نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
2 استادیار شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
3 دانشیار گروه شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
چکیده
شهر تاریخی یزد، بخشی از شهر یزد است که به‌عنوان اولین بافت شهری از ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. ازآنجایی‌که این محدوده با چالش‌های متعدد ناشی از ناهماهنگی مابین سازمان‌ها و نهادهای ذی‌نفوذ در مدیریت شهری روبه‌روست، شناسایی شاخص‌های مؤثر بر ایجاد نظام مدیریت یکپارچه شهری در شهر تاریخی یزد می‌تواند به بهبود وضعیت آن کمک کند. روش تحقیق به این صورت است که ابتدا پنل خبرگان با حضور 5 نفر از مسئولان و مدیران شهری فعلی و اسبق شهر یزد تشکیل شد تا چالش‌های پیش روی عوامل مؤثر در بافت تاریخی شهرهای ایران تدقیق گردند. پس از جمع‌بندی، تعداد 48 شاخص به دست آمد که مطابق با ماهیت ابعاد مدیریت یکپارچه شهری دسته‌بندی شدند. این شاخص‌ها در قالب یک پرسشنامه با طیف لیکرت 5 گزینه‌ای، بین 32 نفر از مسئولان و مدیران شهری باتجربه شهر یزد که با استفاده از روش نمونه‌گیری گلوله برفی انتخاب شدند، توزیع گردید. ساختار نظری مفروض تحقیق با استفاده از نرم‌افزار SmartPLS 3 مورد برازش قرار گرفت. با توجه به ضرایب مسیر، ارتباط مستقیم و معنی‌داری میان ابعاد مختلف یکپارچگی درون‌سازمانی، نهادی، برنامه‌ای، ساختاری/قانونی، عمودی و میان‌سازمانی با مدیریت یکپارچه شهری در شهر تاریخی یزد وجود دارد و 41 شاخص در این رابطه مؤثر تشخیص داده شدند. در نهایت، راهکارهایی به‌منظور ایجاد نظام مدیریت یکپارچه شهری در شهر تاریخی یزد پیشنهاد شد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Analysis of Indicators Affecting the Establishment of the Integrated Urban Management System in a World Heritage City (Case Study: Historic City of Yazd)
نویسندگان [English]
- Ehsan Aslani 1
- Seyed Kamaleddin Shahriari 2
- Hossein Zabihi 3
1 Ph.D. Candidate in Urban Planning, Department of Urban Development, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Urban Development, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
3 Associate Professor, Department of Urban Development, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]
The Historic City of Yazd is a part of Yazd city which has been inscribed as the first urban fabric of Iran on UNESCO’s World Heritage List. Since this area faces many challenges due to the lack of coordination between influential organizations and institutions in urban management, identifying the indicators affecting the establishment of the integrated urban management system in the Historic City of Yazd could help improve its condition. According to the research method, an experts’ panel was convened with five current and former officials and urban managers of Yazd city to scrutinize the challenges faced by the influential agents in the historic fabric of Iranian cities. After summing up, 48 indicators were obtained, which were classified based on the nature of the dimensions of the integrated urban management. These indicators were distributed in the form of a questionnaire with a 5-point Likert scale among 32 experienced city officials and managers in Yazd who were selected using the snowball sampling method. The hypothetical, theoretical structure of the research was tested using SmartPLS 3 software. Considering the path coefficients, it can be concluded that there is a direct and significant relationship between intra-organizational, institutional, planning, structural-legal, vertical, and inter-organizational integrations with the integrated urban management in the Historic City of Yazd, and 41 indicators were found effective in this regard. Finally, solutions were proposed to establish the integrated urban management system in the Historic City of Yazd.
کلیدواژه‌ها [English]
- System
- Integrated Urban Management
- World Heritage
- Historic City of Yazd
- آذر، عادل. (1381)، «تحلیل مسیر و علت‌یابی در علم مدیریت»، مجله مجتمع آموزش عالی قم، سال چهارم، شماره 15: 59-96.
