌ساخته شدهاند. این تحقیق باهدف شناخت عناصر کالبدی و فضایی در خانههای سنتی پاوه انجام ...
بیشتر
فضاهای زیستی در هر منطقه، تحت تأثیر خاستگاههای فرهنگی، محیطی، اجتماعی، تاریخی و سیاسی آن منطقه شکل گرفته است. شهر پاوه در شمال استان کرمانشاه دارای خانههای ارزشمند تاریخی است که اکثراً به‌صورت پلکانی و با توجه به توپوگرافی و شیب زمین‌ساخته شدهاند. این تحقیق باهدف شناخت عناصر کالبدی و فضایی در خانههای سنتی پاوه انجام گرفت. با بررسی این عناصر عواملی که در شکلگیری فرم و عناصر کالبدی و فضایی خانههای سنتی شهر پاوه مؤثرند، شناسایی شدند. روش این پژوهش از طریق مطالعه شرایط موجود و شیوه توصیفی-تحلیلی و ابزار مصاحبه و نیز بررسی اسناد و مدارک؛ مشاهده و نقشهبرداری میباشد. جامعه هدف به شکل هدفمند و با روش نمونهگیری گلوله برفی انتخاب شدهاند. نتایج این پژوهش نشان میدهد که فضاهای داخلی خانههای سنتی پاوه دارای چند کاربری مختلف میباشد که دالان، مطبخ، انبار، اتاق، راه‌پله در یک طبقه یا به‌صورت دوطبقه در خانهها وجود دارد، همچنین ویژگیهای فرهنگی، اجتماعی، مذهبی، اقتصادی شامل استفاده از مصالح بومآورد، سلسله‌مراتب فضایی، تفکیک درست فضاها، ساخت خانهها در بالا یا کنار یکدیگر و توجه به نکات اقلیمی ازجمله جهتگیری صحیح، کرسیچینی، ابعاد مناسب بازشوها مهمترین عوامل در شکلگیری کالبد و سازمان فضایی خانه در پاوه است.
مریم ازنب؛ جمال الدین هنرور؛ محمد مهدی سروش؛ فائزه طاهری سرمد
چکیده
بدون شک، محرمیت با ابزار سلسله‌مراتب فضایی، یکی از معیارهای اصلی طراحی و ساخت شهرهای اسلامی بوده است. تأکید اسلام بر محرمیت، باعث شده که این مشخصه بر تمامی ابعاد اجتماعی و فرهنگی که معماری، یکی از نمودهای آن است اثر بگذارد. در حقیقت، معماری ساختمان‌ها برای پاسخ به نیازهای فرهنگی و محیطی افراد، طراحی شده است. ازآنجاکه الگوی خانههای ...
بیشتر
بدون شک، محرمیت با ابزار سلسله‌مراتب فضایی، یکی از معیارهای اصلی طراحی و ساخت شهرهای اسلامی بوده است. تأکید اسلام بر محرمیت، باعث شده که این مشخصه بر تمامی ابعاد اجتماعی و فرهنگی که معماری، یکی از نمودهای آن است اثر بگذارد. در حقیقت، معماری ساختمان‌ها برای پاسخ به نیازهای فرهنگی و محیطی افراد، طراحی شده است. ازآنجاکه الگوی خانههای معاصر کرمانشاه تا حدودی گواه بر بی‌توجهی به اصل محرمیت در معماری و فرهنگ ایران است، ارائه الگویی برای حفظ محرمیت در خانههای امروزی بر اساس گونه شناسی مسکن، یکی از ضروریات مهم به نظر می‌رسد. هدف از این پژوهش، شناخت سلسله‌مراتب فضایی در ایجاد محرمیت درگونه شناسی تاریخی خانه‌هاست. با بررسی سلسله‌مراتب فضایی در ایجاد محرمیت، سیر تحول این فضاها در خانههای سه دوره، موردبررسی قرار گرفت. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی، با تأکید بر روش استدلال منطقی است. یافته‌های تحقیق نشان میدهد که در خانههای تاریخی (دوره سنتی و انتقال) کرمانشاه، سلسله‌مراتب در ورود به خانه با نیازهای ساکنان متناسب بوده است که این تناسب، کمتر در اولویت توجه طراحان امروزی قرارگرفته است. ازاین‌رو، با ایجاد سلسله‌مراتب در فضای ورودی، علاوه بر ایجاد محرمیت، می‌توان به تعریف درستی از فضاهای خصوصی و نیمه‌خصوصی در خانههای معاصر (تجدد) دست یافت و از اختلال در کاربری و هویت دیگر فضاها جلوگیری به عمل آورد.
