نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار شهرسازی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
2 کارشناس ارشد برنامه‌ریزی حمل‌ونقل و ترافیک، دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران.
3 دکتری برنامه‌ریزی حمل‌ونقل و ترافیک ، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
4 استادیار برنامه ریزی و طراحی شهری، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، تهران، ایران.
5 کارشناس ارشد راه و ترابری، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران.
چکیده
در دهه‌های اخیر، با گستردگی شهرها و پیامدهای ناشی از آن مانند تراکم ترافیکی، آلودگی هوا و مشکلات زیست‌محیطی، رویکرد «توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل همگانی» مطرح شده است. در برخی از کشورهای در حال توسعه، از این رویکرد برای بازنگری در اصول سنتی طرح‌های جامع شهری استفاده شده است. این مقاله سعی دارد تا با استفاده از اصول توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل همگانی دستورالعمل ارزیابی طرح‌های توسعه شهری را از دریچه این رویکرد ارائه دهد. در این راستا، ارزیابی در قالب پنج اصل تراکم، تنوع، طراحی، دسترسی به مقاصد و فاصله تا حمل‌ونقل همگانی به عنوان بعدهای اساسی این رویکرد و همچنین بررسی روابط این معیارها با یکدیگر انجام شده است. فرآیند ارزیابی، با استفاده از تحلیل جغرافیایی در فواصل قابل پیاده‌روی برای ساکنان انجام شده تا بدین ترتیب تحلیلی با جزئیات بیشتر از وضعیت مناطق مختلف شهر در رابطه با هر شاخص ارائه دهد. با استفاده از این روش ارزیابی، نقاط ضعف و قوت طرح‌های توسعه شهری، با جزئیات بیشتر و به صورت گرافیکی، مشخص خواهد شد. در نهایت، خروجی‌های این ارزیابی، در قالب نمودار و نقشه برای بهبود طرح‌های توسعه شهری در فرآیند بازنگری این طرح‌ها می‌تواند مفید باشد. نتایج ارزیابی طرح جامع شهر نیشابور نشان می‌دهد که توسعه این شهر در ابعاد تراکم، تنوع و فاصله تا حمل‌ونقل همگانی، خلاف جهت توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل همگانی است. بدین ترتیب، توصیه می‌شود در بازنگری طرح جامع شهر در حوزه برنامه‌ریزی یکپارچه کاربری زمین و حمل‌ونقل به ملاحظات مربوط به توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل همگانی توجه ویژه معطوف گردد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Proposing a Method for Evaluation of Urban Development Plans through TOD Dimensions (Case Study: Neyshabour’s Master Plan)
نویسندگان [English]
- Shahabodin Kermanshahi 1
- Alireza Ramandi 2
- Mahdi Bashiri nia 3
- Mahta Mirmoghradaee 4
- Mahdi Shokrgozar 5
1 Assistant Professor, of Urban Planning, University of Tehran, Tehran, Iran
2 MSc in Transportation Planning and Engineering, Sharif University of Technology, Tehran, Iran
3 Ph.D in Transportation Planning and Engineering, Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran.
4 Assistant Professor of Urban and Design Planning, Road, Housing and Urban Development Research Center (BHRC), Tehran, Iran
5 Master of Highway Engineering, Iran University Science and Technology, Tehran, Iran.
چکیده [English]
In recent decades, Transit Oriented Development (TOD) approach has been proposed to overcome the negative impacts of spreading cities, such as increased traffic, air pollution, and environmental problems. Recently, some developing countries have used the approach to revise the traditional master plans. This article represents a framework for evaluating development plans by using TOD principles. The evaluation is based on 5 criteria (Density, Diversity, Design, Destination Accessibility, and Distance to Transit) and the relationship between the criteria. One hundred points are divided among all of the criteria. The evaluation process uses a dynamic zoning system in walkable areas for neighborhood residents. Therefore, a real and detailed image of principles in the neighborhood context will be presented. Using the framework, weaknesses, and strengths of development plans will be determined by details. Finally, the outcomes of the evaluation are statistical figures and geographic maps that may be used for improving development plans. Neyshabour master plan has been evaluated by the method, and the results show that planning and designing the city is not according to TOD principles. Most of the TOD criteria have low points in the city. Therefore, the master plan needs to be checked.
کلیدواژه‌ها [English]
- Evaluation of Urban Development Plan
- TOD
- Diversity
- Density
)