نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری ،,واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
2 دانشیار گروه جغرافیا، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
3 استادیار گروه جغرافیا، واحد سمنان ،دانشگاه آزاد اسلامی ، سمنان، ایران
چکیده
بافت قدیمی هر شهر نشان‌دهنده تاریخ و هویت گذشته آن است یکی از اقداماتی که می‌توان برای حفظ آن انجام داد، تبدیل این معابر به پیاده راه است که می‌تواند مقصدی جذاب برای پیاده‌روی باشد و به رشد و توسعه پایدار شهر کمک کند. بنابراین توجه بیشتر مدیران شهری به فضاهای حرکت شهری مانند "پیاده‌رو" یکی از اساسی‌ترین بخش‌های سیاست‌های شهری برای رسیدن به توسعه پایدار خصوصاً در بافت قدیم دارای ارزش تاریخی شهرها است. در این مقاله با بررسی شاخص‌های مختلف پیاده راه از منظر توسعه پایدار در شهر سمنان شامل شاخص‌های پیاده مداری، شاخص‌های توسعه پایدار، در فرآیند بازآفرینی پیاده راه‌ها بر اساس پرسشنامه‌های تدوین شده با روش‌های آزمون فرضیه برابری میانگین یک جامعه t-test، ضریب همبستگی پیرسون و سپس رتبه‌بندی شاخص‌ها بر اساس وزن آنتروپی و در نهایت با روش TOPSIS تحلیل داده‌ها انجام می‌گردد و فرضیه‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. جهت انجام سنجش میزان پیاده مداری از مدل HQE2R استفاده‌شده است. نتایج نشان داد شاخص‌های پیاده مداری، شاخص‌های توسعه پایدار، شاخص گذران اوقات فراقت در برنامه‌ریزی شهری و فرآیند بازآفرینی پیاده‌راه‌ها شهری از منظر توسعه پایدار در بافت تاریخی شهر سمنان به‌درستی تعریف‌شده و می‌تواند به پیاده راه شهری تبدیل شود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Evaluation the Reconstruction Capabilities of Urban Sidewalk from the Perspective of Sustainable Development in Urban Planning (Case Study of Historical Context of Semnan)
نویسندگان [English]
- Rahimeh Javadian 1
- Zainab karkehabadi 2
- Mohammadreza Zand Moghadam 3
1 PhD student in Geography and Urban Planning, Semnan Branch, Islamic Azad University, Semnan, Iran
2 Associate Professor of Geography , Semnan Branch, ,Islamic Azad University,, Semnan, Iran
3 Assistant Professor of Geography, Semnan Branch, Islamic Azad University, Semnan, Iran
چکیده [English]
The old texture of each city reflects its history and past identity. One of the measures that can be taken to preserve it is to turn these passages into sidewalks, which can be an attractive destination for walking and contribute to the sustainable growth and development of the city. Therefore, more attention of city managers to urban movement spaces such as "sidewalks" is one of the most basic parts of urban policies to achieve sustainable development, especially in the old context of the historical value of cities. In this article, by examining different sidewalk indicators in terms of sustainable development in Semnan, including sidewalk indices, sustainable development indicators, in the process of sidewalk reconstruction based on questionnaires developed by test methods hypothesis of average equality of a community t-test, correlation coefficient Pearson and then ranking the indicators based on entropy weight and finally by TOPSIS method. Data analysis is performed and hypotheses are examined. HQE2R model has been used to measure the amount of pedestrian orbit. The results showed that pedestrian indicators, sustainable development indicators, leisure time index in urban planning and the process of recreation of urban sidewalks from the perspective of sustainable development in the historical context of Semnan city are correctly defined and can be converted into urban sidewalks.
