نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران
2 دانشیار شهرسازی ، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران
3 دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران
چکیده
شیوه انتخاب موضوع پژوهش دکتری تخصصی به‌ویژه در علوم انسانی و دانش‌های میان‌رشته‌ای نظیر معماری، برنامه‌ریزی و طراحی شهری همواره دغدغه پژوهشگران بوده است. باوجود منابع پراکنده روش‌شناختی، سرگردانی در طرح مسئله پژوهش به چشم می‌خورد و انتخاب موضوع عمدتاً با نگاه ترجمه‌ای به پیشینه علمی متعلق به بسترهای سرزمینی دیگر صورت می‌پذیرد. درنتیجه دیالکتیک عام و خاص پژوهش (آموختن علم به مفهوم جهان‌شمول و قرار دادن آن در ظرف محلی) و رعایت اصالت بومی در طرح موضوعات پژوهشی مورد کم‌توجهی قرار گرفته و اتخاذ مبنای روش‌شناختی که بتواند ضمن تضمین دیالکتیک عام و خاص، به شکل‌گیری پژوهشی بوم-خاست منجر شود، مغفول می‌ماند. پژوهش حاضر با هدف تبیین فرآیند تدقیق عنوان پژوهش دکتری با رویکرد مسئله-محور و با احترام به اصالت سرزمینی پژوهش انجام گردیده است. بدین منظور در این نوشتار، ضمن بررسی ماهیت پژوهش دکتری و مطالعه انواع پژوهش، به دیالکتیک عام و خاص پژوهش و ضرورت انجام پژوهش مسئله-محور و همچنین فرآیند شناسایی مسئله واجد ارزش پژوهشی پرداخته شده است. سرانجام، یک چارچوب روش‌شناختی پنج مرحله‌ای در انتخاب مسئله و تدقیق عنوان پژوهش دکتری پیشنهاد گردیده و مدل روش‌شناختی پیشنهادی، در انتخاب موضوع پژوهش دکتری شهرسازی پیرامون "خاطره جمعی" به کار گرفته شده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Process of Exploring the Indigenous Ph.D Research Topic in the Iranian Interdisciplinary Sciences
نویسندگان [English]
- Mehran Alalhesabi 1
- Seyed Abdolhadi Daneshpour 2
- Mostafa Hosseini Koumleh 3
1 Associate Professor of Urban Planning , Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran
2 Associate Professor of Urban Planning, Development, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran
3 Ph. D. Candidate of Urban Planning, Development, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran
چکیده [English]
The method of choosing the PhD research topic in Iranian interdisciplinary sciences has always been one of the concerns of researchers. Today, the research problems have been resulted from a confusing choice and the topic choice is made mainly by a translational look at the scholarly literature of the other contexts. So, the dialectic of the universal and the particular of research (acquiring global knowledge and then localizing it) have been neglected and the adoption of a methodological basis that can confirm indigenous originality of the research, is overlooked. This study aims at explaining the process of exploring the PhD research topic in Iranian context by adopting a problem-based approach. A five-step methodological framework in defining the PhD research title has been proposed and the proposed model has been used in the case of selecting the topic of Urban Planning PhD research around the general topic of "collective memory".According to the process presented in the paper, research title formulation should pass through the five stages including "Finding the research-worthy problems based on the four-step process (look, read, synthesize and seek feedback)", "Introducing the problems and outlining the concise proposals concerning them", "Evaluating and choosing 2/3 subjects meeting the quadruple criteria (clarity of research questions, research originality and importance, contribution to the knowledge, have a sense of belonging to the subject)", "Seeking key questions by the “method of making conceptual linkage between questions/ concepts”" and "Finally choosing the subject and formulating the research title after an integral synthesis".
کلیدواژه‌ها [English]
- Ph.D
- Problem-Based Research
- Indigenous Research
- Research Topic Choosing
- Universal and Particular Dialectic
- پیران، پرویز. (الف 1384)، «حرف‌ها و حدیث شکل‌گیری پژوهش شهرشناسی در ایران»، اندیشه ایرانشهر، دوره دوم، شماره 6: 8-20.
- پیران، پرویز. (ب 1384)، «نظریه راهبرد و سیاست سرزمینی ایران: پژوهش شهرشناسی»، اندیشه ایرانشهر، دوره دوم، شماره 6: 22-34.
- پیران، پرویز. (ج 1384)، «نظریه آبادی جانشین نظریه شهر، اندیشه ایرانشهر»، دوره دوم، شماره 6: 56-92.
- پیران، پرویز. (1395)، «حکمت خسروانی: دیالکتیک عام و خاص (سخنرانی در دوازدهمین نشست از سلسله نشست‌های تخصصی ایرانشهر شرکت عمران و بهسازی شهری ایران، خانه گفتمان شهر و معماری)»، روزنامه اعتماد، شماره 3563، تاریخ 9/4/95: ص 7.
