نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری شهرسازی،دانشگاه آزاداسلامی، واحدتهران مرکزی،،تهران،ایران.
2 دانشیاربرنامه‌ریزی محیط زیست، پردیس فنی دانشگاه تهران، تهران، ایران.
3 استاد طراحی محیط زیست، پردیس فنی دانشگاه تهران، تهران، ایران.
چکیده
پژوهش حاضر باهدف سنجش شاخص‌های برگزیده در روند توسعه شهری سبز در منطقه 22 شهر تهران دری یک دوره پنج ساله 1390 الی 1395 انجام پذیرفته است (مطالعه‌ای که از زمان شکل‌گیری این منطقه نوپا و درحال‌توسعه شهر تهران دریک دوره زمانی مشخص انجام نپذیرفته است)، بدین منظور بر اساس نظریه‌ها، دیدگاه‌ها و نیز پژوهش‌های موردی در چارچوب هدف مذکور؛ علاوه بر معیار کیفیت هوا به‌عنوان معیار برگزیده، سایر معیارهای مؤثر در جهت سنجش توسعه شهری سبز شناسایی و تبیین گردید، سپس جهت تعیین میزان تأثیر هر یک از معیارها و امتیازدهی به عملکرد آنها در طی دوره موردمطالعه، ازنظر خبرگان در حوزه شهرسازی و برنامه‌ریزی شهری طی دو پرسشنامه مجزا استفاده گردید و تحلیل داده‌ها با نرم‌افزار Expert Choice و ماتریس ارزیابی عملکرد و صفحه گسترده اکسل انجام پذیرفت. نتایج این پژوهش بیانگر آن است که عملکرد سیاست هوای پاک به‌عنوان معیار برگزیده در طول دوره موردبررسی، عملکردی مطلوب، آلاینده ذرات معلق کمتر از 10 میکرون (PM10) و آلاینده دی‌اکسید سولفور (SO2) عملکردی متوسط و آلاینده دی‌اکسید نیتروژن (NO2) عملکردی نامطلوب داشته است، امتیاز نهایی عملکردی معیارها نیز در ارتباط با عملکرد شهر سبز در منطقه موردمطالعه دری دوره پنج‌ساله 545/0 به دست آمد که به‌عبارت‌دیگر 5/54 درصد از تغییرات توسعه شهری در این منطقه در این دوره زمانی بر اساس معیارهای شهرسبز محقق گردیده است و این نشانگر آن است که توسعه شهری سبز در این منطقه در دوره پنج‌ساله موردبررسی با توجه به پتانسیل‌های زیست‌محیطی قابل‌توجه آن در وضعیت متوسط قرارگرفته است و با نقطه ایده آل فاصله نسبتاً زیادی دارد. در انتهای پژوهش پس از شناسایی نقاط ضعف عملکردی و در جهت برنامه‌ریزی بهینه و کاراتر برخی راهبردها ارائه گردیده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Measurement of selected indicators in the Process of Green Urban Development in District 22 of Tehran City
نویسندگان [English]
- Seyyed Zeinolabedin Hosseini 1
- Esmaeil Salehi 2
- Homa Irani Behbahani, 3
1 Department of Urban Planning, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Tehran, Iran
2 Associate Professor of Environment Planning, Faculty of Environment, University, ofTehran, Teharn,Iran.
3 Professor of Environment, College of Engineering, Tehran University, Tehran, Iran.
چکیده [English]
This study was conducted to assess the selected indicators in the process of green urban development in District 22 of Tehran during a five-year period from 2011 to 2016(A study that has not been conducted for a period of time from this emerging and developing area of Tehran). For this purpose, In addition to the air quality criterion as the preferred criterion, other effective criteria for measuring urban development were identified and clarified based on theories, views and case studies in the context of the above objectives. Data analysis was performed with Expert Choice software and performance evaluation matrix and Excel spreadsheet. The results of this study indicate that the performance of clean air policy as a selected criterion during the period under review, optimal performance, particulate matter smaller than 10 microns (PM10) and sulfur dioxide (SO2), moderate performance and nitrogen dioxide pollutant (NO2) also had poor performance. The functional performance score of the green city in the study area during the five-year period was 0.545, i.e., 54.5% of the changes in urban development in this area in this period has been achieved based on the criteria of the green city and this indicates that green urban development Its significant environmental features are in the middle position and it is relatively far from the ideal point.At the end of the study, after identifying the functional weaknesses, some strategies for optimal and more efficient planning are presented.
