مهران علی الحسابی؛ سید عبدالهادی دانشپور؛ مصطفی حسینی کومله
چکیده
شیوه انتخاب موضوع پژوهش دکتری تخصصی به‌ویژه در علوم انسانی و دانش‌های میان‌رشته‌ای نظیر معماری، برنامه‌ریزی و طراحی شهری همواره دغدغه پژوهشگران بوده است. باوجود منابع پراکنده روش‌شناختی، سرگردانی در طرح مسئله پژوهش به چشم می‌خورد و انتخاب موضوع عمدتاً با نگاه ترجمه‌ای به پیشینه علمی متعلق به بسترهای سرزمینی دیگر صورت می‌پذیرد. ...
بیشتر
شیوه انتخاب موضوع پژوهش دکتری تخصصی به‌ویژه در علوم انسانی و دانش‌های میان‌رشته‌ای نظیر معماری، برنامه‌ریزی و طراحی شهری همواره دغدغه پژوهشگران بوده است. باوجود منابع پراکنده روش‌شناختی، سرگردانی در طرح مسئله پژوهش به چشم می‌خورد و انتخاب موضوع عمدتاً با نگاه ترجمه‌ای به پیشینه علمی متعلق به بسترهای سرزمینی دیگر صورت می‌پذیرد. درنتیجه دیالکتیک عام و خاص پژوهش (آموختن علم به مفهوم جهان‌شمول و قرار دادن آن در ظرف محلی) و رعایت اصالت بومی در طرح موضوعات پژوهشی مورد کم‌توجهی قرار گرفته و اتخاذ مبنای روش‌شناختی که بتواند ضمن تضمین دیالکتیک عام و خاص، به شکل‌گیری پژوهشی بوم-خاست منجر شود، مغفول می‌ماند. پژوهش حاضر با هدف تبیین فرآیند تدقیق عنوان پژوهش دکتری با رویکرد مسئله-محور و با احترام به اصالت سرزمینی پژوهش انجام گردیده است. بدین منظور در این نوشتار، ضمن بررسی ماهیت پژوهش دکتری و مطالعه انواع پژوهش، به دیالکتیک عام و خاص پژوهش و ضرورت انجام پژوهش مسئله-محور و همچنین فرآیند شناسایی مسئله واجد ارزش پژوهشی پرداخته شده است. سرانجام، یک چارچوب روش‌شناختی پنج مرحله‌ای در انتخاب مسئله و تدقیق عنوان پژوهش دکتری پیشنهاد گردیده و مدل روش‌شناختی پیشنهادی، در انتخاب موضوع پژوهش دکتری شهرسازی پیرامون "خاطره جمعی" به کار گرفته شده است.