کلیدواژه‌ها [English]
- Urban sidewalk
- Historical context
- Sustainable development
- Recreation
- ابراهیم زاده، عیسی و اسفندیاری مهنی، حمیده. (1397)، بررسی پیاده راههای شهری در توسعه گردشگری پایدار مطالعه موردی خیابان 15 خرداد شهر تهران، فصلنامه گردشگری شهری، دورة 5، شمارة 3: 131-142.
- احمدی، حسن و مهرجو، مهرداد. (1398)، بررسی اثر مؤلفه‌های کیفیت محیطی بر احساس امنیت شهروندان مطالعه موردی: پیاده راه مرکزی شهر همدان، فصلنامه برنامه‌ریزی توسعه شهری و منطقه‌ای، سال چهارم، شماره 11: 135–
- اسلامی، عارفه؛ شهبازی، طاهره و ابراهیمی دهکردی، امین. (1396)، ارزیابی پیاده راه در چارچوب رضایتمندی گردشگران نمونه موردی: پیاده راه علم الهدی رشت، فصلنامه فضای گردشگری، سال هفتم، شماره 25.
- ارغان، عباس؛ صمیمیان، مهدی، وجوادیان، رحیمه. (1397)، معیارهای مؤثر در برنامه‌ریزی بازآفرینی و بهسازی بافت نا کار آمد میانی شهر سمنان با استفاده از مدل sowt، دومین کنفرانس عمران، معماری و شهرسازی ایران معاصر ایران، تبریز، دانشگاه تبریز: 434-448.
- آئینی، محمد. (1386)، ارتقای بهره وری زمین شهری، ره آورد بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده شهری، فصلنامه اقتصاد مسکن، شماره 29: 14.
- بحرینی، سیدحسین و مکنون، رضا. (1380)، توسعه شهری پایدار: از فکر تا عمل، مجله محیط شناسی، شماره 37.
- برک پور، ناصر. (1379)، گذران فراغت و فضاهای شهری، ماهنامه شهرداری‌ها، شماره 14.
- پاپلی یزدی، محمدحسین و سقایی، مهدی. (1390)، گردشگری ماهیت و مفاهیم، تهران: انتشارات سمت.
- پاکزاد، جهانشاه. (1384)، راهنمای طراحی فضاهای شهری در ایران، تهران: شرکت طرح و نشر پیان نما.
- پوراحمد، احمد و کلانتری خلیل‌آباد، حسین، (1387)، الگو و فنون برنامه‌ریزی مرمت بافت تاریخی شهرها، فصلنامه جغرافیایی سرزمینش، شماره 5: 6-15.
- پورزندی، محمد و امنیان، ناصر. (1394)، ارزیابی بازآفرینی پیاده راههای گردشگری از منظر توسعه پایدار شهری(مطالعه موردی خیابان 15 خرداد تهران). فصلنامه اقتصاد و مدیریت شهری، شماره 11: 5-14.
- پورمختار، احمد. (1390)، باز شناسی مفهوم پایداری و توسعه پایدار در معماری و شهرسازی ایرانی، آبادانی.
- ثقفی اصل، آرش. (1387)، اهمیت و نقش پیاده راه در شبکۀ حمل‌ونقل شهر پایدار. جسارت‌های شهر سازی (56-27)، (79-87).
- حبیبی، محسن؛ تحصیلدار، مهدی و پورمحمدرضا، نوید. (1390)، شرحی بر اصول و قواعد شهرسازیبومی درارتباط با نظریه‌های معاصر شهر سازی، مسکن و محیط روستا، ۳۰ (۱۳۵): ۲۲-۳.
- حقی، محمدرضا؛ ایزدی، محمدسعید و مولوی، ابراهیم، (1394)، ارزیابی و مقایسه دوسیاست پیاده راه‌سازی و پیاده.
- خانلو، نسیم و تاجیک، علی. (1394)، بررسی پیاده راه شهری پایدار با رویکرد تقویت تعاملات اجتماع محور (نمونه موردی: پیاده راه خیابان سپهسالار)، کنفرانس بین المللی انسان، معماری، عمران و شهر، 25 خرداد 1394 تبریز، مرکز مطالعات راهبردی معماری و شهر سازی صص 1-10.