- پیروز، پوریا. (1380)، «باززنده‌سازی مرکزکلانشهرها؛ پروژه‌ای فرهنگی، تجربه شیکاگو»، مدیریت شهری، شماره 8: 78-84.
- تکمیل‌همایون، ناصر. (1385)، آموزش‌وپرورش در ایران، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی، چاپ اول.
- حافظ‌نیا، محمدرضا. (1386)، مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، چاپ سیزدهم.
- حبیبی، سید محسن. (1378)، «فضای شهری، حیات واقعه‌ای و خاطره‌های جمعی»، صفه، دوره نهم، شماره 28: 16-21.
- حسنی میان‌رودی، نسیم؛ ماجدی، حمید؛ زرآبادی، زهرا سادات سعیده و زیاری، یوسفعلی. (1396)، «واکاوی مفهوم خاطره جمعی و بازیابی آن در فضاهای شهری با رویکرد نشانه‌شناسی»، باغ نظر، دوره چهاردهم، شماره 56: 17-32.
- حسینی کومله، مصطفی. (1388)، مدیریت خاطره جمعی به کمک طراحی شهری: نمونه موردی ناحیه تاریخی لاهیجان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته طراحی شهری، دانشگاه شهید بهشتی تهران.
- حسینی کومله، مصطفی و ستوده علمباز، فاطمه. (1392)، «نقش خاطره جمعی در باززنده‌سازی بافت‌های شهری: ارائه راهکار در خصوص ناحیه تاریخی لاهیجان»، هنرهای زیبا -معماری و شهرسازی، دوره هجدهم، شماره 4: 70-79.
- حسینی کومله، مصطفی. (1397)، پیشنهاد پژوهش رساله دکتری با موضوع «رهیافتی نظری به نقش خاطره جمعی در تعیین آستانه بهینه دگرگونی، پیوستگی و پایایی در شهر: نمونه موردی مرکز تاریخی تهران»، تهران: دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران.
- حیدری،شاهین. (1394)، درآمدی بر روش تحقیق در معماری، تهران: کتاب فکر نو، چاپ دوم.
- سالمی قمصری، مرتضی. (1398)، نقد نظریه‌های توسعه‌نیافتگی ایران، وبگاه «انسان‌شناسی و فرهنگ»، https://anthropologyandculture.com/
- شایگان. داریوش (1393)، بتهای ذهنی و خاطره ازلی، تهران: نشر فرزان روز، چاپ نهم.
- فراستخواه، مقصود. (1388)، «مقایسه سه گذرگاه معرفتی درباره «دانش بومی» در ایران با تأکید بر تحولات مفهومی، ساختی و کارکردی علم»، مطالعات اجتماعی ایران، سال سوم، شماره 1: 97-110.
- فراستخواه، مقصود. (1396)، دانشگاه ایرانی و مسئله کیفیت: جستارگشایی برای نظام تضمین کیفیت آموزش عالی ایران بر اساس بررسی تطبیقی 16 کشور جهان، تهران: انتشارات آگاه، چاپ سوم.
- فرهادی، مرتضی. (1392)، «گلخوشناسیگونه‌ای گل حسرت: جوغاسم (جی‌غال‌اسمک، پیشوک، پیغوک، ...)»، فصلنامه علوم اجتماعی، دوره بیستم، شماره 63: 1-32.
- فرهادی، مرتضی. (1393)، «مردم‌نگاری دانش‌ها و فناوری‌های سنتی: «نان شب» مردم‌نگاران ایرانی»، دانش‌های بومی ایران، دوره اول، شماره 2: 1-49.
- فرهادی، مرتضی. (1397)، صنعت بر فراز سنت یا در برابر آن: انسان‌شناسی توسعه‌نیافتگی و واگیره پیشرفت پایدار و همه‌سویه فرادادی و فتوتی در ایران، تهران: دانشگاه علامه طباطبائی، چاپ اول.
- فکوهی، ناصر. (1385)، پاره‌های انسان‌شناسی، تهران: نشر نی، چاپ اول.
- کرسول، جان دبلیو. (1391)، پویش کیفی و طرح پژوهش: انتخاب از میان پنج رویکرد، ترجمه: حسن دانایی‌فرد و حسین کاظمی، تهران: انتشارات صفار-اشراقی، چاپ اول.
- مؤمنی راد، اکبر. (1392)، «تحلیل محتوای کیفی در آیین پژوهش: ماهیت، مراحل و اعتبار نتایج»، فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، سال چهارم، شماره 14: 187-222.
- میرمقتدایی، مهتا. (1388)، «معیارهای سنجش امکان شکل‌گیری، ثبت و انتقال خاطرات جمعی»، هنرهای زیبا، شماره 37: 5-16.
- Adelaide Graduate Centre. (2016). "Admission Research Proposal Template for Higher Degree by Research Applicants." Retrieved from: https://www.adelaide.edu.au/graduatecentre/forms/admission/docs/admision-research-proposal-template.pdf
- Arefi, Mahyar. (1999), "Non-place and Placelessness as Narratives of Loss: Rethinking the Notion of Place". Journal of Urban Design, 4(2),179-193, DOI: 10.1080/13574809908724445.
