برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای
علی اکبر سالاری پور؛ آرمان حمیدی؛ عالیه فریدی فشتمی؛ امیرحسین نوربخش
چکیده
امروزه بخش بزرگی از رفتارهای محیط زیستی شهروندان تحت تأثیر ارتباط و میزان دلبستگی آنها با شهر است. به‌طوری‌که دلبستگی به مکان و شهر مؤلفه‌ای حیاتی در پرورش شهروندان حامی محیط‌زیست محسوب میگردد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- کمی میباشد. جهت جمعآوری اطلاعات باهدف سنجش تأثیر میزان دلبستگی به شهر و همچنین خصوصیات فردی شهروندان، ...
بیشتر
امروزه بخش بزرگی از رفتارهای محیط زیستی شهروندان تحت تأثیر ارتباط و میزان دلبستگی آنها با شهر است. به‌طوری‌که دلبستگی به مکان و شهر مؤلفه‌ای حیاتی در پرورش شهروندان حامی محیط‌زیست محسوب میگردد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- کمی میباشد. جهت جمعآوری اطلاعات باهدف سنجش تأثیر میزان دلبستگی به شهر و همچنین خصوصیات فردی شهروندان، بر بروز رفتارهای حامی محیط زیستی در میان شهروندان، تعداد 402 پرسشنامه از طریق ساکنین شهر رشت تکمیل شده است. داده‍های به‌دست‌آمده از پرسشنامه‍ها به‌صورت کمی وارد نرم‌افزار SPSS شده و سپس با استفاده از نرم‌افزار Smart PLS3 به مدل‌سازی و تجزیه‌وتحلیل یافته‍ها پرداخته شده است. نتایج پژوهش نشان داد که برخلاف انتظار رابطه تأثیرگذاری میان شاخصهای دلبستگی فردی به مکان، محل تولد، مدت سکونت و میزان تحصیلات بر رفتارهای حامی محیط زیستی شهروندان، وجود ندارد؛ اما از سوی دیگر نتایج مدل‌سازی نمایانگر این موضوع بود که در گام نخست رفتارهای حامی محیط زیستی شهروندان بیش‍ترین ارتباط و اثرپذیری را از دلبستگی اجتماعی شهروندان با مکان یا شهر دارند. سپس در گام بعدی تعدادی از ویژگیهای فردی شهروندان ازجمله سن و وضعیت تأهل نیز بر رفتارهای حامی محیط زیستی شهروندان تأثیرگذار میباشد و رابطه مستقیمی میان آنها برقرار است.
برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای
رقیه بخشنده؛ کورش افضلی؛ محمد هادی الماسی
چکیده
در دهه‌های اخیر، استقرار و استفاده از دوچرخه در بسیاری از شهرهای جهان رواج داشته ولی بااین‌وجود استفاده از آن در شهرهای ایران محدود میباشد. هدف از پژوهش؛ بررسی میزان مقبولیت عمومی استفاده از دوچرخه در شهر کوچک آق‌قلا میباشد. رویکرد پژوهش، کمّی توأم با منطق استدلال قیاسی و ماهیت آن پیمایشی است. به‌منظور جمعآوری داده‌ها از یک ...
