نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار برنامه ریزی شهری دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران،ایران

3 کارشناسی ارشد برنامه ریزی رفاه اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران،ایران

4 دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تهرانتهران، ایران

چکیده

شهرها به دلیل ماهیت پیچیده و افزایش روزافزون رشد جمعیت شهرنشینی و همچنین عواملی نظیر؛ توزیع نامناسب ارائه خدمات در ابعاد مختلف شهری، قیمت زمین، عادلانه نبودن درآمدها بین اقشار مختلف مردم، عدم دسترسی متعادل به امکانات و خدمات و همچنین فضاهای مختلف شهری بین ساکنان نواحی مختلف سبب شده که شهرها یکی از جلوه‌های نمایان بروز نابرابری محسوب شوند. هدف از این پژوهش بررسی و مقایسه نابرابری فضایی-اجتماعی در بین محله‌های دارسیران و بهاران شهر مریوان بر اساس شاخص‌های پایگاه اقتصادی-اجتماعی و دسترسی به کاربری خدمات شهری است. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کاربردی می‌باشد که با استفاده از ابزار پرسشنامه جهت سنجش سؤالات متغیر مستقل و وابسته به جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت اسنادی میدانی پرداخته ‌شده است، همچنین برای تحلیل داده‌های پرسشنامه از نرم‌افزار Spss استفاده ‌شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، با توجه به آزمون mann – whitney u test و سطح اطمینان 95%، تفاوت معناداری بین پایگاه اقتصادی اجتماعی ساکنین محله‌های بهاران و دارسیران در دسترسی به کاربری خدمات شهری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparative Study of Spatial and Social Inequality in Urban Neighborhoods (Case Study of Darsiran & Baharan Neighborhoods in Marivan)

نویسندگان [English]

  • Gholamreza Latifi 1
  • Esmail piri 2
  • Yadegar Mohammadi 3
  • Shahram Parsa 4

1 Associate Professor of Urban Planning, Allameh Tabataba'i University, Tehran. Iran

2 PhD Candidate of Urban Planning, Allameh Tabatabai University, Tehran

3 Master of Social Welfare Planning, Allameh Tabatabai University, Tehran

4 Ph.D. of Geography and Urban Planning, University of Tehran, Tehran. Iran

چکیده [English]

Cities for the reason of complex nature and increasing growth of urban population and also factors such as inappropriate distribution of representing services in different urban aspects, the price of land, unequal incomes among different groups of people, lack of equal access to facilities and services, and also different urban spaces among residents of different areas have made the cities to reflect a picture of inequality. The thrust of this research is to investigate and compare spatial-social inequality between two areas, Darsyran and Baharan, in Marivan on the basis of the indexes of economic-social status and access to land use of urban services. The present study is an applied research which employs a questionnaire to collect data to analyze the independent and dependent variable questions. The researcher has used SPSS to analyze the data.According to the testresultsMann - Whitney u test and confidence level 95%, difference betweensocio-economic status Baharan residents and urban land use services areavailable to the residentsof Darsyran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spatial-Social Inequality
  • Social-Economicstatus
  • Land use of Urban Services
  • Marivan
  •  

    • انصاری، ابراهیم. (1379)، نظریه‌های قشربندی اجتماعی و سـاختار تـاریخی آن در ایران، اصفهان: نشر غزل.
      • ادیبی، حسین. (1354)، جامعه‌شناسی طبقات اجتماعی، تهران: انتشارات دانشکده علوم اجتماعی و تعاون.
      • افروغ، عماد. (1377)، فضا و نابرابری اجتماعی، تهران: انتشارات دانشگاه تربیت مدرس.
      • تأمین، ملوین. (1373)، جامعه‌شناسی قشربندی و نابرابری‌های اجتماعی، ترجمه: عبدالحسین نیک گهر، تهران: نشر توتیا.
      • چلبی، مسعود. (1375)، جامعه‌شناسی نظم: تشریح و تحلیل نظری نظم اجتماعی، تهران: نشر نی.
      • حاتمی‌نژاد، حسین و همکاران. (1390)، شهر و عدالت اجتماعی: تحلیلی بر نابرابری‌های محله‌ای، مطالعه موردی: محله‌های قدیمی شهر میاندوآب، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 80.
      • حبیبی، کیومرث و همکاران. (1390)، بررسی و تحلیل وضعیت عدالت اجتماعی در ساختار فضایی شهر سنندج، آرمان‌شهر، شماره 7.
      • خالو باقری، مهدیه. (1391)، رویارویی با نابرابری فضایی ضمن به‌کارگیری برنامه‌ریزی مبتنی بر ارتقای کیفیت زندگی (موردمطالعه: منطقه 13 شهر تهران)، فصلنامه اقتصاد و مدیریت شهری، شماره اول.
      • دانشپور، زهره. (1385)، تحلیل نابرابری فضایی در محیط‌های پیرا-شهری، کوششی در استفاده از رهیافت برنامه‌ریزی و مدیریت راهبردی در تهران، هنرهای زیبا، شماره 28.
      • دورکیم، امیل. (1369)، تقسیم‌کار اجتماعی، ترجمه: بـاقر پرهـام، تهـران: کتاب‌سرای بابل.
      • ربانی، رسول. (1385)، جامعه‌شناسی قشرها و نابرابری‌های اجتماعی، اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان.
      • زاهدی، محمدجواد. (1385)، توسعه و نابرابری، انتشارات مازیار، تهران: چاپ دوم.
      • شریف‌زادگان، محمدحسین؛ ممدوحی، امیررضا و لاوی، مریم. (1389)، نابرابری فضایی در دسترسی به خدمات درمان عمومی برای توسعه سلامت شهری از طریق مدل درmedian-p در شهر اصفهان، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال دهم، شماره37.
      • کمالی، علی. (1379)، مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی نابرابری‌های اجتماعی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت).
      • گرب، ادوارد. (1373)، نابرابری اجتماعی، ترجمه: محمد سیاهپوش و احمدرضا غروی‌زاد، تهران: نشر معاصر.
      • گیدنز، آنتونی. (1384)، چشم‌اندازهای جهانی، ترجمه: محمدرضا جلائی‌پور، تهران: طرح نو.
      • گیدنز، آنتونی. (1384)، چشم اندازهای جهانی، ترجمه: محمدرضا جلایی‌پور، تهران: انتشارات طرح نو، چاپ دوم.
      • لهسایی زاده، عبدالعلی. (1374)، نابرابری و قشربندی اجتماعی، شیراز: مرکز نشر دانشگاه شیراز.
      • ملک، حسن. (1374)، جامعه‌شناسی قشرها و نابرابری‌های اجتماعی، تهران: دانشگاه پیام نور.
      • دارندورف، راف. (1371)، منشأ نابرابری اجتماعی، ترجمـه: حسین قاضیان، نامه فرهنگ، سال 2، شـمارة 3.
      • هادی زنوز، بهروز. (1385)، فقر و نابرابری درآمدی در ایران، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال چهارم، شماره 17.