کلیدواژه‌ها [English]
- Criterias for Measuring Green Cities
- Selected Criteria
- Air Quality Criteria
- District 22 of Tehran
- پاگ، سدریک. (1383)، شهرهای پایدار در کشورهای درحال‌توسعه، ترجمه: ناصر محرم نژادونشاط حداد تهرانی، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران، چاپ اول.
- جمعه پور، محمود. (1397)، پارادایم نوین برنامه‌ریزی برای پایداری و مدیریت یکپارچه منطقه کلان‌شهر تهران، ساماندهی یا تغییر پایتخت، فصلنامه برنامه‌ریزی توسعه شهری و منطقه‌ای، سال سوم، شماره 4: 133-158.
https://dx.doi.org/10.22054/urdp.2019.44900.1144
- رصدخانه شهری تهران. (1396)، رصد وضعیت شهرسازی تهران- 1395 نظام قطعه‌بندی و کاربری زمین، جلد دوم، تهران: سازمان فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران، چاپ اول.
- زنگی‌آبادی، علی؛ صنیعی، راحله و شریفی‌نیا، محمد. (1396)، تحلیل روند روزانه آلاینده‌های هوای کلان‌شهر تهران، نشریه جغرافیا، سال پانزدهم، شماره 54: 217-228.
https: //www. sid. ir/fa/journal/ViewPaper. aspx?id=316244
- زبردست، اسفندیار. (1380)، کاربرد فرایند تحلیل سلسله مراتبی در برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای، نشریه هنرهای زیبا، شماره 10: 13-21.
https: //www. sid. ir/fa/journal/ViewPaper. aspx?id=30480
- سازمان فن‌آوری اطلاعات شهرداری تهران. (1391)، آمارنامه شهر تهران 1390: تهران.
- سازمان فن‌آوری اطلاعات شهرداری تهران. (1396)، آمارنامه شهر تهران 1395: تهران.
- شرکت کنترل کیفیت هوا. (1391)، گزارش کیفیت هوای تهران 1390: نشر شهر.
- شرکت کنترل کیفیت هوا. (1393)، گزارش کیفیت هوای تهران 1392: نشر شهر.
- شرکت کنترل کیفیت هوا. (1396)، گزارش کیفیت هوای تهران 1395: نشر شهر.
- شرکت کنترل کیفیت هوا. (1397)، گزارش کیفیت هوای تهران 1396: نشر شهر.
- شفیع پور، مجید. (1387)، مهندسی آلودگی هوا، تهران: موسسه نشر شهر، چاپ اول.
- قدسی پور، سید حسن. (1395)، مباحثی در تصمیم‌گیری چند معیاره، فرایند تحلیل سلسله مراتبی، تهران: دانشگاه صنعتی امیرکبیر، چاپ دوازدهم.
- محمد پور، احمد. (1389)، ضد روش، منطق و طرح در روش‌شناسی کیفی، جلد دوم، تهران: جامعه شناسان، چاپ اول.
- مرکز آمار ایران. (1397)، سالنامه آماری کشور 1395، تهران: مرکز آمار ایران، چاپ اول.
- معاونت معماری و شهرسازی. (1396)، طرح تفصیلی ویژه منطقه 22 شهر تهران، بیانیه راهبردی، تهران: شهرداری تهران.
