نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار شهرسازی دانشگاه بوعلی سینا همدان
2 کارشناس ارشد طراحی شهری دانشگاه بوعلی سینا همدان
چکیده
فضاهای باز شهری مانند خیابان بهعنوان مهمترین مکان برقراری تعاملات اجتماعی شهروندان و تجلیگاه حیات مدنی شهر و محل وقوع رویدادها و فعالیتهای اجتماعی شهروندان در زندگی و حیات شهری به شمار میآیند.. اما امروزه در بیشتر شهرهای کشور مردم فضای شهری را بهعنوان مسیری برای گذر مینگرند بهجای این که فضاها آنها را به مکث و مراودت اجتماعی تشویق کنند. اهمیت بیشازاندازه بهسرعت، تکنولوژی و زمان، مقیاسها را دگرگون کرده و باعث نادیده گرفتن نیازهای عابران پیاده و کمبود کیفیت در خیابان شهری شده که درنتیجه باعث تضعیف تعاملات اجتماعی شده است. افزایش کیفیت زندگی شهری و تعاملات اجتماعی در فضای شهری یکی از چالشهای حرفه طراحی شهری بوده است. در پژوهش حاضر نقش کیفیت محیطی در ارتقای تعاملات اجتماعی مدنظر است که در متد پژوهش، مؤلفههای تأثیرگذار کیفیت محیطی در خیابان 5 مؤلفه استخراج شد و سپس با استفاده از پرسشنامه با نمونه آماری 350 نفر که تصادفی بوده و با انجام تحلیلهای استنباطی و توصیفی آماری مطالعه حاضر از نرمافزار spss بهره برده است که شامل آزمون T، واریانس یکطرفه، رگرسیون گامبهگام و آزمون پیرسون میباشد. نتایج پژوهش حاضر نشان میدهد که مؤلفههای تأثیرگذار کیفیت محیطی فضای شهری، پویایی، دسترسی و آسایش، دارای بیشترین تأثیر و هویت کمترین تأثیر را روی کیفیت محیطی و میزان حضور شهروندان در فضای شهری در خیابان امام خمینیشهر آمل دارند.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
The Role of Environmental Quality in the Improvement of Social Interactions in Urban Streets: The Case of Imam Khomeini Street in Amol
نویسندگان [English]
- Hasan Sajadzadeh 1
- Faeze Mohamadi 2
چکیده [English]
Open urban spaces are the most important places for social interactions among citizens. They represent the civil life of a city and act as a place where the majority of social events take place. In many contemporary Iranian cities, however, urban spaces are viewed as places for passage and do not usually encourage people to deliberate and establish social relationships. Increasing overemphasis on speed, technology, and time has affected scales and caused the needs of pedestrians to be neglected. As a result, the deterioration of the quality of urban streets has reduced social interactions. A big challenge in the area of urban design is to improve the quality of urban life and social interactions. The present study therefore seeks to investigate the influence of environmental quality on the improvement of social interactions. For this purpose, the literature on the components of environmental quality in streets was reviewed and five of the most important components were selected. The selected components were used to develop a questionnaire which was given to 350 randomly selected
subjects. The results were then analyzed in SPSS by means of inferential and descriptive statistical techniques such as t-test, one-way ANOVA, step-by-step regression, and Pearson test. Findings indicate that dynamicity, access, and comfort are the most influential components and identity has the lowest influence on the environmental quality and the attendance of citizens in the urban space of Imam Khomeini Street in the city of Amol.
کلیدواژهها [English]
- Environmental Qualities
- Social Interactions
- Urban Streets
- Imam Khomeini Street in Amol
ثحشٿٴپ، ػڀذ حؼٲ. ) 1390 (، فطا سٌٗ عطاح ق طْ ، سٺشاٱ: داٳ ٨بٷ سٺشاٱ.
ثٺجٺبٳپ، ح ڀٰذ؛ حبٯذٽ، دڀ یٰبٱ . ) 1379 (، ضا وٌّهب عهطح ذ ب٘ثهبى هّب قه طْ ، اکٜٺبٱ: ٳش اس ٣بٱ.
