نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر پسا دکتری زیر نظر صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران با همکاری دانشگاه اصفهان،اصفهان،ایران

2 استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

دولت‌های بسیاری در سرتاسر جهان نسبت به توسعه و گسترش صنعت گردشگری پزشکی به‌عنوان یک صنعت استراتژیک ملی و یکی از اشکال تجارت خدمات سلامت مشتاق و در این راستا برنامه‌ریزی می‌کنند. با توجه به قابلیت‌های ایران در این صنعت، پژوهش حاضر باهدف تدوین و اولویت‌بندی راهبردهای توسعة گردشگری پزشکی منطقه دو سلامت با رویکرد یکپارچه‌سازی خدمات و در راستای گسترش دهکده‌های سلامت است. در مرحله اول داده‌ها با روش تحلیلی - اسنادی (رویکرد تحلیل محتوا)، سپس مصاحبه و پرسشنامه با تعدادی از خبرگان کلیدی بدست آمده و جهت تجزیه‌وتحلیل آن از نرم‌افزار - MAXQDA-18استفاده شد. در مرحله دوم، داده‌های بدست آمده از گام قبلی جهت ارزیابی وضعیت موجود منطقه موردمطالعه با استفاده از تکنیک SWOT، موردبررسی قرار گرفت، سپس با ترکیب دو تکنیک SWOTو DEMATELفازی در راستای هدف تحقیق انواع راهبردها مشخص و با استفاده از تکنیک AHp اولویت‌بندی شدند. جامعه آماری مرحله ارزیابی و اولویت‌بندی شامل 20 نفـر از خبرگان گردشـگری سلامت منطقه آذربایجان بوده است. یافته‌های حاصـل از تلفیـق تکنیک‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره با مدل SWOT، نشان داد که در خصوص اولویت‌بندی استراتژی‌ها، به ترتیب اسـتراتژی تهـاجمی(SO)استراتژی بازنگری (WO) در اولویت اول و دوم و استراتژی‌های تدافعی (WT) و تنوع (ST) در اولویت‌های بعـدی قـرار گرفتند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Spatial Planning and Strategies of Medical Tourism Development towards the Expansion of Health Villages (A Case Study of Health Region No.2)

نویسندگان [English]

  • Sayedeh Somayeh Hosseini 1
  • Massoud Taghvaei 2

1 Postdoctoral researcher, working under the Iran National Science Foundation (INSF) in collaboration with the University of Isfahan; Isfahan, Iran

2 Professor of Geography and Urban planning, University of, Isfahan, Isfahan, Iran.

چکیده [English]

Many governments around the world are highly interested in the expansion of medical tourism industry as a national strategic industry, and as one form of health services trade and try to plan for it. Considering Iran’s capabilities in this industry, the present research aimed to compile/develop and prioritize the strategies of medical tourism development of health region No.2 taking the approach of service integration towards the development of health villages.  In the first phase, the data were gathered from a number of key experts by using documentary- analysis method (content analysis approach), interview and survey. Data analysis was done by using MAXQDA-18 software.  In the second phase, the data obtained from the previous phase was examined by SWOT technique. Thereafter, by combining two techniques of SWOT and fuzzy DEMATEL towards research objectives, different types of strategies were determined and prioritized by AHP technique. Statistical population under study in the evaluation and prioritization phase included 20 subjects/participants selected from the health tourism experts of Azerbaijan Region.  The results obtained from the integration of multi-criteria decision-making techniques and SWOT model revealed that offensive strategies (SO), review (revision) strategies (WO), defensive strategies (WT) and diversity strategies ranked first to fourth in terms of priority.   

