نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار مدیریت شهری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

2 کارشناس ارشد مدیریت شهری، دانشگاه علامه طباطبائی ، تهران، ایران

چکیده

حرکت از زندگی کشاورزی به صنعت و سپس خدمات و تحول در الگوهای فضایی توسعه و اسکان، شهرها و کلان‌شهرها را به‌مثابه مراکز تجمع جمعیت و تمرکز منابع توسعه مطرح نمود. این تمرکز در فضا و سرزمین که ناگزیر از تنوع، تضاد و تعارض در ترکیب، منافع و رفتار بازیگران است، علاوه بر ارتقای کیفیت زندگی می‌تواند بستری برای شکل‌گیری جرم باشد. پیامدهای این بسترسازی به‌ویژه در مواردی که رشد کالبدی بدون برنامه‌ریزی فضایی باشد، بیشتر نمایان می‌شود. این پژوهش باهدف بررسی الگوهای فضایی جرائم در محدوده‌های شهری و پیراشهری و استفاده از آن در برنامه‌ریزی شهری انجام گرفته است. رویکرد پژوهش، توصیفی-تحلیلی و روش آن، فراترکیب است. نتایج مؤید این هستند که عواملی همچون تراکم جمعیت و اکولوژی اجتماعی می‌توانند فرصت‌هایی برای ارتکاب جرم ایجاد نمایند، اما رفتار اجتماعات مختلف در مواجهه با این فرصت‌ها از الگوی ثابتی پیروی نمی‌کند. مقایسه‌ی وضعیت ‌شهرهای ایران و دیگر نقاط جهان روشن نمود که بررسی پراکندگی جرائم توسط پژوهشگران داخلی و خارجی به لحاظ شکلی و محتوایی متفاوت بوده و رویکرد تحقیقات خارجی، کاربردی‌تر است. نتایج می‌توانند در تدوین سیاست‌ها و برنامه‌های توسعه‌ شهری و اقدامات اجرایی برای ارتقای امنیت شهری موردتوجه قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparative Study of Crime Spatial Patterns in Urban and Pre-Urban Areas by Applying Meta-Synthesis

نویسندگان [English]

  • Gholamreza Kazemian 1
  • Jamshid Akbari 2

1 Associate Professor of Urban Management, Allameh Tabatabei University, Tehran, Iran

2 Master of Urban Management, Allameh Tabatabaei University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The change in spatial development patterns from agriculture life into industry and then, service sector, and in response, changes in spatial paradigms of settlement and development, has led to concentration of population and resources of development in cities and mega cities. This concentration is followed by contradictions and conflicts in interests and behavior which can be a contextual preparation for crime along with making improvement in higher degrees of quality in life, especially when physical development of city lacks a comprehensive spatial planning. Thus, this research aimed to study crime patterns and its spatial analysis in urban and peri-urban areas and their application urban planning. On a descriptive-analytical approach and by applying meta-synthesis, it investigates prior research articles on related domain. Results show that factors such as population density and social ecology can prepare opportunities for crime, but different communities respond to such opportunities in different patterns. Comparing results within Iranian cities to other global locations made it clear that the research on patterns of crimes in Iranian cities is distinct from foreign countries’ cities both in terms of form and content. The results and conclusions of this article can be used by urban planners and managers in formulation and implementation of spatial plans and policies especially for high-risk areas.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Crime
  • Urban Area
  • Urban Management
  • Urban Planning
  • Meta-Synthesis
 
