فصلنامه برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

داوران 1399

داوران 1400

داوران 1401

داوران 1402

بررسی تأثیر عوامل روان‌شناختی رنگ و نور بر ادراک آسایش حرارتی - مطالعه موردی: ساختمان‌های تجاری منطقه 2 تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری معماری دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 دانشیار مدیریت صنعتی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

مدل­های ارزیابی آسایش حرارتی برای تعیین شرایط حرارتی قابل­قبول محیط همچون محدوده دما، رطوبت و جریان هوا بکار می­روند. میزان سوخت­وساز بدن و پوشش افراد، عوامل مختلف محیطی همچون دما و رطوبت و عوامل روان‌شناختی بر ارزیابی آسایش حرارتی تأثیر می­گذارند. اغلب، دشواری اندازه­گیری عوامل روان‌شناختی باعث نادیده گرفتن آن‌ها می­شود. بر اساس نظریه­هایی همچون نظریه رنگ- حرارت این عوامل بر ادراک آسایش حرارتی اثر محسوس می­گذارند. نظریه رنگ- حرارت تأثیر نور و رنگ­های گرم و سرد بر ادراک ذهنی از دما را مشخص می­کند. در این تحقیق تأثیر این عوامل بر ادراک افراد از دما، رطوبت و جریان هوا بررسی شده است. در این راستا از مدل نظرسنجی احساس حقیقی و از پرسشنامه استفاده شده است. 65 فروشنده از واحدهای تجاری منطقه 2 تهران به سؤالات پرسشنامه­ها پاسخ داده­اند. برای کنترل عوامل مؤثر دیگر و اعتبارسنجی تحقیق، از آزمون کرونباخ آلفا استفاده شده است. نتایج نشان داده­اند که در فصل زمستان، میزان رضایت از وضعیت حرارتی، رطوبتی و جریان هوای داخلی در فضا­های گرم بیشتر است. همچنین در فصل تابستان در فضا­های سرد، ادراک آسایش حرارتی مخصوصاً از لحاظ رطوبتی و جریان هوا بهتر است. ضمناً احساس ناراحتی از شرایط حرارتی بیشتر در سر، گردن و قفسه سینه بوده است. بنابراین فضا­های گرم از لحاظ نور و رنگ برای زمستان و فضا­های سرد برای تابستان مناسب هستند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Effect of Psychological Factors (Colour and Light) on the Human Perception of Thermal Comfort - Case Study: Commercial Buildings in District 2 of Tehran

نویسندگان [English]

  • Mohammad Kazemi 1
  • Aliyeh Kazemi 2

1 PhD of Architecture , Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

2 Associate Professor of Industrial Management,, University of Tehran, Tehran, Iran,

چکیده [English]