- نجف پور، علی‌اصغر؛ جنیدی جعفری، احمد و دوستی، سینا. (1394)، تحلیل روند تغییرات غلظت پنج آلاینده شاخص کیفیت هوا (CO، NO2، SO2، PM10 و O3) در کلان‌شهر تهران، فصلنامه بهداشت در عرصه، دوره 3، شماره 2: 17-26.
http: //jhc. mazums. ac. ir/article-1-136-fa. html
- نظریان، اصغر؛ ضیائیان فیروزآبادی، پرویز و گنجی، علی‌اکبر. (1386)، بررسی نقش مکان و مورفولوژی در کیفیت هوای شهر تهـران بـا اسـتفاده از GIS داده‌های ماهواره‌ای (RS)، پژوهش‌های جغرافیایی، دوره 39، شماره 61: 17-30.
https: //www. sid. ir/fa/journal/ViewPaper. aspx?id=68454
- Balakrishnan, K., Sambandam, S., SantuGhosh,S. & Mukhopadhyay,K. (2015). " Household air pollution exposures of pregnant women receiving advanced combustion cookstoves in India: Implications for intervention. " Annals of Global Health, 81(3), 375–385.
- doi: https: //dx. doi. org/10. 1016%2Fj. aogh. 2015. 08. 009
- Berrini, M., & Bono, L. (2008). " The Urban Ecosystem Europe Report 2007. " An integrated assessment of the sustainability of 32 European cities. Ambiente Italia-Research Institute.
- Brilhante, Ogenis & Jennes Klaas. (2018). "Green City Concept and a Method to Measure Green City Performance over Time Applied to Fifty Cities Globally: Influence of GDP, Population Size and Energy Efficiency. " Sustainability, MDPI, Open Access Journal, 10(6),2031.
- https: //doi. org/10. 3390/su10062031
- Chen,TM., Gokhale, J., Shofer,S. & Kuschner, WG. (2007). "Outdoor air pollution: nitrogen dioxide, sulfur dioxide, and carbon monoxide health effects. "Am J Med Sci., 333(4), 249-256.
- https: //doi. org/10. 1097/maj. 0b013e31803b900f
- Derkzen, M. L., Teeffelen, A. J. A., Verburg, P. H. (2015). "Quantifying urban ecosystem services based on high-resolution data of urban green space: An assessment for Rotterdam, the Netherlands. " Appl. Ecol., 52, 1020–1032.
- https: //doi. org/10. 1111/1365-2664. 12469
- Economic Intelligent Unit (EIU)-a. (2009). "European Green City Index." Munich: Siemens AG.
- Economic Intelligent Unit (EIU)-b. (2010). "Latin American Green City Index." Munich: Siemens AG.
- Economic Intelligent Unit (EIU)-c. (2012). "The Green City Index (A summary of the Green City Index research series). " Munich: Siemens AG.
- European Environment Agency (EEA). (2018). "Air Quality in Europe 2018 Report. " Copenhagen: EEA.
- Fattore, E., Paiano, V., Borgini, A., Tittarelli, A., Bertoldi, M., Crosignani, P. & Fanelli, R. (2011). " Human health risk in relation to air quality in two municipalities in an industrialized area of Northern Italy. " Enviroonmental Research, 111 (8), 1321–1327.
- https: //doi. org/10. 1016/j. envres. 2011. 06. 012
- Folinsbee, L. J. (1992). "Does nitrogen dioxide exposure increase airways: responsiveness? " Toxicol Ind Health, 8(5),273-283.
https: //doi. org/10. 1177%2F074823379200800505
- Fuzzi, S., Baltensperger,U., Carslaw,K. et al. (2015). "Particulate matter, air quality and climate: lessons learned and future needs. " Atmospheric Chemistry and Physics, 15(14), 8217–8299.
https: //doi. org/10. 5194/acp-15-8217-2015
- Heger, Martin & Maria Sarraf. (2018). " Air Pollution in Tehran: Health Costs, Sources, and Policies. " Environment and Natural Resources GlobalWashington D. C.: World Bank.