- اتقائی، حمید و پیله ور، علی‌اصغر. (1395)، «تدوین الگوی تحقق مدیریت یکپارچه مادرشهرها، نمونه موردی: مشهد»، آرمانشهر، سال نهم، شماره 17: 285-301.
- اصلانی، احسان؛ دهقان پور فراشاه، محمدحسین و هدایت، هما. (۱۳۹۷)، «سنجش شاخص‌های سرمایه اجتماعی در محلات بافت تاریخی شهر یزد (نمونه موردی: محله پشت‌باغ)»، مطالعات محیطی هفت حصار، سال هفتم، شماره ۲۵: 93-105.
- امیری، پویا و میرزا پور، مهدی. (1397)، «تحلیل معیارهای مدیریت یکپارچه شهری مطالعه موردی: تهران»، جغرافیای سرزمین، سال پانزدهم، شماره 58: 17-30.
- بابایی، مهناز و ابراهیمی، سعید. (1395)، «مطالعه و بررسی مؤلفه‌های مدیریت یکپارچه در شهر اصفهان»، اقتصاد شهری، سال اول، شماره 1: 17-36.
- بختیاری، هدی. (1393)، نگرش مدیران و متخصصان شهری در خصوص معضلات و مشکلات فراروی مدیریت شهری کشور نمونه موردی: شهر کاشمر، اولین کنفرانس ملی شهرسازی، مدیریت شهری و توسعه پایدار، تهران.
- پوراحمد، احمد؛ مهدیان مهنمیری، معصومه و مهدی، علی. (1392)، «تحلیلی بر عوامل عدم تحقق مدیریت واحد شهری از دیدگاه قوانین موجود»، اقتصاد و مدیریت شهری، سال اول، شماره 2: 31-50.
- تازه دل، ستاره؛ شیعه، اسماعیل؛ سیدالحسینی، سید مسلم و حبیبی، کیومرث. (1400)، «تدوین الگوی مدیریت یکپارچه حوزه مادر شهری با تأکید بر حکمروایی»، برنامه‌ریزی توسعه شهری و منطقه‌ای، سال ششم، شماره 16: 25-48.
- حبیبی، روزبه. (1390)، «رهیافتی تحلیلی بر مدیریت شهری»، شهرنگار، شماره 54: 55-59.
- خلیجی، محمدعلی؛ سرور، رحیم و سعیده زرآبادی، زهرا سادات. (1396)، «تحلیلی بر انواع تفرق‌ها و میزان اثرگذاری آنها بر تحقق مدیریت یکپارچه حریم پایتخت»، مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی، سال سیزدهم، شماره 2: 287-303.
- دادرس، بیژن و نصر اصفهانی، عباس. (1392)، جزوه مدیریت شهری (رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری)، دانشگاه پیام نور.
- داوری، علی و رضازاده، آرش. (1392)، مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار PLS: آموزش گام‌به‌گام نرم‌افزار SmartPLS همراه با مثال‌های کاربردی، تهران: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی.
- دوروسنی، ژول و بیشون، جون. (1370)، روش تفکر سیستمی، ترجمه:امیرحسین جهانبگلو، تهران: انتشارت پیشبرد.
- رفیعیان، مجتبی و سیفایی، مهسا. (1388)، «مفهوم یکپارچگی در فرایند مدیریت شهری»، منظر، شماره 3: 2-31.
- روحانی، سید عباس و سویزی، امیر. (1395)، شناسایی پیش‌شرط‌ها و موانع شکل‌گیری نگرش سیستمی در مدیریت شهری نمونه موردی: کلان‌شهر اصفهان، کنگره بین‌المللی عمران، معماری و شهرسازی معاصر جهان، اهر.