احمدی، حبیب، سروش، مریم و افراسیابی، حسین (1388). ترس از جرم در مناطق جرم‌خیز شهر شیراز. جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیستم، 2 (34)، 65-80.
احمدی، حبیب و عربی، علی (1392). رابطه بین ساختار محله‌ای و ترس از جرم (مطالعه موردی: شهر کرج). فصلنامه پژوهش‌های انتظام اجتماعی، 5 (1)، 37-60.
ارغان، عباس (1395). تحلیل و بررسی جغرافیایی جرم و بزهکاری در کاربری‌های شهری (مطالعه موردی: شهر رباط‌کریم). پژوهشنامه جغرافیای انتظامی، 4 (14)، 111-138.
اشکیتی، سارا و خداکرمی، نبی (1398). بررسی جغرافیای جرم در کلان‌شهرهای ایران: مطالعه موردی شهر تهران. فصلنامه علمی-پژوهشی نگاه نو در جغرافیای انسانی، 12 (1)، 705-723.
اکبری، امین، ملکی، امیر، زاهدی، محمدجواد و رستمی، شاه‌بختی (1395). تحلیل فضایی-جامعه‌شناختی جرم سرقت از منزل در کرمانشاه. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 5 (2)، 295-318.
بازرگان، مهدی، رهنما، محمدرحیم، اجزاء شکوهی، محمد و زرقانی، سیدهادی (1396). شناسایی و تحلیل فضایی کانون‌های جرم‌خیز سرقت در کلان‌شهر مشهد. مجله پژوهش‌های جغرافیای سیاسی، 2 (4)، 21-46.
بیانلو، یوسف و منصوریان، محمدکریم (1385). رابطه تراکم جمعیت با میزان و نوع جرم. فصلنامه علمی-پژوهشی رفاه اجتماعی، 6 (22).
پازکی، معصومه، شیخی، داوود و یوردخانی، مختار (1395). عوامل مؤثر بر میزان افزایش جرم در سکونتگاه‌های غیر رسمی (مطالعه موردی: شهر پاکدشت). فصلنامه آمایش محیط، 41، 139-160.
پوراحمد، احمد، رهنمایی، محمدتقی و کلانتری، محسن (1382). بررسی جغرافیایی جرائم در شهر تهران. پژوهش‌های جغرافیایی، 44، 81-98.
پورموسوی، سید موسی، زنگنه شهرکی، سعید، احمدی‌فرد، نرگس و عبدی، ناصح (1390). تأثیر بلندمرتبه‌سازی بر میزان جرائم شهری، مطالعه موردی: مناطق 22 گانه شهر تهران. فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 77، 61-73.
تقوایی، مسعود، ضرابی، اصغر و مغانی رحیمی، بهنام (1388). بررسی عوامل مؤثر بر میزان جرم در مناطق مختلف شهر شیراز، فصلنامه علوم اجتماعی، 48، 1-41.
حدیدی، مسلم، حامد، بیتا، نادری، کاوه و قزوینه، ژیلا (1394). بررسی و تحلیل پراکنش مکانی-فضایی جرم‌خیزی در محله‌های شهر کرمانشاه با استفاده از GIS. پژوهشنامه جغرافیای انتظامی، 3 (11)، 133-158.
حسینی، سیدباقر و کاملی، محسن (1396). عوامل محیطی مؤثر بر وقوع جرائم شهری (جرم سرقت)-مطالعه موردی: منطقه 1 و 7 شهر قم. جغرافیا (فصلنامه علمی-پژوهشی و بین‌المللی انجمن جغرافیای ایران)، دوره جدید، 15 (53)، 205-218.
ذوالفقاری، حسین و شایگان، فریبا (1390). بررسی جغرافیای جرم در شهر تهران. فصلنامه نظم و امنیت انتظامی، 2 (4)، 1-27.
زنگی‌آبادی، علی و رحیمی نادر، حسین (1389). تحلیل فضایی جرم در شهر کرج (با استفاده از GIS). فصلنامه حقوق: مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، 40 (2)، 179-198.
سرائی، محمدحسین و حسینی، سید مصطفی (1394). تحلیل فضایی-مکانی جرم در شهر یزد. پژوهشنامه جغرافیای انتظامی، 3 (9)، 93-120.
شاهیوندی، احمد، رئیسی وانانی، رضا و شیخی، حجت (1388). تحلیلی بر توزیع فضایی جرائم در مناطق شهر اصفهان. فصلنامه دانش انتظامی، 11 (4)، 153-182.
شجاعیان، علی، آدینه‌وند، محمد، آزادبخت، مریم و عبیات، نورا (1395). شناسایی و پهنه‌بندی کانون‌های وقوع جرم (سرقت مسلحانه) شهر اهواز بین سال‌های 1390 تا 1393. پژوهشنامه جغرافیای انتظامی، 4 (16)، 49-70.
شفیعا، سعید، شفیعا، محمدعلی و کاظمیان، غلامرضا (1392). فراتحلیل روش و نتایج پژوهش‌های کیفیت زندگی شهری در ایران. جامعه‌شناسی کاربردی، 24 (50).
کاظمیان، غلامرضا، قربانی زاده، وجه ا... و موسوی، سیدمحمدجواد (1396). ارزیابی نقش مدیریت شهری در کنترل پیامدهای رشد صنعت نفت و گاز در شهر عسلویه. برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 30.