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spatial Planning
  • Medical Tourism
  • SWOT Technique
  • Hierarchical Analysis
  • Health Village
-   برزگر، صادق. (1397)، «سنجش میزان رضایتمندی از کیفیت محیط مکان‌های گردشگری (مطالعه موردی شهر گرگان)»، نشریه گردشگری شهری، دوره پنج، شماره 4: 18-1.
-   پور اصغر، فرزام و ویسی، رضا. (1391)، «آمایش سرزمین مبنایی برای توسعه صنعت گردشگری پایدار»، اقتصاد مالی، دوره پنج، شماره 14: 195-184.
-   سالاروند، شهین (1391)، «مروری کامل بر امور طبیعیه در مبانی نظری طب سنتی ایران، مجلّۀ طب سنّتی اسلام و ایران»، سال سوم، شماره 3: 262-251.
-   سالنامه آماری استان آذربایجان غربی (1397)، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی.
-   سالنامه آماری استان آذربایجان غربی (1397)، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی.
-   سالنامه آماری استان اردبیل (1397)، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی.
-   سند اجرایی آمایش استان اردبیل (1398) سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی.
-   سند راهبردی آمایش استان اردبیل (1398) سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی.
-   طباطبائی نسب، سید محمد، نوری، ابوالفضل، محمد نوری، زهره وحشمتی، فرزانه. (1393)، «گونه شناسی مشتریان در گردشگری پزشکی»، مطالعات مدیریت گردشگری، دوره نهم، شماره 26: 82-60.
-   ملک‌زاده رؤیا، عابدی، قاسم، رضایی، محمدصادق و یزدانی، پونه. (۱۳۹۶)، «روند استقرار آمایش سرزمینی و تحول و نوآوری آموزش عالی سلامت در ایران»، تعالی بالینی، دوره هفتم، شماره 1: 63-49.
-   منتظرالحجه، محمدرضا و اخلاصی، احمد. (۱۳۹۷)، «ارزیابی عوامل مؤثر بر سطح اثربخشی و رضایتمندی بیماران از فضاهای درمانی: مورد پژوهی بیمارستان‌های شهر یزد»، بیمارستان، دوره هفدهم، شماره 2: 81-96.
-   میر داداش پور امیر و همکاران (1392)، «بررسی تأثیر یک دوره تمرین در آب بر کیفیت خواب مردان سالمند»، مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد،، دوره بیست و یکم، شماره 3: 310-300.
-   هرندی، عطاءالله و پیوند میرزائیان، خمسه. (1396)، «تبیین مدل جذب گردشگر سلامت: با استفاده از راهبرد تئوری داده بنیاد کلاسیک»، نشریه گردشگری شهری، دوره چهارم، شماره 1: 98-87.
-   وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (1398)، اداره گردشگری سلامت.
-   یاوری گهر، فاطمه و منصوری مؤید، فرشته. (1396)، «مدیریت بحران در صنعت گردشگری»، مطالعات مدیریت گردشگری، دوره دوازدهم، شماره 40: 40-21.
 
