نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه علم و صنعت ایران ، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری جامعه شناسی فرهنگی، پژوهشکده مطالعات اجتماعی و فرهنگی، تهران، ایران

چکیده

شهرنشینی از چالش‌های مهم جوامع است. دولت‌ها از عهده پاسخگویی به نیازهای متنوع شهروندان برنمی‌آیند و ادامه روند فعلی می‌تواند باعث افزایش مشکلات شهروندان با مدیریت شهری شود. امروزه از حکمروایی خوب به‌عنوان راه‌حل مناسب برای توقف روند فعلی سخن گفته می‌شود. یکی از عوامل مؤثر در تحقق حکمروایی خوب شهری، سرمایه اجتماعی است. در این راستا با توجه چالش‌های موجود در شهر سمنان سنجش رضایت شهروندان از عملکرد مدیریت شهری و همچنین نقش آن‌ها در ایجاد حکمروایی خوب شهری حائز اهمیت است. به همین منظور برای بررسی نقش سرمایه‌های اجتماعی در حکمروایی خوب شهری در شهر سمنان ابتدا تعاریف حکمروایی خوب شهری و سرمایه اجتماعی بررسی گردید و سپس شاخص‌های تأثیرگذار سرمایه‌های اجتماعی در حکمروایی خوب شهری استخراج شد. پس‌ازآن با تدوین پرسشنامه نظرات شهروندان جمع‌آوری گردید. نتایج تحلیل پرسشنامه‌ها نشان می‌دهد که شاخص‌های آگاهی، اعتماد و مشارکت از سرمایه اجتماعی در شهر سمنان در وضعیت مناسبی قرار ندارد و نبود پاسخگویی، شفافیت، توافق جمعی و قانونمندی در حکمروایی شهری سمنان موجب از بین رفتن اعتماد به مدیریت شهری و کاهش تمایل به مشارکت در طرح‌های شهری شده است. نتیجه این امر عدم دخالت شهروندان در تصمیم‌گیری‌ها است. همچنین نبود زیرساخت‌هایی مانند شورای محلات و سازوکار مناسب برای حضور مردم در فرایند تصویب طرح‌ها نیز در بروز این امر مؤثر بوده‌اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Role of Social Capital in Good Urban Governance (Case Study: Semnan)

نویسندگان [English]

  • Ali Akbar Taghipour 1
  • Abolfazl Mashayekhi 2
  • Ghasem Jafari 3

1 Assistant Professor of Geography and Urban Planning, Damghan University, Damghan, Iran

2 MA Student of Urban Planning, Iran University of Science and Technology, Tehran. Iran

3 PhD Candidate of Cultural Sociology, Institute for Social and Cultural Studies, Tehran. Iran

چکیده [English]