بیشتر
در دهه‌های اخیر، استقرار و استفاده از دوچرخه در بسیاری از شهرهای جهان رواج داشته ولی بااین‌وجود استفاده از آن در شهرهای ایران محدود میباشد. هدف از پژوهش؛ بررسی میزان مقبولیت عمومی استفاده از دوچرخه در شهر کوچک آق‌قلا میباشد. رویکرد پژوهش، کمّی توأم با منطق استدلال قیاسی و ماهیت آن پیمایشی است. به‌منظور جمعآوری داده‌ها از یک پرسشنامه محقق ساخته و حجم نمونه 400 نفری استفاده گردیده که در تدوین آن از دو مدل «یوتات» و نظریه «رفتار برنامه‌ریزی‌شده» استفاده‌شده است. براین‌اساس، یافته‌های پژوهش نشانگر مقبولیت اندک و نکات ضعف محسوسی در شهر آق‌قلا در ابعاد اجتماعی استفاده از دوچرخه و عدم‌تأیید معناداری ضرایب همبستگی متغیرهایی همانند «نگرش»، «هنجارهای تأکیدی» و حتی «سودمندی درک شده» با متغیر رفتار هست. در این زمینه، عدم باور به دوچرخه به‌عنوان یک وسیله سفر مشاهده می‌شود و نگرش ورزش به دوچرخه بیشتر نمایان میباشد. نتایج آزمون رگرسیون خطی چندگانه پژوهش نیز نشانگر معناداری کل مدل و وجود رابطه مابین متغیرهای اجتماعی- روانشناختی پژوهش و نیز معناداری سه متغیر اثرگذار «آگاهی» (292/0+)، «هنجارهای توصیفی» (243/0+) و «تأثیرپذیری فردی» (312/0-) و ضریب تعیین تعدیل‌شده دارای مقدار 23% از تغییرات تبدیل‌پذیری در متغیر وابسته است. در پایان، نیز یافته‌های آماری پژوهش بازخوانی و تفسیر گردیده‌اند.
برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای
سید محمد مهدی حسینی کیا؛ لیلا مدقالچی؛ آیدا ملکی؛ پریسا هاشم پور
چکیده
مسئله یافتن شیوه مناسب تحلیل یک فضا همواره ذهن پژوهشگران را معطوف به خودساخته است. اغلب تحقیقات فضایی تنها با استفاده از یکی از روش‌ها و تکنیک‌های تحقیق کمی و یا کیفی انجام میگردد و نتایج آنها تنها قسمتی از ویژگیهای فضایی را روشن می‌نماید. هدف از این پژوهش، تحلیل تطبیقی دو روش چیدمان فضایی که بر ساختار فضایی تمرکز دارد و رویکرد ...
بیشتر
مسئله یافتن شیوه مناسب تحلیل یک فضا همواره ذهن پژوهشگران را معطوف به خودساخته است. اغلب تحقیقات فضایی تنها با استفاده از یکی از روش‌ها و تکنیک‌های تحقیق کمی و یا کیفی انجام میگردد و نتایج آنها تنها قسمتی از ویژگیهای فضایی را روشن می‌نماید. هدف از این پژوهش، تحلیل تطبیقی دو روش چیدمان فضایی که بر ساختار فضایی تمرکز دارد و رویکرد «پروژه برای فضاهای عمومی» (PPS[1]) که بر کیفیت محیط از طریق شاخصهای تعریف‌شده مانند جامعه‌پذیری، دسترسی، کاربری‌ها و فعالیت‌ها، راحتی و تصویر تمرکز دارد و نیز امکان کاربرد هم‌زمان آنها میباشد که درک کیفیت مکان موردمطالعه را ممکن می‌سازد. از دلایل انتخاب این شیوه‌ها می‌توان به کارایی، گستردگی استفاده و رویکرد کمی و کیفی آنها اشاره نمود. این پژوهش از این دو روش به‌منظور سنجش کیفیت فضایی بازار تاریخی شهر تبریز به‌عنوان یک اثر شاخص معماری و شهرسازی استفاده می‌کند. مقادیر کمی شیوه چیدمان فضایی شامل همپیوندی، اتصال و قابل‌فهم بودن میباشد. در یافته‌های این مطالعه، تفاوت‌هایی بین نتایج این دو روش مشخص گردید. PPS با بازخورد کاربران بازار در مورد اثرات اجتماعی- فرهنگی، عوامل محیطی موجود در بازار را ارزیابی کرده است و تحلیل چیدمان فضا به‌طور کامل با مفروضاتی در مورد رفتار فردی ازنظر ساختار کالبدی بازار منطبق است. در مقایسه با چیدمان فضا که تحرک و نحوه حرکت کاربران در بازار تبریز را با شاخصهای موفولوژیک تعیین می‌کند، PPS با در نظر گرفتن عوامل انسانی، وضعیت زندگی در فضاهای بازار را بهتر آشکار می‌کند. در انتهای این مطالعه نتیجه‌گیری میگردد که ترکیب این دو روش می‌تواند رویکرد جایگزین جدیدی برای نتایج جامع و قابل‌اعتماد در سنجش کیفیت فضاها ارائه دهد. [1] Project for public spaces
برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای
هادی برغمدی؛ ُسیمین زمانی
چکیده
اوقات فراغت جزئی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره است. حکومت‌ها در تلاشند با ایجاد مراکز تفریحی و فرهنگی، فضای سالمی برای برآوردن این نیاز فراهم نمایند. در همین راستا شناسایی عوامل مؤثر در جهت افزایش تقاضای فضای فرهنگی در اجرای موفق این مراکز و درنتیجه رضایت شهروندان نقش مهمی دارد. این پژوهش به‌دنبال پاسخ به این پرسش است: ساخت تئاتر ...