-    Amodeo, J. (2010). "Medical refugees and the future of health tourism," World Medical & Health Policy, 2(4), 65–81.
-    Bookman, M. Z., & Bookman, K. R. (2007). Medical tourism in developing countries. New York: Palgrave Macmillan.
-    Carrera, P. M., and Bridges, F. P. (2006). "Globalization and healthcare: Understanding health care and medical tourism." Expert Review of Pharmacoeconomics and Outcomes Research, 6 (4), 447–454.
-    Cheng-Fei Lee and Brian King (2006). "Assessing Destination Competitiveness. An Application to the Hot Springs Tourism Sector," Tourism and Hospitality Planning & Development,, 3(3) 179-197. 
-    Connell, J. (2006). "Medical tourism: Sea, sun, sand and … surgery," Tourism Management, 27(6), 1093 –1100.
-    Connell, J. (2010).Migration and the globalisation of health care: the health worker exodus? Edward Elgar Publishing
-    Connell, J. (2011). Medical Tourism. Oxfordshire: CAB International.
-    Courtney Suessa, Seyhmus Baloglub & James A. Busserb (2018)." Perceived impacts of medical tourism development on community wellbeing," Tourism Management, 69, 232–245.
-    Crompton, J. L. Crompton (1979). "Motivations for pleasure vacation" Annals of Tourism Research,  6(4) , 408-424
-    Crooks, V. A; Turner, L; Snyder, J; Johnston, R; & Kingsbury, P. (2011). "Promoting medical tourism to India: Messages, images, and the marketing of international patient travel," Social Science & Medicine, 72, 726–732.
-    Crouch, G. (2007). Modelling Destination Competitiveness, A survey and Analysis of the Impact of competitiveness attributes. Sustainable Tourism Pty Ltd, Australia.
-    Crouch, G. I; & Ritchie, J. R. B. (1999). "Tourism, competitiveness, and societal prosperity," Journal of Business Research, 44(3), 137–152.
-    Dang, H. S., Nguyen, T. M., Wang, C. N., Day, J. D., & Dang, T. (2020). "Grey System Theory in the Study of Medical Tourism Industry and Its Economic Impact," International journal of environmental research and public health, 17(3), 961.
-    Debra S. Sandberg (2017). "Medical tourism: An emerging global healthcare industry," International Journal of Healthcare Management, 10(4) 281-288.
-     Dede, O.M. & Ayten, A.M. (2012). "The role of spatial planning for sustainable tourism development: A theoretical model for Turkey," Tourism: An International Interdisciplinary Journal, 60 (4), 431-445.
-    . Deloitte Center of Health Solutions. (2008). Medical tourism: Consumers insearch for value. Washington, DC: Author.
-    Dwyer, L., & Kim, C. (2003). "Destination competitiveness: Determinants and indicators," Current Issues in Tourism, 6 (5), 369–414.
-     Dwyer, L., Mellor, R., Livaic, Z., Edwards, D., & Kim, C. (2004). "Attributes of destination competitiveness: A factor analysis," Tourism Analysis, 9(1-2):91-101
-    Fetscherin, M., & Stephano, R.M. (2016). "The medical tourism index: Scale development and validation," Tourism Management, 52 539-556
-    Gilbert, D. (1984). "The need for countries to differentiate their tourist product and how to do so," Seminar papers: Tourism managing for results. University of Surrey, Guildford.
-    Goeldner, C. (1989). "The 39th Congress AIEST: English workshop summary," Revue de Tourisme, 44(4), 6–7.
-    Goldbach, A. R. & West, D. R. (2010). "Medical tourism: A new venture of healthcare," Journal of Global Business Issues, 4(2), 43–44.
-    Hall, M. (2011b). "Publish and perish? Bibliometric analysis, journal ranking and the assessment of research quality in tourism," Tourism Management, 32(1), 16 – 27.
-    Harahsheh, Salem Salameh, (2002). Curative Tourism in Jourdan and its potential development. UK.
-    Hassan, S. S. (2000). "Determinants of market competitiveness in an environmentally sustainable tourism industry," Journal of Travel Research, 38(3), 239–245.
-    Heath, E. (2003). "Towards a Model to Enhance Destination Competitiveness: A Southern African Perspective," Journal of Hospitality and Tourism Management, 10(2), pp. 124-141.
-    Henderson, J. C. (2004). "Healthcare tourism in Southeast Asia,"Tourism review International, 7(3-4), 111–121.
-    Heung VC, Kucukusta D, Song H (2011). "Medical tourism development in Hong Kong: An assessment of the barriers," Tourism Manage, 32:995-1005.
-    Hosseini S.S; Tagvayi M; Ataev Z.V; Bratkov V.V. (2020). "Problems and prospects of creating health tourism villages as a potential for developing medical tourism in the Islamic Republic of Iran (Case study: Yazd province)," South of Russia: ecology, development, 15(3):97-116. (In Russ.)
-    Huang. W, Kutner. N, Bliwise D. L (2009). "A systematic review of the effects of acupuncture in treating insomnia" Sleep Medicine Reviews, 13, 73-104.
-    Lee, H. K., & Fernando, Y. (2015). "The antecedents and outcomes of the medical tourism supply chain," Tourism Management, 46, 148–157.
-    Lunt, N., & Carrera, P. (2010), "Medical tourism: Assessing the evidence on treatment abroad," Maturities, 66(1), 27–32.
