نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جغرافیا دانشگاه یزد

2 کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه یزد

3 عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی

4 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

بافت‌هایفرسودهوقدیمیشهرهایایرانکهدراغلبمواردهستهاولیهوبخشاصلیشهرهاراتشکیلمی‌دهند،ازیک‌طرفجزءمیراثفرهنگیوتاریخیآنشهرهامحسوبشدهوحفظ و بهسازیکالبدیوتوانمندسازیعملکردی آن‌هاواجب بوده وازطرفدیگراغلباینبافت‌هاباگذشتزمانوعدمتوجهونگهداریمناسب،دچارفرسودگیواضمحلالکالبدیوعملکردیمی‌گردند. همگامبا تغییراتاقتصادی،اجتماعیوفرهنگیو فناوری‌هایجدید،بافت‌هایشهریباتغییرشکلوشالودهمواجه گردیده‌اند،چرا کهشهرنیزهمچونسایرپدیده‌هایمصنوعیانسان‌ساختدرطولزماندچارتغییروتحولمی‌گردد. در ایران اغلب شهرهای کهن و پرجمعیت دارای چنین وضعیتی هستند و در این راستا این تحقیق در شهر لامرد واقع در جنوب استان فارس انجام شده است که هدف از این پژوهش بهسازی و نوسازی و شناخت نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدها و برطرف کردن آن‌هاست. ارائه استراتژی با استفاده از مدل swot است. در این پژوهش از روش توصیفی ـ تحلیلی استفاده شده و نوع آن نیز کاربردی می‌باشد. نتایج نشان می‌دهد که روند رو به رشد در ساخت‌وساز به‌عنوان اولین فرصت، قرارگیری شهر در پهنه‌بندی زلزله با خطر بالا به‌عنوان نخستین تهدید، پتانسیل استفاده از زمین‌های بایر و بدون استفاده جهت ایجاد فضاهای مناسب جهت ارتقای کیفیت زیست محیط به‌عنوان نخستین قوت و پایین بودن تعداد ابنیه باکیفیت نوساز و استاندارد به‌عنوان نخستین ضعف محسوب می‌شود. و درنهایت با توجه به نقاط قوت، ضعف، تهدید و فرصت به تدوین استراتژی‌ها اقدام گردید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Study of Factors Affecting Improvement and Renovation of Historical Areas: A Case Study of Lamerd City

نویسندگان [English]

  • Reza Mostofi 1
  • Tahereh Erfanmanesh 2
  • amir saberi 3
  • Mohammad Reza Akbari 4

چکیده [English]

In most cases, distressed areas of Iran cities make up the core and main districts of cities. On one hand, they are considered as cultural and historical heritages of those cities, therefore; it is necessary to retaining physical rehabilitation and empowerment of their performance. On the other hand, with the passage of time and as a result of lacking proper maintenance, most of the tissues suffer from exhaustion and collapse of their physical and functional. Along with social, economic and cultural changes and new technologies, urban tissues have also been changed since the city like other synthetic man-made phenomena will change over time. Iran's most ancient and densely populated cities have such a
 