کاظمیان، غلامرضا و شفیعا، سعید (1393). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی ساکنان با پایداری توسعه در محله غیررسمی شمیران نو. علوم اجتماعی، 11 (2).
کلانتری، محسن، پوراحمد، احمد، ابدالی، یعقوب و الله‌قلی‌پور، سارا (1397). تحلیل فضایی کیفیت زندگی در کانون‌های جرم‌خیز (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهر تهران). پژوهشنامه جغرافیای انتظامی، 6 (21)، 1-30.
کمالی، یحیی (1397). روش‌شناسی فراترکیب و کاربرد آن در سیاست‌گذاری عمومی. فصلنامه سیاست، 47 (3).
مافی، عزت‌اله (1378). جغرافیای تطبیقی پاتولوژی شهری (وین-مشهد). فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره پیاپی 52 و 53، 132-142.
محسن‌زاده هریس، بلال و فرجی‌راد، عبدالرضا (1393). تحلیل فضایی توزیع جرم در مناطق ده‌گانه شهر تبریز. فصلنامه جغرافیایی سرزمین، 11 (41)، 17-32.
محسنی، رضاعلی، معین‌فر، سجاد، معین‌فر، علی و علیزاده، پرویز (1396). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر خشونت خیابانی (مطالعه موردی: شهر ارومیه). فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی-فرهنگی، 6 (2)، 75-101.
محمودی جانکی، فیروز، وحید دستجردی، فاطمه و بارانی، محمد (1392). تأثیر مجاورت محل سکونت بر انتخاب مکان جرم (مطالعه موردی جرم سرقت در شهر تهران). فصلنامه پژوهش‌های انتظام اجتماعی، 5 (2)، 69-89.
مدیری، آتوسا (1385). جرم، خشونت و احساس امنیت در فضاهای عمومی شهر. فصلنامه علمی-پژوهشی رفاه اجتماعی، 6 (22)، 11-28.
مغانی رحیمی، بهنام، پورخسروانی، محسن و خداداد، مهدی (1396). ارزیابی توزیع فضایی و نقش محیط در وقوع جرم سرقت در مناطق چهارگانه شهر کرمان. فصلنامه پژوهش‌های انتظام اجتماعی، 9(4)، 117-138.
نادری، احمد، چیت‌ساز، محمدجواد و شیرعلی، ابراهیم (1394). فراترکیب پژوهش‌های انجام‌شده در حوزه هویت دینی. فصلنامه مطالعات ملی، 16 (3).
نبوی رستاقی، سیدجلیل، بیات، ناصر، رجبی تاج‌امیر، ابراهیم و ساداتی، سید جعفر (1397). تحلیل فضایی جرم کیف‌قاپی در شهر ساری با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی. فصلنامه پژوهش‌های انتظام جغرافیایی، 10 (4)، 125-146.
نصیری، اسماعیل، گلمهر، احسان و رحمانی، محمدحسن (1393). تحلیل فضایی جرم و مکان‌های جرم‌خیز-مطالعه موردی: بزه سرقت در شهر قزوین. جغرافیا (فصلنامه علمی-پژوهشی و بین‌المللی انجمن جغرافیای ایران)، 12 (43)، 157-176.
یزدانی، محمدحسن، فیروزی مجنده، ابراهیم و هاشمی، جواد (1397). بررسی الگوی پراکنش فضایی جرائم سرقت در شهر اردبیل به‌منظور شناسایی کانون جرم‌خیز سرقت. پژوهشنامه جغرافیای انتظامی، 6 (22)، 137-164.
Ackerman, W. V. and Murry, A. T. (2004). Assessing spatial patterns of crime in Lima, Ohio. Cities, 21(5), 423-437.
Anderson, E. (1999). Code of the street: Decency, violence, and the moral life of the inner city. New York, NY: W. W. Norton.
Beck, C. (2002). Mothering Multiples: a Meta-Synthesis of the Qualitative Research, MCN. The American Journal of Maternal /Child Nursing, 28(2), 93-99.
Burt, C. H., and Simons, R. L. (2013). Self-Control, Thrill Seeking, and Crime: Motivation Matters. Criminal Justice and Behavior, 40(11), 1326–1348.
Catlett, C., Cesario, E., Talia, D., and Vinci, A. (2019). Spatio-temporal crime predictions in smart cities: A data-driven approach and experiments. Pervasive and Mobile Computing, 53, 62-74.
Cohen, L. and Felson, M. (1979). Social Change and Crime Rate Trends: A Routine Activities Approach. American Sociological Review, 44, 588-607.