- دستجردی، معصومه سادات. (1384)، پیاده راه‌سازی خیابان سپهسالار، پایان‌نامه کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
- رهنمایی، محمدتقی و شاه حسینی، پروانه. (1389)، فرایند برنامه‌ریزی شهری ایران، انتشارات سمت، چاپ ششم: ۸.
- زنگی آبادی، علی. (1371)، تحلیل فضای الگوی توسعه فیزیکی شهر کرمان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
- ساسان‌پور، فرزانه و حمیدی، روناک. (1394)، نقش پیاده گستری بر توسعه گردشگری شهری منطقه 12 تهران (مطالعه موردی خیابان 15 خردادو کوچه مروی). دومین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم جغرافیا و برنامه‌ریزی، معماری و شهر سازی، 25 مهر، تهران: مرکز راهکارهای دستیابی به توسعه پایدار: 1-9.
- سازمان برنامه‌ریزی منطقه‌ای سن دیه گو. برنامه‌ریزی و طراحی برای پیاده‌ها (رهنمودهای طراحی شهری پیاده مدار)، مترجم. رضابصیری مژدهی، انتشارات طحان، 11.
- سازمان مشاوره فنی و مهندسی شهر تهران. (1378)، گذران اوقات فراغت، ساماندهی فضاها، ماهنامه شهرداری‌ها، شماره 9.
- سالنامه آماری 1395 استان سمنان.
- شیرمحمدی، حمید و نفیبی، فریدون، (1386)، توسعه کالبدی شهر نالوس با در نظر گرفتن اثرات زیست‌محیطی به کمک GIS، مجله هویت شهر 1.
- شیعه، اسماعیل. کارگاه برنامه‌ریزی شهری، انتشارات دانشگاه پیام نور، چاپ پنجم: ۳-۴.
- ظاهری، وحید. (1391)، بررسی اثرات پیاده راه‌سازی در مناطق کلانشهری خیابان دانشکده منطقه 9 کرج، پایان‌نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهر ری.
- عاشوری، علی. (1389)، پیوند منظرین انسان با محیط، بررسی نقش پیاده راه در حیات شهر، ماهنامه منظر، شماره 8.
- عباس‌زاد، شهاب و تمری، سودا. (1391)، بررسی و تحلیل مؤلفه‌های تأثیر گذار بربهبود کیفیات فضایی پیاده راههای به‌منظور افزایش سطح تعاملات اجتماعی (مطالعه موردی: محورهای تربت ولیعصر تبریز)، مطالعات شهری شماره 4.
- عبدالهی، علی‌اصغر؛ شرفی، حجت‌الله و سلیمانی دامنه، مجتبی. (1397)، سنجش پیاده‌روی ایمن در محدوده میدان ارگ شهر کرمان با تأکید بر پویایی فضای شهری، در فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌ای، شماره – 29: 179-200.
- فنی، زهره و محمدنژاد، علی. (1389)، نقش مدیریت شهری در توسعه گردشگری: مطالعه موردی شهر رامسر، فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، شماره 11 و 12: 101-122.
- قریانی، رسول و جام کسری، محم. (1389)، جنبش پیاده گستری، رویکردی نو در احیا مراکز شهری، موردمطالعه پیاده راه تربت تبریز، مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای 2، شماره 6: 72-55.
- قریب، فریدون. (1383)، امکان سنجی ایجاد مسیرهای پیاده و دوچرخه در محدوده تهران قدیم، نشریه هنرهای زیبا، شماره 19: 17-28.
- صالحی، اسماعیل. (1387)، ویژگی‌های محیطی فضاهای شهری امن، انتشارات مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری، وزارت مسکن و شهرسازی.