Urbanization is one of the major challenges facing societies. Governments are largely unable to carry out those tasks, and continuation of the current trend can increase the problems of citizens with urban management. Today the good urban governance is spoken as an appropriate solution to stop the current process. Social capital is one of the effective factors in achieving good urban governance. In this regard, considering the challenges in Semnan, measuring citizens' satisfaction with the performance of urban management and also their role in creating good urban governance is important. In order to study the role of social capital in good urban governance in Semnan, first the definitions of good urban governance and social capital were examined and then the effective indicators of social capital in good urban governance were extracted. Then, citizens' opinions were collected through questionnaire. The results of this research show that the components of social capital and good urban governance in Semnan are not in a good condition and lack of accountability, transparency, collective agreement and legality in Semnan urban governance has caused a loss of trust in urban management and reduced willingness to participate in urban projects. The result is a lack of involvement of citizens in decision-making. Also, the lack of infrastructure such as local council and an appropriate mechanism for public participation in the approval process for projects have been effective.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban Management
  • Social Capital
  • Participation
  • Good Urban Governance
-  احمدی، یعقوب. (1385)، «سرمایه اجتماعی، جامعه مدنی و دموکراسی»، مجله اطلاعات سیاسی-اقتصادی، سال بیستم، شماره 9: 225 - 226.
-  ازکیا، مصطفی و غفاری، غلامرضا. (1380)، جامعه‌شناسی توسعه، تهران: نشر کلمه، چاپ سوم.
-  اکبری، غضنفر. (1386)، «سرمایه اجتماعی و حکمروایی شهری»، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، سال بیست و دوم، شماره 7.
-  پوتنام، روبرت. (۱۳۸۰)، دموکراسی و سنت‌های مدنی، ترجمه: محمدتقی دل‌افروز، تهران: نشر روزنامه سلام، چاپ اول.
-  پورمحمدی، محمدرضا؛ حسین زاده دلیر، کریم و پیری، عیسی. (1389)، «حکمروایی مطلوب شهری بر بنیان سرمایه اجتماعی: آزمون نهادی-فضایی ارتباطی و فاعلیت‌مندی غیراقتصادی». فصلنامه مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، سال اول، شماره 1: 35-52.
-  تاج‌بخش، کیان. (1384)، سرمایه اجتماعی، اعتماد، دموکراسی و توسعه، ترجمه: افشین خاک‌باز و حسن پویان، تهران: نشر شیرازه، چاپ اول.
-  توکلی مرتضی، دهقانی کیومرث و زارعی، رضا. (1390)، «تحلیلی بر میزان سرمایۀ اجتماعی در مناطق روستایی شهرستان ممسنی (مطالعه موردی: بخش دشمن زیاری)»، فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای، سال اول، شماره 4: 41-54.
-  جاجرمی، ایمان؛ بیگدلی، مهرناز و حناچی، سیمین. (1382)، مدیریت شهری پایدار، تهران: انتشارات سازمان شهرداری‌های کشور، چاپ اول، ص 67-52.
-  حافظ نیا، محمدرضا. (1387)، مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران: نشر سمت، چاپ چهاردهم.
-  رنانی، محسن. (1385)، «کاهش سرمایه اجتماعی و ناکامی سیاست‌های اقتصادی در ایران»، ماهنامه آیین، سال سوم، شماره 6: 6-12.
-  شادی طلب، ژاله و حجتی کرمانی، فرشته. (1387)، «فقر و سرمایه اجتماعی در جامعه روستایی»، فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال هفتم، شماره 28: 35-51.
-  صالحی، رضا؛ نعمتی،. مرتضی و امان پور، سعید. (1393)، «بررسی سازوکار تأثیرگذاری شاخص‌های سرمایه اجتماعی در حکمروایی مطلوب شهری با استفاده از Amos (مطالعه موردی: شهر نسیم شهر)»، فصلنامه برنامه‌ریزی فضایی، سال چهارم، شماره 1: 1-24.
-  علوی تبار، علیرضا. (1379)، الگوی مشارکت شهروندان در اداره امور شهرها (تجارب جهانی و ایران)، جلد اول، تهران: انتشارات مرکز مطالعات برنامه‌ریزی شهری، چاپ اول.
-  غیاث وند، احمد. (1387)، کاربرد آمار و نرم‌افزار SPSS در تحلیل داده‌ها، تهران: نشر لویه، چاپ اول.
-  نوابخش، مهرداد و فدوی، جمیله. (1387)، «بررسی ابعاد سرمایه اجتماعی و نقش آن در توسعه شهری مطالعه موردی منطقه 5 شهر تهران»، پژوهشنامه علوم اجتماعی آزاد گرمسار، سال دوم، شماره 1: 26-47.
-  نوبری، نازک و رحیمی، محمد. (1389)، «حکمرانی خوب یک ضرورت تردیدناپذیر»، نشریه دانش شهر، سال اول، شماره 11.
-  نیازی، محسن و شیرازی، محمد. (1389)، «تبیین مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی در اندیشه نوگرایی«، مجله پژوهش‌های جامعه‌شناختی، سال چهارم، شماره 2.
 
-   Chin, Wynne W. (1998). "Issues and opinion on Structural Equation Modeling". Journal of MIS Quartery, 22(1), 7-16.
-   Cusack, Thomas R. (1998). "Social capital Institutional Structures, and Democratic performance: A Comparative Study of German Local Governments". Journal of Berlin. Wissenshaftzentrum Berlin fur Sozialforschung.
-   Plumptre, Timothy Wynne, and John Graham. (1999). "Governance and good governance: international and aboriginal perspectives."
-   Heseler, Jorg, Ringle, Christian M., Sinkovis, Rudolf R. (2009). "The use of partial least squares path modeling in international marketing". Book of Advance in international marketing, 20, 227- 320.
-   Kritsotakis, George, Vassilaki, Maria, Chatzi, Leda, Georgiou, Vaggelis, Kogevinas, Manolis, Koutis, Antonis. (2011). "Maternal Social capital and birth outcomes in the mother-child cohort in Crete". Greece (Rhea Study), Journal of Social Science & Medicine, 73, 1653- 1660.
-   Lopez-Gunn, E. (2012). "Groundwater governance and social capital". Journal of Geoforum, 43(6), 1140-1151.
-   McCarney, Patricia, Halfani, M., Rodríguez, Alfredo, (1995). Towards an Understanding of Governance, the emergency of an idea and its implications for urban research in developing countries. Toronto: University of Toronto.
-   Nunnally, Jum C. (1997). Psychometric theory. New York, NY: McGraw Hill.
-   Sadashiva, Manjunath. (2008). Effects of civil society on urban planning and governance in Meysore. India, Doctoral thesis: Technical university of Dortmund.
-   Roberts, Susan.M., Wright, Sarah., O’Neil Phillip. (2007). "Good governance in the Pacific? Ambivalence and possibility". Journal of Geoforum, 38:967- 984.
-   Srinivas, H. (1996). "Governance: a working Definition".
    www.soc.Titech.ac.jp
-   Stewart, Kennedy. (2006). "Designing good urban governance indicators: The importance of citizen participation and its evaluation in Greater Vancouver". Journal of Cities, 23(3):195-202.
-   UN-HABITAT. (2002). "The Global Campaign on Urban Governance". Concept paper, 2nd Edition, Nairobi, 3-18.
-   UN-HABITAT. (2009). "Urban governance index (UGI) a tool to measure progress in achieving good urban governance". New York, 8-126 (online: www.unhabitat.org).