- Irrek, W., Thomas, S. (2008). "Defining Energy Efficiency. ", Wuppertal Institut fur Klima, Umwelt, Energie GmbH: Wuppertal, Germany.
- Jabareen, Y. R. (2006). "Sustainable urban forms: Their typologies, models, and concepts. " Plan. Educ. Res, 26, 38–52.
DOI: 10. 1177/0739456X05285119
- Karagulian,F., Belis,C. A, Dora,C. F., Prüss-Ustün,A.,Bonjour,S., Adair-Rohani,H. & Amann,M. (2015). "Contributions to cities' ambient particulate matter (PM): A systematic review of local source contributions at global level. "Atmosphoric Environment, 120, 475-483.
http: //dx. doi. org/10. 1016/j. atmosenv. 2015. 08. 087
- Kermani,M., Goudarzi, G.,Shahsavani, A.,Dowlati, M.,& et al. (2018). "Estimation of Short-term Mortality and Morbidity Attributed to Fine Particulate Matter in the Ambient Air of Eight Iranian Cities. " Annals of Global Health, 84(3),408-418.
https: //doi. org/10. 29024/aogh. 2308
- Lewis, Emma. (2015). "Green City Development Tool Kit. " Manila: Asian Development Bank.
- Mage, D., Ozolins,G., Peterson,P., Webster,A., Orthoferj,R., Vandeweerds,V. & Gwynnet,M. (1996). "Urban Air Pollution In Megacities Of The World. " Atmospheric Enuironmrnr, 30 (5),681- 686.
http: //alpha. chem. umb. edu/chemistry/ch471/documents/mageetal. pdf
- Morehouse, Richard & Pamela Maykut. (1994). "Beginning Qualitative Research: A Philosophic and Practical Guide, " The Falmer Press, London.
- (2014). "Green Growth Indicators 2014"; OECD Publishing: Paris, France.
- Scott, Jack & Craig Gamble Pugh. (2018). "Green City Strategy - For a low carbon, resilient and sustainable Sheffield. " Shefield: Sheffield City Council.
- Sohrabinia,Mammatt&A. M. khorshiddoust. (2007). "Application of satellite data and GIS in standing air pollution in Tehran. "Habitat International, 31, 268-275. http: //dx. doi. org/10. 1016/j. habitatint. 2007. 02. 003
- Taylor, Bernard W. (2013). "Introduction to Management Science. " New Jersey: Pearson Education Inc.
- UN Habitat. (2015). "Habitat III Issue Papers on Urban and Spatial Planning and Design. " UN Habitat: New York, NY, USA.
- Westerink, J., Haase, D., Bauer, A., Ravetz, J., Jarrige, F., Aalbers, C. B. E. M. (2013). "Compact city strategies in Europe compared for trade-offs. " Science for environment. Plan. Stud, 21, 473–497.
https: //doi. org/10. 1080/09654313. 2012. 722927
- World Bank. (1999). "Pollution Prevention and Abatement Handbook. "Washington, D. C.: World Bank Group.
- World Bank. (2016). "The Cost of Air Pollution: Strengthening the Economic Case for Action. " Washington, D. C.: World Bank Group.
- World Health Organization(WHO)(2016). "Air quality guidelines. " Denmark: World Health Organization Regional.
- Yáñez, M. A., Baettig,R., Cornejo,J., Zamudio,F., Guajardo,J. & Fica,R. (2017). "Urban airborne matter in central and southern Chile: effects of meteorological conditions on fine and coarse particulate matter. " Atmospheric Environment, 161, 221–234. https: //doi. org/10. 1016/j. atmosenv. 2017. 05. 007.
- Zhao D., Chen, H., Li,X. & Ma,X. (2018). "Air pollution and its influential factors in China’s hot spots. " Journal of Cleaner Production, 185,619–627.
https://www.x-mol.com/paperRedirect/572051.
سایت‌های اینترنتی: (June 2019)
www.airnow.tehran.ir
www.amar.org.ir
www.data.tehran.ir
www.worldbank.org
)