ثٴش ٬پ، اٽ ٿٲ ٵ دٿ ٨شاٱ. ) 1382 (، هح ظ٘ بّ پبؾرس،ُ سشػ ٸٰ: ٯلی ٌٜپ ثٺیضاد ٛیش ،
سٺشاٱ: داٳ ٨بٷ ٬ٓٮ ٵ کٴ زٔ.
دب ٣ضاد، ػٺبٳبٷ. ) 1384 (، ضا وٌّب عطاح فضب ق طْ زض ا طٗا ، ى سٺشاٱ: ؿش ٣ز
شًح ٵ ٳش دڀب٭ ػڀ بٰ.
دب ٣ضاد، ػٺبٳبٷ. ) 1385 (، هجب ظًط فطا سٌٗ عطاح ق طْ ، سٺیشاٱ: اٳشیبسار
ٵصاسر ٯؼ ٤ٲ ٵ ؿٺشػبصٽ.
دب ٣ضاد، ػٺبٳبٷ. ) 1389 (، ؾ ط٘ ا سً کٗ بّ زض ق طْؾبظ ، ػ ٬ذ اٵ ٩ سیب ػیٶ٭ ، سٺیشاٱ:
اٳشبسار آسٯبٳٺش.
دب ٣ضاد، ػٺبٳبٷ. ) 1386 (، ؾ ط٘ ا سً کٗ بّ زض ق طْؾبظ ) 2(؛ اظ کو ت٘ تب ک ف٘ ه٘ ، ت
سٺشاٱ: ؿش ٣ز شٰٓاٱ ؿٺشٹبٽ ػذٿذ.
ػڀ ٤ٶثض، ػڀٲ. ) 1386 (، ههطگ ظ هًسگ قه طْ بّ ثهعضگ آهط کٗهب ،ٗ سشػ یٰٸ :
ح ڀٰذسهب دبسػپ ٵ آسصٵ اٛلا ٶًٳپ، سٺشاٱ: اٳشبسار داٳ ٨بٷ سٺشاٱ.
،) خبدٯپ، ٯؼی ٶٔد؛ ٬ٓڀذیٶس، سٵػیب؛ اٯڀشخیبٳپ، آسٿیٲ ٵ ٫ڀ ٬ڀیبٱ، ٯح ذٰسهیب . ) 1389
هغل ثَ ت٘ ذ ب٘ثبى بّ ق طْ ، سٺشاٱ: حًبٱ.
سثبٳپ س، ٵحجڀجپ ف. ) 1390 (، سح ٬ڀ ٬پ ثش ٳ ٠ؾ ٛوبٹبٽ ؿیٺشٽ دس اٿؼیبد ػیشٯبٿٸ
اػش بٰ پٓ )ٯ بٌ ٫ ٸٔ ٯٶسدٽ ؿٺش ٣شد(، هجل زا کًگب آظاز اؾلاه اٍحهس ز بّقهب ، ى
. ؿ بٰسٷ 1
471 فصلىام بزوام ریشی ت سًع ش زُی ی مىطق ای، سال ایل، شمار 2، سمستان 4991
سٯوبٳپ، ح؛ ح ٠ڀ ٠شیپ خ یٰبٹپ ٭ ) 1391 (، ٳ ٠یؾ ٯٴ یِش ؿیٺشٽ دس اسس ٠یبٽ ٹٶٿیز
ٛوبٹبٽ ؿٺشٽ، هجو ػَ هقبلات ا لٍ ی٘ وّبفٗ هله ه ظٌهط قه طْ ؾه بظهبى
ظ جٗبؾبظ ق طْ ت طْا ، ى سٺشاٱ.
کب ٫حپ، اػ بٰ ڀٓ٪. ) 1387 (، ػٍٗگ بّ هح غ٘ فضب بّ ق طْ إه ، ی سٺشاٱ: ٯش ٣ض
ٯ بٌ ٫ بٔسپ ٵ سح ٠ڀ ٠بسپ ؿٺشػبصٽ ٵ ٯ بٰٔسٽ ٵصاسر ٯؼ ٤ٲ ٵ ؿٺشػبصٽ.