De Melo, S. N., Matia, L. F., and Anderson, A. M. (2015). Crime concentrations and similarities in spatial crime patterns in a Brazilian context. Applied Geography, 62, 314-324.
Dutt, A. K. and Venugopal, G. (1983). Spatial patterns of crime in Indian cities. Geoforum, 14(2), 223-233.
Fenimore, D. M. (2019). Mapping harmspots: An exploration of the spatial distribution of crime harm. Applied Geography, 109.
Hannon, L. (2002). Criminal Opportunity Theory and the Relationship between Poverty and Property Crime. Sociological Spectrum, 22, 363-381.
Harries, K. (2006). Extreme spatial variations in crime density in Baltimore County, MD. Geoforum, 37, 404-416.
He, Z., Deng, M., Xie, Z., Wu, L., Chen, Z., Pei, T. (2020). Discovering the joint influence of urban facilities on crime occurrence using spatial co-location pattern mining. Cities, 99.
Hipp, J. R. (2016). General theory of spatial crime patterns. Criminology, 10, 1-27.
Hipp, J. R., Wo, J. C., and Kim, Y-A. (2017). Studying neighborhood crime across different macro spatial scales: the case of robbery in 4 cities. Social Science Research. doi: https://10.1016/j.ssresearch.2017.08.007
Kleck, G and Chiricos, T. (2002). Unemployment and Property Crime. Criminology, 40(4), 649-679.
Linning, S. J. (2015). Crime seasonality and the micro-spatial patterns of property crime in Vancouver, BC and Orrawa, ON. Journal of Criminal Justice, 43, 44-555.
McDevitt, J., Levin, J. and Bennet, S. (2002). Hate Crime Offenders: And Expanded Typology. Social Issues, 58(2), 303-317.
Nelson, A. L., Bromley, R. D. F., and Thomas, C. J. (2001). Identifying micro-spatial and temporal patterns of violent crime and disorder in the British city center. Applied Geography, 21, 249-274.
Quick, M., Li, G, and Brunton-Smith, I. (2018). Crime-general and crime-specific spatial patterns: A multivariate spatial analysis of four crime types at the small-area scale. Journal of Criminal Justice, 58, 22-32.
Sparks, C. S. (2011). Violent crime in San Antonio, Texas: An application of spatial epidemiological methods. Spatial and Spatio-temporal Epidemiology, 2, 301-309.
United Nations (2018), Department of Economic and Social Affairs. Available at: https://www.un.org/development/desa/en/news/population/2018-revision-of-world-urbanization-prospects.html
Valente, R. (2019). Spatial and temporal patterns on violent crime in a Brazilian state capital: A quantitative analysis focusing on micro places and small units of time. Applied Geography, 103, 90-97.
Van Djik. J. (1994). Understanding Crime Rates: on the Interactions between the Rational Choices of Victims and Offenders. British Journal of Criminology, 34(2), 105-121.
Xu, Y., Fu, C., Kennedy, E., Jiang, S., and Owusu-Agyemeng, S. (2018). The impact of street lights on spatial-temporal patterns of crime in Detroit, Michigan. Cities, https://doi.org/10.1016/j.cities.2018.02.021
Zuckerman, M. (2007). Sensation seeking and risky behavior. Washington, DC: American Psychological Association.
 
 
استناد به این مقاله: کاظمیان، غلامرضا.، اکبری، جمشید. (1401). بررسی تطبیقی توزیع فضایی جرم در محدوده‌های شهری و پیراشهری با روش فراترکیب،  فصلنامه برنامه‌ریزی توسعه شهری و منطقه‌ای، 7(22)، 45-86.
DOI: 10.22054/urdp.2022.60525.1322
 Urban and Regional Development Planning  is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License...