نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مرتضی احمدی ¹
• محمود ضیائی ²
• رضا واعظی ³
• غلامرضا کاظمیان ⁴
• فاطمه یاوری گهر ⁵

¹ دانشجوی دکتری مدیریت گردشگری دانشگاه علامه طباطبائی،تهران، ایران

² استاد مدیریت جهانگردی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران ، ایران

³ استاد مدیریت دولتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران ، ایران

⁴ دانشیار مدیریت دولتی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران ، ایران

⁵ دانشیار مدیریت جهانگردی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران ، ایران

چکیده

یکی از موضوعات تاثیرگذار بر موفقیت یا ناکامی برنامه های توسعه گردشگری، نوع عقلانیت حاکم بر نظام برنامه ریزی کشور در هر دوره زمانی و نظریه برنامه ریزی متناظر با آن می باشد. این مقاله با هدف واکاوی عقلانیت در برنامه ریزی به عنوان یک چارچوب شناخت شناسانه در سند راهبردی توسعه گردشگری کشور تدوین گردید. چارچوب مفهومی عقلانیت در این تحقیق، مبتنی بر مدل عقلانیت از دیدگاه الکساندر(2000) و رویکردهای جدید برنامه ریزی گردشگری است. پارادایم فلسفی این تحقیق مبتنی بر معرفت شناسی تفسیری و روش شناسی آن بر پایه پژوهش های کیفی می باشد. برای گردآوری و تحلیل داده ها در این تحقیق از مطالعات آرشیوی و روش تحلیل مضمون استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش برای تحلیل مضمون مشتمل بر متون کیفی سند راهبردی توسعه گردشگری کشور می باشد. یافته های این پژوهش نشان می دهد عقلانیت هماهنگ ساز برای اولین بار در سند راهبردی توسعه گردشگری ایران (مصوب 1399) مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق مولفه های عقلانیت شناسایی شد و سهم هر یک از انواع چهارگانه عقلانیت با تحلیل 85 مضمون و ترسیم شبکه مضامین در سند راهبردی مشخص گردید.

کلیدواژه‌ها

• برنامه ریزی گردشگری
• عقلانیت
• برنامه راهبردی
• تحلیل مضمون
• توسعه گردشگری

عنوان مقاله [English]

Investigating the Position of Rationality in the Strategic Plan of Tourism Development in Iran

نویسندگان [English]

• Morteza Ahmadi ¹
• Mahmood Ziaee ²
• Reza Vaezi ³
• Gholam Reza Kazemian ⁴
• Fatemeh Yavarigohar ⁵

¹ PhD Candidate of Tourism Managment, Allameh Tabataba'i University

² Professor of Tourism, Managment, Allameh Tabataba;i University

³ Professor of Governmental Managment, Allameh Tabataba;i University

⁴ Associate Professor of Governmental Managment, Allameh Tabataba;i University

⁵ Associate Professor of Tourism Managment, Allameh Tabataba;i University

چکیده [English]

One of the effective subjects leading tourism development plans to be successful or not is the type of rationality that dominates the planning system of the country in each era and its corresponding planning theory. The aim of this paper is to investigate the position of rationality as an epistemological framework in the strategic plan of tourism development in Iran. The conceptual framework of rationality in this research was based on Alexander Rationality Model (2000) as well as the new approaches in tourism planning. Philosophical paradigm of the research is on the basis of interpretive approach and qualitative methodology. Archival Studies and Thematic Analysis were used for gathering and analyzing data in this research. Statistical population of the research for thematic analysis comprises qualitative text of the strategic plan for tourism development in Iran. The findings indicate that for the first time, coordinative rationality is dominant to the plan (Approved in 2020). Components of rationality were recognized and the share for each of quad types of rationality were outlined by analyzing 85 themes and thematic networks of the plan in this research.

کلیدواژه‌ها [English]

• Tourism Planning
• Rationality
• Strategic Plan
• Thematic Analysis
• Tourism Development