نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• کسری کتاب اللهی ¹
• احد نژاد ابراهیمی ²

¹ دانشجوی دکتری شهرسازی اسلامی دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

² استاد معماری اسلامی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

چکیده

فرهنگ اسلامی، ازجمله مسائل اساسی انسان است که انتظار می­ رود جامعیت قرآن­ کریم و روایات صحیحه، پاسخ مناسبی به آن داشته باشد. هدف اصلی این پژوهش شناسایی جنبه­ های تأثیرات فرهنگ اسلامی در روابط اجتماعی ساکنین محلة سرتپوله و بررسی تأثیر عناصر کالبدی با عملکردهای مختلف به‌ویژه ابنیه مذهبی در نوع معاشرت ساکنین می­باشد. نظر به کاسته­ شدن از اهمیت اجتماعی محلات درگذر زمان، هدف پژوهش دستیابی به الگویی جهت ارتقای کیفیات اجتماعی محلات با عناصر انسجام­بخش می­باشد. لذا از روش تحلیل مضمون­ مبنای مبانی­ نظری در حوزة انسجام اجتماعی منطبق بر قرآن کریم، سنت پیامبر (ص) و نهج ­البلاغه، سه مؤلفة حسن­معاشرت عام یا انسجام­ اجتماعی شامل فضیلت، کرامت و مشارکت به دست آمد. ضمن تهیة پرسشنامه منطبق بر مصادیقِ مؤلفه­ های فوق، منطبق بر فرمول کوکران تعداد 100 نفر از ساکنین و کسبة محله به‌عنوان نمونه انتخاب و نتایج حاصله نشان داد که مؤلفه‌های کرامت دارای امتیاز 3.44، فضیلت 3.36 و مشارکت 0.66 می‌باشند. بر اساس استاندارد تحلیل پرسشنامة طیف­ پنجگانة­لیکرت، مؤلفه­ های فضیلت و کرامت در بازة 2 الی 3.5 یعنی بی­اثر و مؤلفة مشارکت در محدودة مخالف بوده و نشانگر این است که ازنظر روابط اجتماعی و حسن­ مشارکت روابط ضعیف مابین همسایگان برقراراست. نهایتاً انسجام اجتماعی در وضعیت نسبتاً مناسبی بوده و پیشنهاد‌هایی ارائه می­گردد.

کلیدواژه‌ها

• فرهنگ اسلامی
• انسجام اجتماعی
• هویت محله
• مذاهب
• محله سرتپوله سنندج

20.1001.1.24766402.1401.7.21.6.6

عنوان مقاله [English]

The Role of Culture of Islamic Sects in the Social Cohesion of Historical Neighborhoods- Case Study: Sartpuleh Neighborhood of Sanandaj

نویسندگان [English]

• Kasra Ketabollahi ¹
• Ahad Nejad Ebrahimi ²

¹ Ph.D Student in Islamic Urban Planning, Tabriz Islamic Art University, Tabriz,, , Iran

² Professor of Urban Planning, Tabriz University of Islamic Arts, Tabriz,, Iran

چکیده [English]

Islamic culture is one of the fundamental human issues that the comprehensiveness of the Holy Quran and authentic narrations are expected to have a proper answer to it. The primary purpose of this study is to identify the aspects of the effects of Islamic culture on the social relations of the residents of the Sartapuleh neighborhood and to investigate the effect of physical elements with different functions, especially religious buildings, on the type of socialization of residents. Due to the decrease in the social importance of neighborhoods over time, this study aims to achieve a model to improve the social qualities of neighborhoods with cohesive elements. Therefore, from the content analysis method based on theoretical principles in social cohesion in accordance with the Holy Quran, the Sunnah of the Prophet (PBUH), and Nahj al-Balaghah, three components of good social cohesion or social cohesion including virtue, dignity, and participation were obtained. While preparing a questionnaire according to the examples of the above components, according to Cochran's formula, 100 residents and neighborhood businesses were selected as a sample, and the results showed that the components of dignity have a score of 3.44, virtue 3.36, and participation0.66. According to the standard analysis of the Likert Five-Scale Questionnaire, virtue and dignity are in the range of 2 to 3.5, ineffective, and the component of participation is in the opposite range. Finally, social cohesion is in relatively good condition, and suggestions are made to strengthen it.

کلیدواژه‌ها [English]

• Islamic Culture
• Social Cohesion
• Neighborhood Identity
• Sects
• Sartpuleh Neighborhood of Sanandaj