The thermal comfort analysis models specify the acceptable thermal condition such as temperature, humidity, and air movement. Personal, measurable environmental, and psychological factors affect thermal comfort. Psychological factors are often overlooked because they are difficult to quantify. These factors based on different hypotheses such as the hue-heat hypothesis affect the human perception of thermal comfort. The hue-heat hypothesis indicates the relationship between warm and cool colours and subjective evaluation of thermal comfort. This paper used a questionnaire (Actual Sensation Vote) to examine the association between these factors and thermal sensation, humidity sensation, and draught sensation. Totally 65 volunteers from commercial buildings in district 2 of Tehran answered the questionnaires. Cronbach’s alpha is calculated and showed the consistent reliability of the questionnaires. Results indicated that in winter, thermal sensation votes increase in hot spaces (warm colour and low lighting colour temperature) compared to two other spaces. Likewise, in summer, thermal sensation votes decrease in cold spaces (cool colour and high lighting colour temperature) compared to two other spaces. In addition, results clarified that discomfort sensation in the head, neck, and chest is more than in other parts of our bodies. Therefore, regarding thermal comfort, hot spaces are better in winter, and cold spaces are better in summer.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Thermal Comfort
  • Actual Sensation Vote (ASV)
  • Psychological Factors
  • Correlated Colour Temperature
مراجع
تاکه­بایاشی، هیدکی. (1397). سنجش بهبود محیط­های حرارتی شهری. ترجمه غلامرضا لطیفی و محمد جعفری مقدم. انتشارات نگارستان اندیشه.
زیاری، کرامت اله، نظامی، ملیکا و پوراحمد، احمد. (1398). نقش مکان­های سوم در بعد اجتماعی مناطق شهری، نمونه موردی: کافه­های روباز منطقه 2 تهران. فصلنامه برنامه­ریزی توسعه شهری و منطقه­ای، 4 (8)، 35-74.
کاظمی، محمد و کاظمی، عالیه. (1400). بررسی نشانه­های ساختمان بیمار و عوامل مرتبط با آن در ساختمان­های آموزشی منطقه 6 تهران در سال 1398: یک گزارش کوتاه. ماهنامه علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی رفسنجان، 20 (8)، 943-952.
گروندزیک، والتر و کووک، آلیسون. (1399). تأسیسات مکانیکی و الکتریکی ساختمان. ترجمه محمد کاظمی. انتشارات دانشگاه تهران.
Al-ajmi, F.F., Loveday, D.L. (2010). Indoor thermal conditions and thermal comfort in air-conditioned domestic buildings in the dry-desert climate of Kuwait. Building and Environment, 45, 704–710.
ASHRAE. (2013). Thermal environmental conditions for human occupancy. ANSI/ASHRAE Standard 55-2013.
Baniya, R., Tetri, E., Virtanen, J. (2018). The effect of correlated colortemperature of lighting on thermalsensation and thermal comfort ina simulated indoor workplace. Indoor and Built Environment. 27(3) 308–316.
Brager, R. (1998). Developing an adaptive model of thermal comfort and preference. ASHRAE Transactions, 104, 73-81.
Brambilla, A., Hu, W., Samangouei, R., Cadorin, R., Davis, W. (2020). How correlated color temperature manipulates human thermal perception and comfort. Building and Environment, 177(1).
Carlucci, S., Pagliano, L. (2012). A review of indices for the long-term evaluation of the general thermal comfort conditions in buildings. Energy Build, 53, 194–205.
Chinazzo, G., Wienold, J., Andersen, M. (2018). Combined effects of daylight transmitted through colored glazing and indoor temperature on thermal responses and overall comfort. Building and Environment. 144, 583-597.
Commission Internationale de I'Eclairage (CIE). (2011). ILV: International Lighting Vocabulary. CIE Centeral Bureau, Vienna.
Djongyang, N., Tchinda, R., Njomo, D. (2010). Thermal comfort: a review paper. Renew Sustain Energy Rev, 14(9), 2626–2640.
Enescu, D. (2017). A review of thermal comfort models and indicators for indoor environments. Renewable and Sustainable Energy Reviews. 79, 1353-1379.
Fanger, P. (1970). Thermal Comfort: analysis and applications in environmental engineering. Danish Thechnical Press. Copenhagen.
Fanger, P., Breum, N.O. (1977). Can color and noise influence man's thermal comfort? Ergonomics, 20(1), 11-18.
García, J. (2010). A review of general and local thermal comfort models for controlling indoor ambiences. "Air Quality" Book.