     

    • Amos, O. (1988). "Unbalanced Regional Growth and Regional Income Inequality in the Latter Stages of Development" Regional Science and Urban Economics, 18:549–66.
    • Azzoni, C. R. (2001). "Economic growth and regional income inequality in Brasil " The Annals of Regional Science, 35:133–52.
    • Allen,Walter, R.& Chung,Angie. (2000). "Your blues ain t like my blues: Race, Ethnicity, Ethnicity, and Social Inequality in America", Contemporary Sociology, Vol. 29, No.6,pp. 796-805.
    • Barrios, S., and E. Strobl. (2005). "The Dynamics of Regional Inequalities.’’ European Economy" Economic Papers 229. Brussels, Belgium: European Commission.
    • Chatterji, M., and J. H. LL. Dewhurst. (1996). "Convergence clubs and relative economic performance in Great Britain 1977-1991" Regional Studies, 30:31–40.
    • Cowell, F. (1995). "Measuring Inequality. LSE Handbooks in Economics, London, United Kingdom". Prentice Hall.
    • Davies, S., and M. Hallet. (2002). "Interactions between National and Regional Development", HWWA Discussion Paper No. 207. Hamburg, Germany: Hamburg Institute of International Economics.
    • Ertur, C., J. Le Gallo, and C. Baumont. (2006). "The European regional convergence process, 1980-1995: Do spatial regimes and spatial dependence matter", International Regional Science Review, 29:3–34.
    • Ezcurra, R., P. Pascal, and M. Rapun. (2007). "Spatial inequality in productivity in the European Union" Sectoral and regional factors. International Regional Science Review, 30:384–407.
    • Fagerberg, J., and B. Verspagen. (1996). "Heading for divergence? Regional growth in Europe considered", Journal of Common Market Studies, 34:431–48.
    • Fagerberg, J., B. Verspagen, and M. Canie¨ls. (1996). "Technology growth and unemployment across European regions " Regional Studies, 31:457–66.
    • Firebaugh, G. (2003). "The New Geography of Global Income Inequality", Cambridge, MA: Harvard University
    • Funke, M. (1995). "Europe’s monetary future one market one money", Discussion Paper No. DP 1-95. Centre for Economic Forecasting, London Business School, London.
    • Le Gallo, J. (2004). "Space-time analysis of GDP disparities among European regions: A Markov chains approach, International Regional Science Review, 27:138–65.
    • Mora, T. (2008). "Explaining Within-country Regional Inequality in the European Union", Scienze Regionali 7:51–69.
    • Petrakos, G., A. Rodriguez-Pose, and A. Rovolis. (2005). " Growth, Integration and Regional Disparities in the European Union", Environment and Planning A, 37:1837–55.
    • Petrakos, G, and Y. Saratsis, (2000). "Regional inequalities in Greece", Papers in Regional Science, 79: 57-74.
    • Rey, S. J. (2004). " Spatial analysis of regional income inequality. In Spatially integrated social science: Examples in Best Practice, ed. M. Goodchild and D. Janelle, 280–90 " Oxford: Oxford University Press.
    • Rey, S., and M. Janikas. (2005). "Regional Convergence, Inequality, and Space", Journal of Economic Geography, 5:155–76.
    • Terrasi, M. (1999). "Convergence and divergence across Italian regions", The Annals of Regional Science, 33:491–510.