نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه پیام نور، تهران ، ایران
2 گروه شهرسازی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران
3 گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران
4 کارشناس ارشد عمران، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
چکیده
بازار در شهر ایرانی نه تنها نمود ابعاد اجتماعی –فرهنگی و اقتصادی شهر است بلکه بستر استخوان‌بندی شهر ایرانی و اتصال‌دهنده محلات و فضاهای شهری به یکدیگر بوده است. بازار عنصری نظم‌دهنده، ساختاردهنده و منسجم‌کننده فرم فیزیکی شهر محلات شهری است که امروزه به‌واسطه تغییرات ناشی از سبک زندگی شهری جایگاهش درشهر تغییر کرده است. از این‌رو پژوهش حاضر برآن است تا با تحلیل جایگاه بازار در فرم کالبدی شهر نقش آن رادر انسجام فرم‌کالبدی بسنجد.پژوهش‌حاضر بامطرح کردن این سوال که نقش بازار درانسجام فرم‌شهری چگونه است و درصورت حذف و ازبین‌رفتن بازار چه اتفاقی برای هسته تاریخی و محلات وابسته می‌افتد؟ درپی تعیین نقش دوباره بازار در شهر و محلات معاصر بافت تاریخی کرمان است. ازاین‌رو ضمن تبیین چارچوب درجهت تحلیل انسجام فرم‌کالبدی و تعیین جایگاه بازار در شهر ایرانی از پیکربندی فضا و تکنیک تحلیل شبکه‌شهری استفاده می شود. نتایج نشان‌داد بازار کرمان به‌عنوان یک مرکز کلیدی موجب تقویت پیوند میان توده‌وفضا، همپیوندی، پیوستگی و نفوذپذیری و درنتیجه انسجام فرم‌کالبدی در شهر می‌شود و حذف آن موجب کاهش همپوندی، پیوستگی، کارایی شبکه وپراکندگی فضایی می‌شود. مراکزمحله ای که مرکزمحله فعال داشتند کمترین آسیب رابا حذف بازار دیدند. ازمنظر انسجام فرم‌کالبدی، پیوستگی فضایی ایجادشده توسط بازار به‌حفظ یکپارچگی ساختار کالبدی شهر در طول زمان کمک می کند، این‌امر باعث می‌شود بازار به عنوان یک نقطه استراتژیک در تقویت هویت فضایی هسته تاریخی شهر کرمان ایفای نقش کند. تقویت بازار وتوجه به نقش ساختاری وعملکردی آن درشکل گیری فرم‌کالبدی شهر می تواند رشد وتوسعه شهر ومحلات شهری را تضمین کند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Analysis of the coherence of physical form with an emphasis on the role of the Bazaar in the historical core of Kerman city
نویسندگان [English]
- Mitra Ghorbi 1
- Mahin Nastran 2
- Mahmoud Ghalehnoee, 3
- Alireza Ghorbi 4
1 Payame Noor University, Tehran, Iran
2 Department of urban planning, facaulty of architecture and urban planning, art universitu of isfahan, isfahan, iran
3 Department of Urbanism, Faculty of Architecture and Urbanism, Art Univrtsity of Isfahan, Isfahan, Iran
4 Master of Science - Civil Engineering, Shahid Bahonar University, Kerman, Iran
چکیده [English]
The bazaar holds a special position in the Iranian city, functioning not only as the heart of the city but also as a reflection of the social, cultural, and economic dimensions of urban life. It serves as the backbone of the city's physical structure, connecting neighborhoods and urban spaces. Historically, it has structured the city's physical form, but modern urban lifestyles have changed its role.This research analyzes the bazaar's role in shaping the city's form and its impact on urban cohesion. The central question is: How does the bazaar contribute to urban form cohesion, and what would occur if it were removed from the historical core and its neighborhoods?This study re-evaluates the bazaar's role in Kerman's historical neighborhoods using space syntax analysis and Urban Network Analysis to assess physical cohesion and its position in the Iranian city.The results demonstrate that Kerman’s bazaar enhances the relationship between mass and space, promoting integration and connectivity, which is vital for the city's cohesion. Its removal would decrease network efficiency and increase spatial fragmentation. Neighborhood centers near the bazaar remained cohesive despite its absence. The bazaar's spatial connectivity is key to maintaining the city's structural integrity, making it essential for Kerman's historical identity. Strengthening the bazaar as a self-organizing system will support the growth and development of the city and its neighborhoods.
کلیدواژه‌ها [English]
- Bazaar
- Physical Form Cohesion
- Urban Network Analysis
- Kerman Historical Fabric
)