Golasi, I., Salataa, F., Vollaro, E., Peña-Garcíac, A. (2019). Influence of lighting color temperature on indoor thermal perception: A strategy to save energy from the HVAC installations. Energy & Buildings. 185, 112-122.
Han, J., Zhang, G., Zhang, Q., Zhang, J., Liu, J., Tian, L. (2007). Field study on occupants‘ thermal comfort and residential thermal environment in a hot-humid climate of China. Building and Environment, 42, 4043–4050.
Heijs, W (1993). The dependent variable in thermal comfort research some psychological considerations. Proceedings of the Thermal Comfort: past Present and Future. UK.
Holopainen, R., Tuomaala, P., Hernandez, P., Häkkinen, T., Piira, K., Piippo, J. (2014). Comfort assessment in the context of sustainable buildings: comparison of simplified and detailed human thermal sensation methods. Build Environ, 71, 60–70.
Indraganti, M. (2011). Thermal comfort in apartments in India: Adaptive use of environmental controls and hindrances. Renewable Energy, 36.
Kulve, M., Schlangen, L., Lichtenbelt, W.M. (2018). Interactions between the perception of light and temperature. Indoor Air. 28(6):881-891.
Larke, T., Costall, A. (2008). The emotional connotations of color: A qualitative investigation. Color Research and Application, 33(5), 406-410.
Levy, B. (1984). Research into the psychological meaning of color. Am J Art Therapy, 23, 58–62.
Mahnke, F. (1996). Color, Environment, Human Response.
Mogensen, M.F., English, H.B. (1926). The apparent warmth of colors. Am. J. Psychol, 37, 427–428.
Nastasea, I., Croitorua, C., Lungua, C. (2016). A questioning of the Thermal Sensation Vote index based on questionnaire survey for real working environments. Energy Procedia, 85, 366-374.
Nematchoua, M.K., Tchinda, R., Ricciardi, P., Djongyang, N. (2014). A field study on thermal comfort in naturally-ventilated buildings located in the equatorial climatic region of Cameroon. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 39, 381–393.
Rajasekar, E., Ramachandraiah, A. (2011). A study on thermal parameters in residential buildings associated with hot humid environments. Architectural Science Review, 54, 23–38.
Saito, M. (1996). Comparative studies on color preferences in Japan and other Asian regions with special emphasis on the preference for white. Color Res Appl, 21, 35–49.
Toftum, J., Thorseth, A., Markvart, J., Logadóttir, Á. (2018). Occupant response to different correlated color temperatures of white LED lighting. Building and Environment. 143, 258-268.
Valdez, P., Mehrabian, A. (1994). Effects of color on emotions. Journal of Experimental Psychology, 123, 394-409.
Wang, H., Liu, G., Hu, S., Liu, C. (2018). Experimental investigation about thermal effect of color on thermal sensation and comfort. Energy & Buildings. 173, 710-718
Yao, R., Li, B., Liu, J. (2009). A theoretical adaptive model of thermal comfort—adaptive predicted mean vote (aPMV). Building and Environment, 44, 2089-2096.
Zhao, X., Yu, W., Tan, D. (2017). Thermal Comfort Study Based on Questionnaire Survey among Occupants in Different Climate Zones in China. Environmental Science and Development, 8(6), 430-434.
Kazemi, M. (by Grondzik, W.T., Kwok, A.G.). (2020). Mechanical and Electrical Equipment for Buildings. University of Tehran Press. [In Persian]
Kazemi, M., Kazemi, A. (2021). Investigating Sick Building Syndrome Symptoms and Affecting Factors in the Educational Buildings of District 6 of Tehran in 2019: A short Report. J Rafsanjan Univ Med Sci, 20 (8), 943-952. [In Persian]
Latifi, G., Jafarimoghaddam, M. (by Takebayashi, H.). (2018). Improvement Measures of Urban Thermal Environment. Negarestan Andisheh. [In Persian]
Ziyari, K., Nezami, M., Pourahmad, A. (2019). Explanation of the Role of the Third Places in the Socialization of Urban Districts (Case Study: Urban Open-air Cafes in Tehran District 2). URDP Journal, 4 (8), 35-74. [In Persian] ‌
 
‌‌استناد به این مقاله: کاظمی، محمد.، کاظمی، عالیه. (1400). بررسی تأثیر عوامل روان‌شناختی رنگ و نور بر ادراک آسایش حرارتی - مطالعه موردی: ساختمان‌های تجاری منطقه 2 تهران،  فصلنامه برنامه‌ریزی توسعه شهری و منطقه‌ای، 6(19)، 33-58.                                         DOI: 10.22054/URDP.2021.62895.1371
 Urban and Regional Development Planning is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License...
فصلنامه برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای
دوره 6، شماره 19
اسفند 1400
صفحه 33-58
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار