نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار شهرسازی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

3 . کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

امروزه ناپایداری در بخش حمل‌ونقل بیشتر شهرهای کشورهای درحال‌توسعه در حال افزایش است و توسعه حمل‌ونقل به‌اشتباه با فعالیت‌هایی نظیر ساخت‌وساز پل‌ها و زیرگذرها، عریض‌سازی معابر و بر سیستم‌های حمل‌ونقل سریع مترادف گرفته می‌شوند. هدف این مطالعه بررسی عوامل مؤثر حمل‌ونقلی در کیفیت زندگی شهروندان شهر رشت و ارزیابی تأثیر سیاست‌های سلبی-ایجابی حمل‌ونقلی در روند شاخص‌های کیفیت زندگی است. این پژوهش با استفاده از روش همبستگی و رگرسیون و همچنین با استفاده از آزمون مدل ساختاری به دنبال تحلیل مسیر تأثیرات دو سیاست سلبی محدودیت تردد اتومبیل و محدودیت پارکینگ و دو سیاست ایجابی توسعه حمل‌ونقل عمومی و توسعه فضاهایی برای عابران پیاده بر بهبود شاخص‌های کیفیت زندگی است. بر این اساس برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است که حجم نمونه 384 نفر محاسبه شد. پایایی و اعتبار پرسشنامه‌ها 822/0 بدست آمد که با ضریب آلفای کرونباخ محاسبه ‌شده است، که با استفاده از مدل معادلات ساختاری نمایان شد که متغیر سیاست‌های سلبی حمل‌ونقلی درمجموع 89/0 از واریانس متغیر رضایت از کیفیت زندگی شهری را تبیین می‌کند.. با مدنظر قرار دادن مقادیر مربوط به حجم اثر شاخص، ضریب تعیین این مقدار در حد قوی (80/0) برآورد می‌شود و همچنین متغیر سیاست‌های ایجابی حمل‌ونقلی درمجموع 94/0 از واریانس متغیر رضایت از کیفیت زندگی شهری را تبیین می‌کند. با مدنظر قرار دادن مقادیر مربوط به حجم اثر شاخص، ضریب تعیین این مقدار در حد قوی (89/0) برآورد می‌شود، به‌عبارت‌دیگر سیاست‌های ایجابی-سلبی در ابعاد مختلف در حد قوی توان تبیین واریانس متغیر رضایت از کیفیت زندگی شهر شهروندان را دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessment of the Effects of Transportation Policies on Improving Citizens' Satisfaction with the Quality of Urban Life (Case Study: Rasht)

نویسندگان [English]

  • Saber Mohammadpour 1
  • Mehrdad Mehrjou 2
  • Fatemeh Aghnaei 3

1 Assistant Professor, of urban planning University of Guilan, Rasht, Iran

2 Ph.D Student of urban planning, University of Guilan, Rasht, Iran

3 MA of Urban Design, University of Tabriz, Tabriz, Iran

چکیده [English]

Today, instability in the transportation sector is on the rise in most cities in the developing world, and transportation development is mistakenly synonymous with activities such as building bridges and underpasses, widening roads and synchronizing high-speed transit systems. In contrast to urban planners, using a sustainable transport approach, they seek to find a solution that can influence and improve the quality of citizens’ lives by adopting the right transportation policies. The purpose of this study was to investigate the factors affecting the quality of life of the citizens of Rasht and to evaluate the impact of positive-choice transportation policies on the quality of life indicators. In this study, using correlation and regression methods and structural model testing to analyze the effects of two negative policies on traffic limitation and parking restriction and two positive policies on public transport development and spaces development for pedestrians to improve objective quality indicators. Life includes access, social, economic, security, physical and environmental. Accordingly, Cochran's formula was used to determine the sample size. The sample size was 384 persons. The reliability and validity of the questionnaires were 0.822 which was calculated by Cronbach's alpha coefficient. Using Structural Equation Modeling, it was found that the two policies of public transport development and the development of spaces for pedestrians with a physical index of quality of life had an indirect negative effect of -0.02 and -0.019 with two policies, respectively. The car traffic limitation has an indirect positive effect of 0.005 and in the regression analysis, except for the economic route, the rest of the parking constraint paths were not statistically significant and were excluded.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Encourage and Penalty Policies
  • Quality of Life
  • Rasht
-  آمارنامه معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری رشت، (1398).
-  پاشازاده، اصغر و جلالیان، حمید. (1397)، «سنجش رضایتمندی شهروندان از کیفیت زندگی در شهر گرمی»، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی، دوره 13، شماره 1(پیاپی 42): 145-161.
-  توکلی، هانیه و صابری، حمید. (1395)، «ارزیابی پایداری شبکه حمل‌ونقل شهری با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل شبکه‌ای (AHP) نمونه موردی منطقه 21 تهران»، فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، سال هشتم، شماره بیست‌وهشتم: 83-99.
-  سامی، ابراهیم؛ فلاح‌پور، سجاد و جعفرلو، علی‌اکبر. (1396)، «ارزیابی کیفیت محیط شهری در شهرهای جدید با توجه به رضایتمندی مردم (مطالعه موردی: شهرالونددر استان قزوین)»، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی، دوره دوازدهم، شماره 1 (پیاپی 38): 155-171.
-  محمدی، سعدی؛ طیب‌نیا، سیدهادی؛ تابا، بدریه و داودی، آزاد. (1396)، «تحلیل اثرات اجرای طرح‌های هادی روستایی در بهبود کیفیت زندگی روستاییان (مطالعه موردی: روستاهای بخش خاو و میرآباد شهرستان مریوان)»، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی، دوره دوازدهم، شماره 2 (پیاپی 39): 391-411.
-  لطفی، صدیقه؛ کوچک‌زاده، محبوبه؛ خیرخواه، زلیخاه و اشنویی، امیر. (1393)، «تحلیل و اولویت‌بندی بررسی کیفیت زندگی محلات شهری؛ مطالعه موردی: شهر جویبار»، مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی، شماره 29: 1-16.
-  حیدرخانی، هابیل؛ قنبری، نوذر و محبی، سیروس. (1396)، «بررسی نقش ابعاد حمایت اجتماعی بر رضایت از کیفیت زندگی شهری؛ مطالعه موردی: شهروندان شهر کرمانشاه»، مطالعات جامعه شناختی‌شهری، سال هفتم، شماره بیست و سوم: 105-132.
 
-   Aydin, N, Celik, E,& Gumus, A.T. (2015). "A hierarchical customer satisfaction framework for evaluating rail transit systems of Istanbul." Transportation Research. Part A: Policy Practice, 77, 61–81.
-   Bai, C, Fahimnia, B, & Sarkis, J. (2017). "Sustainable transport fleet appraisal using a hybrid multi-objective decision making approach." Annals of Operations Research. 250 (2), 309–340.
-   Biagi, B, Ladu, M. G, & Meleddu, M. (2018). "Urban quality of life and capabilities: An experimental study." Ecological Economics, 150, 137–152.
-   Dubey, R, and Gunasekaran, A. (2015). "The role of truck driver on sustainable transportation and logistics." Industrial and Commercial Training. 47 (3), 127–134.
-   Eliasson, J, and Proost, S. (2015). "Is sustainable transport policy sustainable?. " Transport Policy 37, 92–100.
-   Henning, T.F, Muruvan, S, Feng, W.A, & Dunn, R.C. (2011)."The development of a benchmarking tool for monitoring progress towards sustainable transportation in New Zealand." Transport Policy, 18(2), 480–488.
-   Hidalgo, D, and Huizenga. C. (2013)."Implementation of sustainable urban transport in Latin America." Research in Transportation Economics 40, 66-77.
-   Kourtit, K, and Nijkamp, P. (2013). "In praise of megacities in a global world." Regional Science Policy & Practice, 5(2), 167–182.
-   Lodovici, L.S, and Torchio, N. (2015). "Social inclusion in EU public transport."
-   Macke, J, Casagrande, R. M, Sarate, J. A. R, & Silva, K. A. (2018). "Smart city and quality of life: Citizens’ perception in a Brazilian case study."Journal of Cleaner Production, 182, 717–726.
-   Marans,R.W. (2015). "Quality of urban life & environmental sustainability studies: Future linkage opportunities." Habitat International 45, 47-52.
-   Meier, H. (2013). "Product-service integration for sustainable solutions." In: Proceedings of the 5thCIRP International Conference onIndustrial - Product-Service Systems, Bochum, Germany, March 14th-15th, 2013: Springer Science and Business Media.
-   Pietzcker RC, Longden T, Chen W, Fu S, Kriegler E, Kyle P, et al. (2014). "Long-term transport energy demand and climate policy: alternative visions on transport decarbonization in energy-economy models. " Energy; 64, 95-108.
-   Putra,K.E, and Sitanggang,J.M. (2016). "The effect of public transport services on quality of life in Medan city. " Procedia - Social and Behavioral Sciences 234, 383 – 389.
-   Reisi, M, Aye, L, Rajabifard, A, & Ngo, T. (2014). "Transport sustainability index: Melbourne case study. " Ecological Indicators 43, 288–296.
-   Song, S, Diao, M, & Feng, C.C, (2016). "Individual transport emissions and the built environment: a structural equation modelling approach. " Transportation Research Part A Policy and Practice. 92, 206–219.
-   Toche, L, O, Arellano, L,I,S, & Munoz, G, M. (2014). "Evaluation of profile of sustainable transport specialist in Mexico. " Procedia - Social and Behavioral Sciences 160, 494 – 498.
-   Tuan, V. A. (2015). "Development of Urban Transport Demand Model for assessing impacts of traffic management strategies in HanoiCity", 1–24.
-   Turkoglu, H. (2015). "Sustainable development and quality of urban life. " Procedia – Social and Behavioral Sciences, 202, 10–14.
-   Zhu, Y, and Diao, M. (2016). "The impacts of urban mass rapid transit lines on the density and mobility of high-income households: a case study of Singapore. " Transport research. 51, 70–80.
-  Zope, R, Vasudevan, N, Arkatkar, S, S, & Joshi, G. (2019). "Benchmarking: A tool for evaluation and monitoring sustainability of urban transport system in metropolitan cities of India." Sustainable Cities and Society, 45, 48-58.