- Institute of Integral Studies. (2015). "MA Thesis/ Ph.D. Dissertation Proposal Assessment". Retrieved from: https://www.ciis.edu/Documents/Thesis-Dissertation%20Proposal%20Assessment.pdf.
- Clawson, Patrick, and Michael Rubin. (2005). Eternal Iran: Continuity and Chaos. New York: Palgrave Macmillan.
- Craig, Robert T. and Karen Tracy. (1995). "Grounded practical theory: The case of intellectual discussion". Communication Theory, 5, 248_272.
- Creswell, John W. (2005). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (2nd ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson.
- Ellis, Timothy J. and Yair Levy. (2008). "Framework of Problem-Based Research: A Guide for Novice Researchers on the Development of a Research-Worthy Problem". Informing Science: the international Journal of an Emerging Transdiscipline, vol. 11, 17-33, https://doi.org/10.28945/438
- Evans, Jennifer. (2007). Your Psychology Project: The Essential Guide. London: SAGE Publications
- FindAPhD. (2017). "Writing a Good D. Research Proposal", Retrieved from:
https://www.findaphd.com/advice/finding/writing-phd-research-proposal.aspx.
- Halbwachs, Maurice. (1992 [1925]). The Social Frameworks of Memory. In: Lewis AC (ed) On collective memory (translated by Lewis AC), The University of Chicago Press, Chicago, USA.
- Hosseini Koumleh, Mostafa. and Fatemeh Sotoudeh Alambaz. (2009), "Methods and Techniques in Use of Collective Memory for Increasing Sustainability of Urban Environment". Proceedings of 2nd International conference on whole life urban sustainability and its assessment, Loughborough University, UK.
- Hull, R. Bruce, Mark Lam, and Gabriela Vigo, (1994). "Place Identity: Symbols of self in the urban fabric". landscape and urban planning, 28 (2/3): 109-120.
- Kerlinger, Fred N. and Howard B. Lee. (2000). Foundations of behavioral research (4th ed.). Holt, NY: HarcourtCollege Publishers.
- Lak, Azadeh, and Pantea Hakimian. (2019). "Collective memory and urban regeneration in urban spaces: Reproducing memories in Baharestan Square, city of Tehran, Iran", City, Culture and Society, Volume 18, https://doi.org/10.1016/j.ccs.2019.100290.
- Lash, Ayhan A. (1987). "the nature of doctor of philosophy degree: evolving conceptions". journal of professional nursing, 3(2), 92-101, https://doi.org/10.1016/S8755-7223(87)80073-X.
- Lancaster, L. E. (1982). A comparison and development of models for the doctor of philosophy in nursing and the doctor of nursing science degrees. A thesis for the degree of Doctor of Philosophy, Faculty of George Peabody College for Teachers, Vanderbilt University.
- Levy, Yair, and Timothy J. Ellis. (2006). "A systems approach to conduct an effective literature review in support of information systems research". Informing Science Journal, 9, 181-212. Retrieved from: http://inform.nu/Articles/Vol9/V9p181-212Levy99.pdf.
- Malinski, Violet (2004). "Nursing theory-based research: Parse’s theory". Nursing Science Quarterly, 17(3), 201-207.
- Misztal, Barbara A. (2003). "Durkheim on Collective Memory". Journal of Classical Sociology, 3(2), 123-143.
- Misztal, Barbara A. (2009). "Collective Memory in a Global age: Learning How and What to Remember". Current Sociology, 58(1), 2-22.
- Olick, Jeffrey K. (2006). "Products, Processes, and Practices: A Non-Reificatory Approach to Collective Memory". Biblical Theology Bulletin: A Journal of Bible and Theology, 36 (1), 5-14.
- Prior, Moody E. (1965). "the doctor of philosophy degree". Graduate education today (Walters, E. (Ed.)). Washington C.: American Council on Education.
- Relf, Edward. (1976). Place and Placelessness. London: Pion, UK.
- Sternberg, Robert J. (2007). "The importance of problem-driven research: Bringing Wachtel's argument into the present". Applied and Preventive Psychology, 12(1), 37-38
- Tracy, Sarah J. (2007). "Taking the plunge: A contextual approach to problem-based research". Communication Monographs, 74(1), 106-111.
- University of Salford. (2018). "Guidance on Writing a Research Proposal". Retrieved from: https://beta.salford.ac.uk/sites/default/files/2018-10/Writing-a-Research-Proposal-Guidance.pdf
- Verran, Joyce A. (1997). "The value of theory-driven (rather than problem-driven) research". Seminars for Nurse Managers, 5(4), 169-172.
- Wilson, Robert. (2005). "Collective Memory, Group Minds and the Extended Mind Thesis". Cognitive Processing, No.6: PP: 227-236.
)