٬ٓیپ دیٶس، سٵػیب . ) 1391 (، ثشسػیپ ؿبخلیٸ ٹیبٽ ٣ڀٜڀیز ٯحڀ یٌیپ دس ؿٴبػیبٿپ
اٵ ٫ٶٿز ٹبٽ ٯذاخ ٬ٸ دس ٯحذٵدٷ ثبٛز ٛشػٶدٷ ؿٺش ثٴذس ٫ٴ ٨یٸ ، فهل بٌه ثبؽ ظًه ، ط
.)20( 9
ٛلاحشٮ، ٣لاٯڀٮ. ) 1387 (، سأطڀش ٛوبٹبٽ ثبص ؿٺشٽ ثش ٣ڀٜڀز ٧زساٱ اٵٟبر ٛشا یٗز
. ؿٺشٵٳذاٱ، فهل بٌه هس طٗ تٗ ق طْ ، ؽ 22
ٯذٳپ دٶس، ٬ٓپ. ) 1384 (، عطاح فضب بّ ق طْ ؛ٕ ) گًطق ثط فطا سٌٗ اجتوبػ –
هکبى،( سشػ ٸٰ: ٛشٹبد ٯشسوبٿپ، سٺشاٱ: دشداصؽ ٵ ثشٳبٯٸ سٿضٽ ؿٺشٽ.
ٯح ٶٰدٽ ٳظاد، ٷ؛ دٶس ػ ٜٔش، ٭؛ ث بٰٳڀبٱ، ٭؛ اٳلبسٽ، ٭؛ س ٠ٶاٿپ، .ّ ) 1386 (، دذٿیذاس
ؿٴبػپ ٯحڀی ؿٺشٽ: سأٯ ٬پ دس اسس ٠بٽ ٛوب ثٸ ٯ ٤بٱ ٹبٽ ؿٺشٽ، هجله ػله مَ . تک لٌَ غَ هح ظ٘ ظ ؿٗ ، ت ؿ بٰسٷ 4
٧ڀذٳض، آٳشٶٳپ. ) 1390 (، گع سٗ جبهؼ ق بٌؾ ، سشػ ٸٰ: حؼٲ چبٵؿڀبٱ، سٺشاٱ: ٳش ٳپ.
ٳبکشٿبٱ، ٳؼششٱ. ) 1387 (، عطاح ه ظٌط ؾهجع ذ ب٘ثهبى ثهب تأک ه٘س ثهط ثس هً هّب اک لَ غَ )ٳ ٶٰٳٸ ٯٶسدٽ خڀبثبٱ ؿشٿ شٔپ(، سٺشاٱ: داٳ ٨بٷ سٺشاٱ.
Altman (1981). Social behavior. Montevery. CA: Altman, I. (1915). The environment Brooks/Cole.
Cullen, Gordon. (1961). The Conciset Townscape. London: Architectural Press.
Gehl, Jan. (2114). public spaces, public life.Copenhapen: Danish architectural press.
وقش کیفیت محیطی در ارتقای تعاملات ... 475
Gehl, Jan.(1981). Life between buildings. translated by Koch, j. NewYork: Van Nostrand Reinhold.
Jacobs,Jane. (1993). Tod und Lebengrober Amerik anischer stad te, Verlage Uhlstein Gmbh, Frankfurt.
Lynch, Kevin. (1912). The openness of open space. Art of Environment. Aidan Ellis.
Madanipour, Ali. (1996). Design of Urban Space:an inquiry into a social-spatial process.conducted by univer –sity of Newcastle. New York: john wileys&sons.
Mohamammed Rehan, Reeman. (2112). Sustainable Stresstspace as an effective tool in Sustainable urban design, page:1-14.
Olden Brurg, Ray. (1999). The Great Good Place: Cafes,Coffeeshops, book stores, bars, hair salons and the other hangouts at the heart of a New York community, Marlowe and Company.
Tibbalds, Francis. (1992). Making people friendly Towns: Improving The Public Environments in Towns and Cities. Harlow:Longman Press.
Vankamp. (2113). Irene and etal; Urban environmental quality and human well-being Toward a conceptual framework and demarcation of concepts: a literature study;landscape and urban planning 65,pp.5-
18.
Van poll, Ric. (1991). The percived quality of the urban residential environment: Amultiattribute evaluation; phd-Thesis, center for energyand environmental studies (IVEM), university of Groningen (RUG), The Netherland.
Whyte,H.William. (1981). The social life of small urban (space.washing) Ton D.C.The conservation.
)