اعظم افشارنیا؛ اسفندیار زبردست؛ مرتضی طلاچیان
چکیده
بررسی و ارزیابی طرح‌های توسعه مبتنی بر نظریه‌های عدالت فضایی یکی از موضوعاتی است که در برنامه‌ریزی شهری ایران مغفول مانده است. هدف این مقاله تدوین چارچوب معیارهای عدالت فضایی و ارزیابی طرح ساماندهی محلۀ فرحزاد بر اساس آن معیارها به روش کیفی است. ازآنجاکه ارزیابی طرح‌های توسعه شهری با رویکرد عدالت فضایی مدنظر است با توجه به ماهیت ...
بیشتر
بررسی و ارزیابی طرح‌های توسعه مبتنی بر نظریه‌های عدالت فضایی یکی از موضوعاتی است که در برنامه‌ریزی شهری ایران مغفول مانده است. هدف این مقاله تدوین چارچوب معیارهای عدالت فضایی و ارزیابی طرح ساماندهی محلۀ فرحزاد بر اساس آن معیارها به روش کیفی است. ازآنجاکه ارزیابی طرح‌های توسعه شهری با رویکرد عدالت فضایی مدنظر است با توجه به ماهیت موضوع عمدتاً از روش تحلیل ثانویه استفاده شده است. مبتنی بر یافته‌های پژوهش اصول عدالت فضایی در قالب 12 مفهوم شامل، مشاوره با مردم، مشارکت محوری، نفی محرومیت و حاشیه‌نشینی، رعایت حقوق مردم، توزیع عادلانه منابع، آزادی، برابری فرصت‌ها، نیاز به سهیم شدن در منفعت عمومی، استحقاق، همه‌شمولی و فراگیری، تنوع و تفاوت شناسایی شد. تحلیل محتوای اسناد طرح ساماندهی محله فرحزاد بیانگر آن است این طرح به میزان کمی با برخی از معیارهای عدالت فضایی مانند مشارکت محوری، مشاوره با مردم، استحقاق، توزیع عادلانه منابع، آزادی، برابری فرصت‌ها انطباق دارد، درصورتی‌که معیارهای نفی محرومیت و حاشیه‌نشینی، همه‌شمولی و نیاز بهسهیم شدن در منفعت عمومی در برنامه‌ریزی ساماندهی محله فرحزاد جایگاه پائین تری داشته است. طرح ساماندهی محلۀ فرحزاد طرحی کالبدی است که تنها برخی از معیارهای موردنظر عدالت اجتماعی مبتنی بر لیبرالیسم را موردتوجه قرار داده است.