-    Wongkit, M and McKercher, B (2015). Journal of Travel & Tourism Marketing tourism: The case of Bumrungrad International Hospital in Thailand. International Journal of Leisure and Tourism Marketing, 2(2), 140–158.
-     Mills, R. C. (2002). Tourism the international business. Englewood Cliffs: Prentice Hall.
-    Momeni Kh, Janatib A, Imanic A, Khodayari-Zarnaqb R. (2018). "Barriers to the development of medical tourism in East Azerbaijan province, Iran: A qualitative study, "Tourism Management, 69 307–316.
-    Murphy, Peter E. (2004). Tourism: A Community Approach. New York: Methuen.
-    Nutworadee. K, (2015). " Motivation and Decision on Medical Tourism Service in Thailand, "Rev. Integr. Bus. Econ. Res, 4(3) pp.173-182.
-    Obeng Kofi, Ugboro Isaiah (2008). "Effective strategic planning in public transit systems". Transportation Research: Part E, 44 (3), 420–439.
-    Pearce, P.L. (2000). Fundamentals of tourist motivation. In D.G. Pearce & R. W Sutter (Eds.) Tourism research: Critiques and challenges (pp. 113-124). London: Rutledge.
-    Pike, S. (2004). Destination Marketing Organizations. Oxford: Elsevier.
-    Poon, A. (1993), Tourism, Technology, and Competitive Strategy, Wallingford: CAB International
-    Crouch, G. (2007). Modelling Destination Competitiveness, A survey and Analysis of the Impact of competitiveness Attributes, Sustainable Tourism Pty Ltd, Australia.
-    Porter ME. (1998). "Clusters and the new economics of competition," Harv Bus Rev, 76(6):77-90.
-    Porter ME. (2008). " The five competitive forces that shape strategy," Harv Bus Rev, 86(1):78-93, 137. PMID: 18271320.
-    Reddy, S. G., York, V. K., & Brannon, L. A. (2010). "Travel for treatment: Students’ perspective on medical tourism," International Journal of Tourism Research, 12, 510–522.
-    Ricafort, K.M.F. (2011). A Study of Influencing Factors That Lead Medical Tourists to Choose Thailand Hospitals as Medical Tourism Destination.A thesis for the degree of Master Disertation, Webster University, Cha-am, Thailand.
-    Schaffner, K.F. (1993). Discovery and explanation in biology and medicine. Chicago: University of Chicago Press.
-    Schwab, K. (2017). The Global Competitiveness Report 2017-2018, World Economic Forum, Geneva, Switzerland.
-    Shaywitz, D.A. and Ausiello, D.A. (2002). "Global health: A chance for western physicians to give - and receive," The American Journal of Medicine, 3(11): 354-357.
-    Hudson, S & Xiang, R. Li (2012). " Domestic Medical Tourism: A Neglected Dimension of Medical Tourism Research," Journal of Hospitality Marketing & Management, 21(3), 227-246.
-    Smith, M., & Puczko, L. (2009).Health and wellness tourism. Oxford, UK: Elsevier.
-    Teh, I. (2007). "Healthcare tourism in Thailand: Pain ahead?" Asia Pacific Biotech News, 11(8), 493–497.
-     Thagard, P. (1999). Howscientists explain disease.Princeton, NJ: PrincetonUniversity Press.
-    Thagard, P. (1996). "The concept of disease: Structure and change," Communication and Cognition, 29,445-478.
-    Thilagavathi,K., & Shankar,Ch. (2013). "Medical Tourism Research: A Conceptual Framework Of Emerging Business Strategies In Healthcare Industry," Proceedings of International Conference on Tourism Development, 364-376
-    United Nations Economic and Social Commission for Asia and Pacifi c [UNESCAP]. (1999). United Nations Guidelines on Integrated Planning for Sustainable Tourism Development. New York: Author.RetreivedSeptember, 2009, from:
        http://www.unescap. Org/ttdw/Publications/TPTS_pubs/ pub_2019_tor.pdf.
-    Veerasoontorn, R., & Beise-Zee, R. (2010). "International hospital outshopping: A staged model of push and pull factors," International Journal of Pharmaceutical and Healthcare Marketing, 4(3), 247–264.
-    Vincent C. S. Heung, Deniz Kucukusta & Haiyan Song (2010). "A Conceptual Model of Medical Tourism: Implications for Future Research," Journal of Travel & Tourism Marketing, 27(3), 236-251.
-    Ye, B. H., Qiu, H. Z., & Yuen, P. P. (2011). "Motivations and experiences of Mainland Chinese medical tourists in Hong Kong," Tourism Management, 32, 1125–1127.
-    Ye, B. H., Yuen, P. P., Qiu, H. Z., & Zhang, V. H. (2008). "Motivation of medical tourists: An exploratory case study of Hong Kong medical tourists," Paper presented at the Asia Pacific Tourism Association (APTA) Annual Conference, Bangkok, Thailand.
-    Yeoh, E., Othman, K., & Ahmad, H. (2013). "Understandingmedical tourists: Word-of-mouth and viral marketing asbpotent marketing tools," Tourism Management, 34, 196–201.
-    Yu, J. Y., & KO, T. G. (2012)."A cross-cultural study of perceptions of medical tourism among Chinese, Japanese and Korean tourists in Korea," Tourism Management, 33, 80–88.
-    Zeng-Xian Liang, Tak-Kee Hui & Pei-Zhi Sea (2017). "Is price most imprtant? Healthcare tourism in Southeast Asia," Tourism Geographies, 19 (5), 823-847.