preparing vulnerability layer (map) for each index, final social vulnerability map is outlined created by overlapping layers in GIS. Also using TOPSIS Technique, five areas under the study have been ranked based on social vulnerability. Findings indicate that there is a significant relationship between physical vulnerability and social vulnerability in the study area. Further in unit district analysis, the area 3 has the most social vulnerability to earthquake and the others are ranked 5,4,1,2 respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Vulnerability
  • Analytic Hierarchy Process (AHP)
  • TOPSIS technique
  • GIS
  • zone 1 of Tabriz city
اث ٠٬ پ، ٬ٓپ سهب. ) 1380 (، ثبٛز سبسٿخپ، حٜب زُ، ٯشٯز، ثٺؼبصٽ ٿب ٳٶػبصٽ -
فهل بٌه فّت ق ،ْ ط ػب ٩ دٵ٭، ؿ بٰسٷ 4، سٺشاٱ: ٵصاسر ٯؼ ٤ٲ ٵ ؿٺشػبصٽ.
بزرسی ع اًمل تأثیزگذار بز ب سُاسی ی و سًاسی ... 55
س ٠پ صادٷ، ٯح ذٰ. ) 1379 (، چب ٫ؾ ٹبٽ اٟشلبدٽ ٯح ٬ٸ ٹبٽ سبسٿخپ ؿٺشٽ، هجل -
. فّت ق طْ فهل بٌه ػوطاى، ث ؿْبظ ؾًَبظ ق طْ )هطهت ق طْ ،ٕ( ؿ بٰسٷ 2
سٶػ ٬پ، ٯح ٶٰد. ) 1368 (، ثبفت قس نٗ هقسه ثط هؿئل ذلان ؾو بٌ٘ض تسا مٍ -
ح ب٘ت زض ثبفت قس وٗ ق طْ بّ إ طٗا ، ى اٳشبسار داٳ ٨بٷ ٬ٓٮ کٴ زٔ.
سٶػ ٬پ ٯح ٶٰد. ) 1379 (، ٳ ٠ذ ٵ ٳ شِ: اک لٌاح ؿٴبع ٳٶػبصٽ ٵ ثٺؼبصٽ ؿٺشٽ، -
. هجل فّت ق طْ فهل بٌه ػوطا ، ى ثٺؼبصٽ ؿٺشٽ )ٯشٯز ؿٺشٽ(، ؿ بٰسٷ 2
حبئشٽ، ٯح ذٰسهب. ) 1368 (، عطح اظ کبلجس ق طْ ا طٗا ،ً خلاکٸ ػ ڀٰٴبس سذاٵ٭ -
حڀبر دس ثبٛز ٟذٿ پٰ ؿٺشٹبٽ اٿشاٱ، اٳشبسار داٳ ٨بٷ ٬ٓٮ کٴ زٔ.
حجڀجپ، ػڀذ ٯحؼٲ. ) 1375 (، ؽ اض تب ق طْ، تحل ل٘ تبض رٗ اظ هف مَْ ق طْ -
ؾ و٘ب کبلجس آ ، ى اٳشبسار داٳ ٨بٷ سٺشاٱ.
حجڀجپ، ػڀذ ٯحؼٲ؛ ٯ ٬ڀحٸ، ٯ ٠لٶدٽ. ) 1381 (، هطهت ق طْ ،ٕ تؼبض فٗ، ظًط بّ، -
تجبضة، ه کٌ ضَ بّ قغؼ بٌه بّ ج بْ ض ٍ بّ اقساهبت ق طْ ، إٳشبسار
داٳ ٨بٷ سٺشاٱ.
- . خبدٯپ، ح ڀٰذ. ) 1379 (، ٯح ٬ٸ ٹبٽ سبسٿخپ ؿٺشٽ، هجل فّت ق ،ْ ط ؿ بٰسٷ 1
ػ ٬ بٌٱ صادٷ، حؼڀٲ. ) 1365 (، هقسه ثط تبض دٗ ق طْ ق طْ کً زض ا طٗا ، ى ٳش -
. آثپ، ػ ٬ذ اٵ ٩
1381 (، ظثبى ترهه ثط بًه ض عٗ ق طْ ، ٳش آٿڀظ، سٺشاٱ. - ( . ػڀٚ ا ٫ذٿٴپ، ٛشاٳ ٢
ؿڀ ٸٔ، اػ بٰ ڀٓ٪. ) 1380 (، ثب ق طْ ه غٌق زض ا طٗا ، ى سٺشاٱ: اٳشبسر داٳ ٨بٷ ٬ٓٮ ٵ -
کٴ زٔ اٿشاٱ.
بٓ ٫ پٰ، سهب. ) 1383 (، ثبٛز ؿٴبػپ ػ ش٘اٛڀبٽ ٯحلار ٟذٿ پٰ ثڀشػٴذ ػٺز احڀبء. -
دڀ ٨ڀشٽ اص ٛشػٶد ٧پ، پب بٗى بًه کبضق بٌؾ اضق ، س اػشبد ساٹٴ بٰ د ٣شش طٿلا
ػؼبدٽ، داٳ ٨بٷ سٺشاٱ.
56 فصلىام بزوام ریشی ت سًع ش زُی ی مىطق ای، سال ایل، شمار 2، سمستان 4991
لٗاٯپ، ٿٶٳغ. ) 1387 (، سح ٬ڀ٪ اطشار ٣ب ٫جذٽ شًح سٶػ ٸٔ حش٭ ٯ ٺٌش اٯب٭ سهب ) (ّ -
ثش ٛوبٿپ دڀشاٯٶٱ، پب بٗى بًه کبضق بٌؾ اضق ، س اػشبد ساٹٴ بٰ ٬ٓپ صٳ ٨پ آثبدٽ،
داٳ ٨بٷ اکٜٺبٱ.
ٛلاٯ ٤پ، ٯح ذٰ ٯٴلٶس. ) 1383 (، ؾًَبظ ث ؿْبظ ق طْ ،ٕ اٳشبسار ػ زٰ، -
سٺشاٱ: چبح دٴؼٮ.
٣ٶٿٲ، ٫ڀٴچ. ) 1372 (، ؾ و٘ب ق ،ْ ط سشػ ٸٰ: د ٣شش ٯٴٶچٺش ٯضٿٴپ، اٳشبسار داٳ ٨بٷ -تهران