- رهنورد، فرج‌الله؛ مؤمن کاشانی، نوشین؛ شیرازی، محمود و مرتضوی، مهدی. (1397)، «مدل تمایل به اقتباس خط‌مشی دولت باز در ایران»، فرآیند مدیریت و توسعه، سال سی و یکم، شماره 4: 3-36.
- زاهدی فر، محمدحسین. (1373)، تحلیل نظام تصمیم‌گیری در شهر تهران، بررسی امکان‌پذیری تمرکزگرایی در تصمیم‌گیری، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی.
- طاهرخانی، حبیب‌الله و متوسلی، محمدمهدی. (1385)، «مدیریت بافت تاریخی شهرهای ایران (چالش‌ها و راهبردها)»، مدیریت شهری، سال پنجم، شماره 18: 96-107.
- سرور، رحیم؛ آشتیانی عراقی، مجید رضا و اکبری، مجید. (1396)، «واکاوی عوامل مؤثر بر تحقق‌پذیری مدیریت یکپارچه شهری مطالعه موردی: کلان‌شهر تهران»، جغرافیا، سال پانزدهم، شماره 52: 37-52.
- سرور، رحیم؛ سبحانی، نوبخت؛ مهری، انوشیروان و اکبری، مجید. (1397)، «سنجش عوامل مؤثر در پیاده‌سازی مدیریت یکپارچه شهری در کلان‌شهر تهران»، فضای جغرافیایی، شماره هجدهم، شماره 63: 87-106.
- سعیدنیا، احمد. (1382)، کتاب سبز شهرداری‌ها: مدیریت شهری، تهران: وزارت کشور، مرکز مطالعات برنامه‌ریزی شهری.
- صلاحی، حسین رجب؛ تقوایی، مسعود و ضرابی، اصغر. (1398)، «تحلیل شاخص‌های تأثیرگذار بر پیاده‌سازی مدیریت یکپارچه شهری (مطالعه موردی: کلان‌شهر تهران)»، مدیریت شهری، سال هجدهم، شماره 54: 261-282.
- فرهودی، رحمت‌الله؛ قالیباف، محمدباقر؛ چهاراهی، ذبیح‌الله و جواهری، احمد. (1388)، «تحلیل تقسیمات کالبدی شهری بر اساس مدیریت یکپارچه نمونه موردی شهر شیراز»، جغرافیا، سال ششم، شماره 18 و 19: 27-44.
- قرخلو، مهدی و حسینی، سید هادی. (1386)، «شاخص‌های توسعه پایدار شهری»، جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، سال چهارم، شماره 8: 157-177.
- عبدالهی، مهدی و ولی بیگی، مجتبی. (1394)، «ارزیابی راهبردی وضعیت تکوین مدیریت یکپارچه کلان‌شهر تبریز»، جغرافیا و توسعه فضای شهری، سال دوم، شماره 2: 15-26.
- عزیزی، محمدمهدی؛ ابویی اردکان، محمد و نوری، نسرین. (1391)، «نقش کنشگران و ابزارهای مدیریت شهری در یکپارچگی مدیریت کلان‌شهر تهران»، هویت شهر، سال ششم، شماره 11: 5-16.
- قاضی نوری، سید سپهر؛ امیری، مقصود؛ قاضی نوری، سید سروش و علیزاده، پریسا. (1396)، «بررسی عوامل مؤثر بر هزینه کرد بخش کسب‌وکار ایران در فعالیت‌های تحقیق و توسعه؛ مطالعه سه صنعت مختلف»، مدیریت توسعه فناوری، سال چهارم، شماره 4: 9-38.
- کاظمیان، غلامرضا. (1392)، مدیریت شهری، تهران: انتشارات نیسا.
- میرعابدینی، سیده زهره. (1388)، امکان‌سنجی تحقق مدیریت یکپارچه شهری با تأکید بر سطح تصمیم‌گیری (نمونه موردی شهر تهران)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت شهری، دانشگاه علامه طباطبایی.