بیشتر
اوقات فراغت جزئی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره است. حکومت‌ها در تلاشند با ایجاد مراکز تفریحی و فرهنگی، فضای سالمی برای برآوردن این نیاز فراهم نمایند. در همین راستا شناسایی عوامل مؤثر در جهت افزایش تقاضای فضای فرهنگی در اجرای موفق این مراکز و درنتیجه رضایت شهروندان نقش مهمی دارد. این پژوهش به‌دنبال پاسخ به این پرسش است: ساخت تئاتر شهر کرج چه تأثیراتی را در پی خواهد داشت و چگونه می‌توان از تأثیرات منفی احتمالی کاسته و بر تأثیرات مثبت آن افزود؟ رویکرد روشی این پژوهش، ترکیبی و برای گردآوری داده‌ها از روش‌های کمی و کیفی استفاده‌شده است. در راستای اهداف پژوهش، تأثیراتی شناسایی شده در 5 بعد اجتماعی، فرهنگی، محیطی- کالبدی، اقتصادی و روانشناختی دسته‌بندی و با بهره‌گیری از نظرات متخصصان (روش دلفی) اهمیت هر یک از متغیرها مشخص شده است. تنش فرهنگی، طولانی‌شدن فرایند ساخت، متکدیان و کودک‌کار، تغییر طراحی و غلبه کاربری تجاری، مخالفت برخی نهادها و سازمان‌ها، افزایش هزینه ساخت و نگهداری، سرقت و دزدی، افزایش اجاره‌بهای مسکن، آلودگی هوا و صوتی، تجمع ارازل و اوباش، انحصار فضا به نفع گروهی خاص و کاهش امنیت (رتبه حداکثری)، افزایش دستفروشی، نزاع و درگیری، و کاهش احساس تعلق اجتماعی (رتبه بالا) و خالی از سکنه شدن محله و کاهش رضایت شهروندی (در رتبه معتدل) به‌عنوان مخاطرات این پروژه شناسایی شده است.
برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای
جمال الدین هنرور؛ مختار رستمی؛ مریم ازنب؛ فائزه طاهری سرمد
چکیده
فضاهای زیستی در هر منطقه، تحت تأثیر خاستگاههای فرهنگی، محیطی، اجتماعی، تاریخی و سیاسی آن منطقه شکل گرفته است. شهر پاوه در شمال استان کرمانشاه دارای خانههای ارزشمند تاریخی است که اکثراً به‌صورت پلکانی و با توجه به توپوگرافی و شیب زمین‌ساخته شدهاند. این تحقیق باهدف شناخت عناصر کالبدی و فضایی در خانههای سنتی پاوه انجام ...
