نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار ارتباطات اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبائی

2 دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

حوزه عمومی، مفهومی است که به فضاها و فرآیندهای ارتباطات اجتماعی آزاد، به لحاظ سیاسی برابر و در عین‌ حال مستقل دلالت می‌کند. حوزه عمومی را قلمرویی از حیات اجتماعی دانسته‌اند که در آن می‌توان مسائل و موضوعات مورد علاقه را به بحث گذاشت. قلمرویی که در آن می‌توان اختلاف نظرات را از طریق بحث منطقی و نه توسل به جزمیات جاافتاده و یا با توسل به احکام سنتی صادره از سوی عرف و عادات، طرح کرده و به نتیجه رساند.
از مولفه‌های اصلی شکل‌گیری حوزه عمومی مشارکت است. مؤلفه سرمایه اجتماعی برای شکل‌گیری مشارکت پایدار در حوزه عمومی تعیین‌کننده به نظر می‌رسد. سرمایه‌ای که اعتماد افراد را برای ورود به گفت‌وگو فراهم کرده و درنتیجه احتمال رسیدن به توافق را ممکن می‌سازد.
این مقاله با روش مطالعه موردی و با استفاده از دو ابزار مشاهده میدانی و پرسشنامه بوستان نشاط واقع در شهر کرمان را مطالعه می‌کند تا سرمایه اجتماعی و شاخص‌های شهر انسانی را دریک فضای فیزیکی به‌عنوان بستر مناسب برای تعامل پایدار اجتماعی مورد سنجش قرار دهد و نشان می‌دهد که چگونه فضای فیزیکی مناسب برای تحقق جنبه‌های اساسی حوزه عمومی تعیین‌کننده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Status of The Physical Space In Shaping The Public Sphere Case Study of Neshat Park in Kerman

نویسندگان [English]

  • Aliasghar Kia 1
  • Bahar Zand Razavi 2

چکیده [English]

The public sphere is a phenomenon that implies processes and Spaces of
free social communications which are equal in regard of political aspect and
simultaneously independent. The public sphere is recognized as a territory of
social life where individuals can debate freely matters of interests. A
territory in which differences can be brought up and solved through logical
discussion, without referring to dogmatism or the traditional orders issued by
conventions.
The main component of the formation of public sphere is participation.
The social capital component seems crucial for formation of sustainable
participation in the public sphere. A capital that provides mutual trust for
taking part in the discussion, and consequently it makes the agreement
possible.
This paper studies Neshat Park in Kerman city with case study and by
using two methods of observation and questioner to measure the social
capital and indices of human city as a proper platform for social sustainable
interaction. It displays how the proper public physical space is crucial for
realization of the basic aspects of the public sphere.

استیونسون، نیک. ( 1389 )، هابرماس، فرهنگ توده و حوزه عمومی، ترجمه: حسین 
بصیریان جهرمی و محمد خلجی، پایگاه همشهری آنلاین. بازیابی از تاریخ 10 مرداد
http://www.hamshahritraining.ir/news-3205.aspx : 1393 از
بائرت، پاتریک ( 1389 )، نظریه انتقادی یورگن هابرماس، رشد آموزش علوم اجتماعی، 
. ترجمه: عبدالهادی. 46
تاجبخش، کیان ( 1384 )، سرمایه اجتماعی: اعتماد، دموکراسی و توسعه، ترجمه: افشین 
خاکباز و حسن پویان، تهران: شیرازه.
حبیبی آرش. ( 1391 )، ابزار گردآوری داده ها و اطلاعات. پایگاه علمی- پژوهشی پارس 
مدبر، بازیابی از تاریخ 20 مرداد 93 از:
http://www.parsmodir.com/db/research/data-collection.php
جایگاه فضای فیزیکی در شکل گیری حوزه ... 215
ساروخانی، باقر. ( 1378 )، روش تحقیق در علوم اجتماعی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی 
و مطالعات فرهنگی.
.( سورده، ترسا. ( 2011 )، جامعه شناسی انقلاب اسپانیا، گفت وگوی جهانی، آ ( 5 
عرفانی حسینپور، رضوانه. ( 1391 )، نگاهی به قابلیت های شهر کتاب برای تبدیل شدن به 
حوزه عمومی فرهنگی، پایگاه انسان شناسی فرهنگی، بازیابی از تاریخ 10 خرداد
http://vista.ir/page : 1393 . از
غفاری، غلامرضا. ( 1390 )، سرمایه اجتماعی و امنیت انتظامی، تهران: انتشارات 
جامعه شناسان.
فیالکوف، یانکل. ( 1383 )، جامعه شناسی شهری، ترجمه: عبدالحسین نیک گهر. تهران: آگه 
قاضی مرادی، حسین. ( 1391 )، شوق گفتگو و گستردگی فرهنگ تک گویی در میان 
ایرانیان، تهران: نشردات.
کاستلز، مانوئل. ( 1393 )، شبکه های خشم و امید، ترجمه: مجتبی قلی پور. تهران: 
انتشارات آگاه.
کوکبی لیلا, ایزدی خرامه حسن, عبدالهی رحمت اله, سلیمانی رقیه. ( 1391 )، حیات 
جمعی در فضای عمومی سبز راه، نگرشی بر تنوع فرهنگی اجتماعی استفاده از فضا:
.(11) مطالعه موردی پارک خطی باغ بلند شیراز، پژوهش و برنامه ریزی شهری. 3
گل، یان. ( 1392 )، شهر انسانی، ترجمه: لیلا غفاری و علی غفاری، تهران: علم معماری 
رویال.
گل، یان. ( 1389 )، فضای عمومی و زندگی جمعی، ترجمه: علی غفاری و صادق سهیلی 
پور. تهران: دانشکده شهید بهشتی.
گیدنز، آنتونی. ( 1373 )، جامعه شناسی، ترجمه: منوچهر صبوری، تهران: نشر نی. 
هابرماس، یورگن. ( 1383 )، دگرگونی ساختاری حوزه عمومی، ترجمه: جمال محمدی، 
تهران: افکار.
216 فصلنامه برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای شماره 1، پاییز 1394
یزدخواستی، بهجت؛ عدلی پور، صمد؛ سپهری، آسیه. ( 1392 )، تحلیل محتوای صفحات و 
گروه های شبکه اجتماعی فیس بوک با نظریه حوزه عمومی هابرماس، مطالعات و
.(1) تحقیقات اجتماعی، 2
 Burden, A. (2014). Public space makes cities work. Ted. Newyork,
America.
 Hristova, S. (2008). Imagining the city as space for cultural policy,
Retrieved 2014, from www.encatc.org/.../imaginig the city as a
space for cu
 Krupa, Frederique (1993). The Privatization of Public Space.
Retrieved 2014, from http://www.simple-isbeautiful.
org/fredek/pps.html
 lilia vornokova, cleg pachenkov. (2011). public space in modern cities.
Berkeley planning journal 24, pp. 1-24.
 Minton, A. (2006). What kind of world are we building? The
privatisation of public space. Retrieved 2014, from RICS:
www.rics.org
 Nasution, A. D. & Zahrah, W. (2012). Public Open Space’s
Contribution to Quality of Life:Does privatisation matters? Asian
Journal of Environment – Behaviour Studies, 3, 63-74.
 Parkinson, J. (2012). Democracy and public space: the physical sites
of democratic performance. Oxford University Press.
 Parkinson, J. & Scalvini, M. (2012). Book review: democracy and
public space: the physical sites of democratic performance. LSE
Review of Books.
- Vander Ploeg, M. (2006). "Rethinking urban public space in the
context of democracy and altruism". In Seminar on Urban
Altruism.