- کاشانی جو، خشایار. (1385)، اهمیت فضاهای پیاده در شهرهای هزاره سوم، فصلنانه تحلیلی –پژوهشی علوم اجتماعی جسارت‌های شهرسازی، سال پنجم، شماره 17 و 18.
- محمدزاده، رحمت. (1374)، دیدگاه‌های موجود در توسعه شیکه معابر پیاده، تحقیقات جغرافیایی، شماره 37: 138- 121.
- مشهدی‌زاده دهاقانی، ناصر. (1387)، تحلیلی از ویژگی‌های برنامه‌ریزی شهری در ایران، چاپ سوم، تهران دانشگاه علم صنعت.
- مرتضوی، صبوحا. (1390)، بازشناسی پیاده راه به‌عنوان بستری برای گذران اوقات فراغت در شهر. شهر و منظر شماره 17:12-24.
- وزارت مسکن و شهرسازی. (1375)، آیین نامه طراحی راههای شهری (بخش 10): مسیرهای پیاده، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران، چاپ ائل، تهران.
- Aksoz, O & BAC dorin, P. (2012) the importance of urban tourism for hotel marketing policies, the case of Eskisehir, geo journal of tourism and geo sites, vol.9,No.1,pp 1-11.
- Aultman; Hall; L; Roorda; M and Baets; B.W. (2006).UsingGIS for evaluation of Neighborhood pedestrian accessibility. Journal of Urban Planning and Development; 123 (1)
- Brambilla, R.&longo (2009). pedestrian prccincts:twelvc Europcan cities Columbia Universit: 1
- Cowan Robert. (2005). the dictionary of urbanism, Street press ltd, London.
- Fruin, J (1971). pedestrian planning and design, Metropolitan Association of Urban Designers and Environmental Planners
- Ferdriksson, Lena & Ryden. Christian & Viklund.Linnca. (2005). Evaluation of the conjestion charge trial in Stockolm, Trivector PM:2, PP 19-20.
- Litman, T. A. (2014). Economic Value of Walkability. Paper, Victoria Transport Policy Institute presented at the Transportation Research Board.In 82nd Annual Meeting.
- McDonald, S, Naglis, M, & Vlida, M. (2009). Urban Regeneration For Communities: Acase Study. Baltic Journlon Sustianability. 15,p50.
- Midgley, James. (1999). Social Development: The Developmental Perspective in Social Welfare. Sage. p. 50
- Mitchell, D. H and MacGregor Smith, J. (2001). "Topological networks", Transp. Res. B. Methodlogy., Vol. 35, No.2. pp.107-135
- L. (2017). The Walkabiliy Index Assessing the built environment and urban design qualities at the steeet level using open – access omnidirectional and satellite imagery; Thesis; Manchester university.
- Older, S. (1968). "Movement of pedestrians on footwaya in shopping streets" Traffic Eng.cont., No.10, pp.160-163
- Pearce, D. (2001). An integrative framework for urban tourism research, Research,Vol. 28, No 4, pp.926- 646
- Shafabakhsh, Gh, mirzanamadi,R.and Mohammadi M. (2015). "Pedestrians" mental satisfactions relationship with physical characteristics on sidewalks using analytical hierarchy process: case study of Tehran, Iran" Transpotation Letters, Vol.7,3. pp 121-132.
- Sasaki, M. (2010). Urban regeneration Throgh cultural creativity and inclusion, rethinking creative city theory through Japanese case study, cities, 27.
- Smith, R. (1995). Density, velocity and flow relationships for closely packed. Safety Sci., vol.18 No.4, pp.321-327
- Taylor, Nigel. (1998). Urban Planning Theory Since 1945. Los Angeles: Sage. pp. 3–4. ISBN.
- Zamfir, A & Corbos, R. (2015). Towards Sustanable Tourism Development in Urban Areas: Case Study on Bucharest Tourist Destination, Journal Sustainability, Vol 7. No.9, 12-22.
)