- میرمسعودی، سید پویا و منصوری ارمکی، رضا. (1397)، «بررسی راهکارهای تحقق مدیریت یکپارچه شهری در شهر تهران، مطالعات مدیریت شهری، سال دهم، شماره 34: 45-60.
- وکیلی، محمد مسعود و جهانگیری، نسرین. (1396)، «فرایند ارزیابی روایی و پایایی ابزارهای سنجش و اندازه‌گیری در تحقیقات آموزشی، رفتاری و علوم سلامت (با تأکید بر روایی محتوا)»، توسعه آموزش در علوم پزشکی، سال دهم، شماره 28: ۱۰۶-۱۱۸.
- هیر، ژورف؛ هالت، توماس؛ رینگل، کریستین و زارشتت، مارکو. (1398)، مدل‌سازی معادلات ساختاری: کمترین مربعات جزئی (PLS - SEM)، ترجمه عادل آذر و رسول غلامزاده، تهران: نگاه دانش.
- هدایتی، احمدرضا. (1392، 26 مرداد)، نگاهی اجمالی به تعاریف و انواع دسته‌بندی سامانه (سیستم یا نظام)، بازیابی شده در 20/10/1398، از:
- Baltar, Fabiola. & Brunet, Ignasi. (2012) Social research 2.0: virtual snowball sampling method using Facebook, Internet research, 22(1). 57-74.
- Batra, R., Lenk, P., & Wedel, M. (2010). Brand Extension Strategy Planning: Empirical Estimation of Brand-category Personality Fit and Atypicality. Journal of Marketing Research, 47(2). 335-347.
- Chakrabarty, B. K. (2001). Urban management: Concepts, principles, techniques and education. Cities, 18(5). 331-345.
- Cravidão, F., Nossa, P., Santos, N., Casellas, M. D. V., Costa, N. C., Aulet, S., & Dallari, F. (2018). Tourism at World Heritage Sites; Opportunities and Challenges. In S. De Ascaniis, M. Gravari-Barbas, & L. Cantoni (Eds.). Tourism Management at UNESCO World Heritage Sites (pp. 23-29). Lugano: Università della Svizzera italiana.
- (2009). Ensuring Quality of Life in Europe's Cities and Towns: Tackling the Environmental Challenges Driven by European and Global Change. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities.
- Encyclopaedia Britannica. (2022). World Heritage site. Retrieved from https://www.britannica.com/topic/World-Heritage-site (20.1.2022)
- Gough, J., Harper, K. A., Hill, S. D., & Selden, H. M. (Eds.). (2009). Encyclopedia of management. Detroit: Gale.
- Hulland, J. (1999). Use of partial least squares (PLS) in strategic management research: A review of four recent studies. Strategic management journal, 20(2). 195-204.
- Krauze, K., & Wagner, I. (2014). Water in the urban space and integrated urban management. Kraków: Sendzimir Foundation.
- McGill, R. (1994). Integrated urban management: an operational model for Third World city managers. Cities, 11(1). 35-47.
- (2008). World Heritage Information Kit. Retrieved from https://whc.unesco.org/document /102072 (20.1.2022)
- (2017). Historic city of Yazd. Retrieved from https://whc.unesco.org/document/155832 (20.1.2022)
- Liddell, H. G., Scott, R., Jones, H. S., & McKenzie, R. (1996). A Greek-English Lexicon. Oxford: Clarendon Press.
- Lawshe, C. H. (1975). A quantitative approach to content validity. Personnel psychology, 28(4). 563-575.
- Van Dijk, M. P. (2008). Urban management and institutional change: An integrated approach to achieving ecological cities, IHS Working Papers, 16, 1-20.
- Zikmund, William. G. (2003) Sample designs and sampling procedures. In W. G., Zikmund, B. J., Babin, J. C., Carr, & M. Griffin (Eds.). Business research methods (pp. 368-400). Mason, OH: Thomson/South-Western.
)