بیشتر
فضاهای زیستی در هر منطقه، تحت تأثیر خاستگاههای فرهنگی، محیطی، اجتماعی، تاریخی و سیاسی آن منطقه شکل گرفته است. شهر پاوه در شمال استان کرمانشاه دارای خانههای ارزشمند تاریخی است که اکثراً به‌صورت پلکانی و با توجه به توپوگرافی و شیب زمین‌ساخته شدهاند. این تحقیق باهدف شناخت عناصر کالبدی و فضایی در خانههای سنتی پاوه انجام گرفت. با بررسی این عناصر عواملی که در شکلگیری فرم و عناصر کالبدی و فضایی خانههای سنتی شهر پاوه مؤثرند، شناسایی شدند. روش این پژوهش از طریق مطالعه شرایط موجود و شیوه توصیفی-تحلیلی و ابزار مصاحبه و نیز بررسی اسناد و مدارک؛ مشاهده و نقشهبرداری میباشد. جامعه هدف به شکل هدفمند و با روش نمونهگیری گلوله برفی انتخاب شدهاند. نتایج این پژوهش نشان میدهد که فضاهای داخلی خانههای سنتی پاوه دارای چند کاربری مختلف میباشد که دالان، مطبخ، انبار، اتاق، راه‌پله در یک طبقه یا به‌صورت دوطبقه در خانهها وجود دارد، همچنین ویژگیهای فرهنگی، اجتماعی، مذهبی، اقتصادی شامل استفاده از مصالح بومآورد، سلسله‌مراتب فضایی، تفکیک درست فضاها، ساخت خانهها در بالا یا کنار یکدیگر و توجه به نکات اقلیمی ازجمله جهتگیری صحیح، کرسیچینی، ابعاد مناسب بازشوها مهمترین عوامل در شکلگیری کالبد و سازمان فضایی خانه در پاوه است.
برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای
حسن حویزاوی؛ حمید صابری؛ مهری اذانی؛ فرشته احمدی
چکیده
هدف از این پژوهش واکاوی نقش مکان‌های سوم شهری در کیفیت محیطی شهر اهواز است. این پژوهش با رویکردی کمَی، به روش پیمایشی و متکی بر مطالعات کتابخانه‌ای- اسنادی در سال 1402 در شهر اهواز انجام شد. جامعه آماری کلیه شهروندان اهوازی (885000 نفر) در سال 1395 می‌باشند که به‌وسیله فرمول کوکران تعداد 390 نفر به‌عنوان حجم نمونه و به‌صورت تصادفی به‌وسیله ...
بیشتر
هدف از این پژوهش واکاوی نقش مکان‌های سوم شهری در کیفیت محیطی شهر اهواز است. این پژوهش با رویکردی کمَی، به روش پیمایشی و متکی بر مطالعات کتابخانه‌ای- اسنادی در سال 1402 در شهر اهواز انجام شد. جامعه آماری کلیه شهروندان اهوازی (885000 نفر) در سال 1395 می‌باشند که به‌وسیله فرمول کوکران تعداد 390 نفر به‌عنوان حجم نمونه و به‌صورت تصادفی به‌وسیله پرسشنامه محقق ساخته مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از آزمونهای ANOVA، تحلیل رگرسیون، T تک نمونهای، تحلیل مسیر و... استفاده شد. یافته‍ها نشان میدهد، تمامی 10 شاخص بررسیشده بالاتر از میانگین مبنا (3) بودند. همچنین در مدل رگرسیونی مشخص شد، متغیرهای پیشبین حدود (741/0= R2) از واریانس متغیر ملاک (کیفیت محیط) را تبیین میکنند؛ و منطقه 6 (میانگین 08/4) برتری بیشتری نسبت به سایر مناطق 8 گانه اهواز ازلحاظ کیفیت محیطی داشت. نتایج نشان داد؛ کیفیت محیط و میزان رضایت شهروندان اهوازی از مکان‌های سوم شهری با توجه به فرهنگ بومی ساکنین این شهر، ارتباطی تنگاتنگ با وضعیت مکان‌های سوم این شهر (با بار عاملی 722/0) دارد.
